Karakurt Beldesi ve Yortan Medeniyeti * Haydar Aksakal

07.01.2013 / 00:00
Yortan Medeniyeti?nin çıktığı, binlerce yıl önce insanların yaşadıkları tepelere uzandık. Uygarlık Anadolu?da doğdu diye Dünya?ya seslenen ve Batı Medeniyeti?nin Manisa ve İzmir?den çıktığını belgeleyen Ark. Prof. Dr. Fahri Işık, Arkeolog Umut Doğan ve Karakurt Belediye Başkanı Necdi Özkan, Akhisar?dan İl Genel Meclisi üyesi Kefayettin Öz ve Ressam Yakup Hayro ile birlikte, antik dönem de insanların Tanrı?ya ibadet ettikleri kutsal kayalık alanlarda izlerini sürdük. İlk Tunç Çağı?na ait mezar alanları içinde en önemlisi, Yortan Mezarlığı olarak bilinen Kırkağaç Taban Tepe?nin etekleridir?
1990 yıllarında Osmanlı İmparatorluğu emrinde çalışan Demiryolu mühendisi P. Guadin?in kazılarla ortaya çıkardığı Yortan Mezarlığından çıkan tarihi buluntular dünya müzelerine satılmıştır. Zaman içinde P. Gaudin?in bulduğu mezarlık yeri karıştırılmış, Bostancı Köyü?nün bulunduğu arazi Yortan Mezarlık sahası olarak düşünülmüştür.
Aydın Üniversitesi?nden Ark. Doç. Dr. Engin Akdeniz?in yaptığı araştırmalar sonunda; ?Kırkağaç?ın 14 km. doğu-kuzeydoğusunda, Karakurt Beldesi?nin 3 km. kuzeydoğusunda, Bostancı Köyü?nün (Eski adı Yortan) ise 2,5 km. Kuzeybatısında Taban Tepe?nin Gaudin?in kazılar yaptığı ve literatüre Yortan Mezarlığı adıyla geçen tepe olduğu anlaşılmıştır. Tepe yaklaşık 350×120 m. Boyutlarında ve ovadan 10 m. yüksekliktedir. Gaudin?in kazılarında tepenin eteğinde ve ovada toplam 107 mezar açılmıştır. Bunlardan bir tane taş sanduka örnek dışında küp ve çömlek mezarlardır. Tepede ve çevresinde ilk Tunç Çağı yoğundur.
Elimizdeki bilgiler Gaudin?in kazılarında o zamanki Kırkağaç-Gelenbe yoluna paralel arazide 100?den fazla küp (pithos) ve çömlek mezarın bulunduğudur.
Yortan Mezarlığı?nda küp mezarlar 1 ila 1,5 m. Derinlikte saptanmış olup mezarların çoğunun ağız kesimi güneydoğu?ya bir kısmı ise doğu ve kuzeydoğu?ya bakmaktadır. Küplerin yerleştirilişindeki doğu-batı doğrultusundaki genel yön birlikteliğin mevsimlere göre güneşin doğuşu ve batışı arasındaki açı farklılığından kaynaklanmış olmalıdır. Küpler hafif yan yatırılmıştır. Küplerin ağızları büyük yassı taşlarla kapatılmıştır.
1930?lu yıllarında Yortan?ın bir tek buluntu merkezinden ibaret olmadığı sanılanlardan çok daha geniş bir alana yayılan bir ?kültür? olduğu anlaşılmıştır.?
?Akkuş Tepe Mezarlığı Kırkağaç?a bağlı Karakurt Beldesi?nin 1-1,5 km kuzey- kuzeybatısında, Kırkağaç?ın 12 km doğusunda yer almaktadır. Yöredeki vatandaşlarımız tarafından bu alanda çok sayıda küp mezarın kaçak kazılar sonucunda açığa çıkarıldığı beyan edilmiştir. Aynı zamanda arazi sahibi olan ve yerleşimin bulunmasını sağlayan Karakurt Belediye Başkanı Sayın Necdi Özkan tarafından arazide bulunan taş bir nesne tutanakla teslim alınmış ve Manisa Müze Müdürlüğüne verilmiştir.? (1)
Yörede yaptığımız gezide, tepelerdeki kayalıklara çıktık. Zirveye doğru, kayaların üzerine basamaklar ve su hazneleri yapılarak Kutsal bir Alan oluşturulmuş, Dağ Tanrısı?na veya Anadolu Tanrıları?na inandıkları söyleniyor…
Karakurt Beldesi, Kırkağaç İlçe merkezine 17 km, İzmir-İstanbul karayoluna 2 km uzaklıktadır. Manisa İli, Kırkağaç İlçesi?ne bağlıdır. Nüfusu yaklaşık 2100 civarında. Ekonomisi tarıma dayalı, belde arazisinde tütün, sebze, meyve ve zeytin yetişmektedir. Hayvancılık sektöründe bir atılım gerçekleştirmiş, ekonomik girdilerini artırmıştır.
Kurulan rüzgârgülleriyle, enerji sektöründe de adını duyurmaya başladı. Koca İbrahim, Koca Şıh, Hacı Musa oğlu, Gacal Ali ve Hatip Hoca, Karakurt Beldesi?nin kurulmasına öncü olmuşlar. Ataları, 1877 yılında Bulgaristan?ın Deli Orman Bölgesi?nden, Razgat Eyaletine bağlı Şumlu İlçesi?nin Sarunasuhlar Köyü?nden Anadolu?ya göç etmişler. Zaman içinde Manisa?ya gelerek Gelenbe Beldesi?nin 19 km kuzeyinde, dağlık bölgede Hamidiye Köyü kurulmuş. 1904 yılında ise Karakurt Beldesi?nin bulunduğu yerde, Rum Tomas?ın çiftlik arazisini satın alarak, yeni kurdukları köye ?Hazergrat? ismini vermişler, daha sonra adını Alemdar olarak değiştirmişler.
Söylencelere göre; burada yaşamakta olan çiftlik sahibine, esmer oluşu ve kurt gibi çalışıyor olması nedeniyle ?KARAKURT? lakabı verilmiş. Yeni gelenler onun bu çalışmasına ayak uydurmuş. Yaşamanın ve geçinmenin çalışmaktan geçtiğini anlayarak yaşadıkları bu küçük ve fakir köyün ismini Karakurt olarak değiştirmişler.
Çalışkanlıkları ve ürettikleri kaliteli tütün sayesinde ekonomileri gelişmiş, Kırkağaç?a bağlı Hamidiye Köyü?nden büyük göç alarak, zaman içinde Kırkağaç?ın 2. Büyük beldesi durumuna gelmişler.
1989 yılında Belediye teşkilatı kurulmuş, kısa bir sürede modern bir kent haline gelmiştir. Günümüzde hızla gelişen ve değişime ayak uyduran Karakurt Beldesi, modern görüntüsü, spor kompleksi, yarı olimpik yüzme havuzu ve rüzgârgülleriyle ayrı bir güzelliğe sahip olmuştur.

Kaynakça: (1) Doç. Dr. Engin Akdeniz, Tarih Öncesinden İlk Demir Çağı?na Manisa, 2011, Akhisar Belediyesi Kültür Yayınları, Esin Ofset, Akhisar