Erkan ÇELEBİ – Hürriyet Gazetesi
Alfabeye teknoloji tehdidi
TÜRKÇE karakterlerin, yazılım standartları arasında yer almaması sonucunda önce Türkçe yazıma uygun olmayan Q klavyeler, F klavyenin yerini aldı.
Şimdi de, kullanımı giderek yaygınlaşan Palm, pocket PC, cep telefonu, tablet PC gibi bir çok mobil iletişim ürünü Türkçe karakter içermediği halde rahatlıkla satılabiliyor. Bu da, Türk alfabesindeki ç, İ, ı, ğ, ö, ş ve ü harflerinin F klavye gibi yok olması tehdidini getiriyor.
TÜRKİYE, 1997 yılında gerçekleştirilen Bilişim Standartları Toplantısı'na katılmamanın bedelini ağır ödemeye başladı. Bilgisayar yazılımlarında standart olarak kullanılacak karakterlerin belirlendiği bu toplantıda, Türkiye temsil edilmediği için Türkçe karakterler, yazılım standartları arasına giremedi.
Bunun sonucunda önce Türkçe yazıma uygun olmayan Q klavyeler, 40 yıllık F klavyenin yerini aldı. Sanayi Bakanlığı ve TSE'nin önlem almaması şimdi de, kullanım zorunluluğu olmadığı için Palm'den pocket PC'ye, cep telefonundan tablet PC'ye kadar bir çok mobil iletişim ürünün Türkçe karakter içermediği halde rahatlıkla satılabilmesine neden oluyor. Bu da, Türk tüketicilerine ekstra masraf getirmenin yanı sıra, Türk alfabesindeki ç, İ, ı, ğ, ö, ş ve ü harflerinin F klavye gibi yok olma tehdidini getiriyor.
GEREK GÖRÜLMÜYOR
Arkadaşımız Yeliz Küçük'ün yaptığı araştırmaya göre, Türkiye'yi büyük pazar olarak görmeyen dünyanın önde gelen teknoloji devleri, uluslararası standartlar arasında yer almadığı için ürünlerin yazılım ve donanımlarına Türkçe karakter seti koyma gereği duymuyor. Oysa, bu ürünlerde, İngilizce, Almanca, Fransızca'nın yanı sıra, standart olan bir çok dil seti yer alıyor.
Palm, pocket PC, tablet PC gibi yazının direkt ekrandan girildiği mobil iletişim cihazlarında kullanılan yazılımların hiç biri, Türkçe karakter seti içermiyor. Bu da, Sanayi Bakanlığı ile TSE'nin herhangi bir zorunluluk getirmemesinden kaynaklanıyor. Üretici firmalar da zorunluluk olmadığı için Türkçe karakter desteği verme yönünde herhangi bir yatırım yapma gereği duymuyor. Duyanlar da bazı avuç içi bilgisayarlarda olduğu gibi ürettikleri Türkçe karakter setlerini Türk tüketicilerine ek bir ücret karşılığında satıyor. Bu da, Türkiye'de aldığı ürünü kendi dilinde kullanmak isteyen tüketicilerin ekstra masraf yapmalarına yol açıyor.
Benzer bir sorun da diz üstü ve avuç içi bilgisayar gibi yazının klavye aracılığıyla girildiği cihazlarda yaşanıyor. Bu cihazların yazılımı Türkçe karakter seti içerse dahi klavyeler özel olarak üretilmediği için, kullanıcılar sorun yaşıyor.
UYUM SORUNU YAŞANIYOR
1977 yılında yapılan Bilişim Standartları Toplantısı'na katılmayan TSE, 25 yıldır Türkçe karakter setlerinin standartlar dışında kalmasına neden oldu. Türkçe'nin standartlara girmemesi, farklı yazılım geliştiricilerin Türkçe karakter setlerini kullanabilmek için kendi çözümlerini üretmek zorunda bıraktı. Bu da farklı üreticilerce hazırlanan yazılımlarda birbirleriyle uyum sorunu yaşanmasına yol açtı. İnternet üzerinden gönderilen e-postalarda ekrana yansıyan garip işaretlerin nedeni de bu uyumsuzluklardan kaynaklanıyor.
Tüm bunlar, kullanıcılarında Türk alfabesine özgü ç, ı, İ, ğ, ö, ş ve ü harfleri yerine aksak karşılıkları olan c, i, I, g, o, s ve u harflerinin kullanılma alışkanlığına neden oluyor. Bu alışkanlığın önlem alınmadığı için yaygınlaşması, giderek harf devrimini de tehdit edici boyutlara ulaşıyor. Sanayi Bakanlığı ve TSE, yazılım ve donanımlarda Türkçe karakter zorunluluğuyla ilgili gerekli düzenlemeleri yapmakta daha da gecikirse, ç, İ, ı, ğ, ö, ş, ü harfleri de F klavyede olduğu gibi alfabemizden yok olma tehlikesi yaşıyor.