Hepinize iyi haftalar sevgili okurlarımız. Bu hafta sizlere 01/10/2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunumuzun 407 ve devamındaki maddelerinde düzenlenen tahkim sözleşmesi ile hakemlerin seçilme usullerinden bahsedeceğim.
6100 sayılı Kanunumuza göre tahkim sözleşmesi; tarafların, sözleşme veya sözleşme dışı bir hukuki ilişkiden doğmuş veya doğabilecek uyuşmazlıkların tamamı veya bir kısmının çözümünün hakem veya hakem kuruluna bırakılması hususunda yaptıkları anlaşmadır. Tahkim sözleşmesi başka bir sözleşmenin şartı şeklinde olabileceği gibi yeni bir sözleşme olarak da düzenlenebilir. Tahkim sözleşmesi yazılı şekilde yapılmalıdır. Taraflar yargılama sırasında tahkim yoluna başvurma hususunda anlaştıkları takdirde hakim dosyayı ilgili hakem kuruluna gönderecektir.
Taraflar tahkim sözleşmesi ile hakem sayısını belirlemekte serbesttirler. Ancak tarafların belirleyecekleri sayı tek olmalıdır. Eğer taraflar hakem sayısını belirlememişlerse üç hakem seçilecektir.
Taraflar hakem seçimi konusunda farklı bir şekilde anlaşmamışlarsa şu hususlara dikkat edilecektir;
a) Ancak gerçek kişiler hakem seçilebilir.
b) Tek hakem seçilecek ise ve taraflar hakem seçiminde anlaşamazlarsa hakem, taraflardan birinin talebi üzerine mahkeme tarafından seçilir.
c) Üç hakem seçilecek ise taraflardan her biri bir hakem seçer; bu şekilde seçilen iki hakem üçüncü hakemi belirler. Taraflardan biri, diğer tarafın bu yoldaki talebinin kendisine ulaşmasından itibaren bir ay içinde hakemini seçmezse veya tarafların seçtiği iki hakem seçilmelerinden sonraki bir ay içinde üçüncü hakemi belirlemezlerse, taraflardan birinin talebi üzerine mahkeme tarafından hakem seçimi yapılır. Üçüncü hakem, başkan olarak görev yapar.
ç) Üçten fazla hakem seçilecek ise son hakemi seçecek olan hakemler yukarıdaki bentte belirtilen usule göre taraflarca eşit sayıda belirlenir.
d) Hakemin birden fazla kişiden oluşması halinde en az birinin kendi alanında beş yıl ve daha fazla kıdeme sahip bir hukukçu olması şarttır.
Taraflar hakemlerin seçim usulünü kararlaştırmış olmalarına rağmen taraflardan biri sözleşmeye uymazsa; kararlaştırılmış olan usule göre tarafların veya taraflarca seçilen hakemlerin hakem seçimi konusunda birlikte karar vermeleri gerektiği halde, taraflar ya da hakemler bu konuda anlaşamazlarsa; hakem seçimi ile yetkilendirilen üçüncü kişi, kurum veya kuruluş, hakemi ya da hakem kurulunu seçmezse, hakem veya hakem kurulunun seçimi, taraflardan birinin talebi üzerine mahkeme tarafından yapılacaktır. Mahkemenin bu kararına karşı temyiz yolu kapalı olacaktır.
Kendisine hakemlik önerilen kimse bağımsızlık ve tarafsızlığından şüphe edilecek haklı sebepler varsa görevi kabul etmeden bu durumları açıklamalıdır. Taraflar da bu sebeplerin varlığı iddiasıyla hakemi reddedebilecektir.
Aksi tahkim sözleşmesinde kararlaştırılmamışsa görevi kabul eden hakem haklı bir neden olmaksızın görevini yerine getirmekten kaçınırsa tarafların bu nedenle uğradıkları zararlarını tazmin etmekle yükümlüdür.
Sevgili okurlarımız bu haftalık da köşemizin sonuna geldik. Önümüzdeki hafta yine aynı köşeden buluşmak ümidiyle esen kalın?