Sınav Kaygısı ile Başa Çıkma

Grup Oluştururken Dikkat Edilecek Hususlar;
?Sınav Kaygısıyla Başa Çıkma? Programı ilköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerine dönük olarak hazırlanmış bir grup rehberliği programıdır. Programa alınacak öğrenciler sınav kaygısı Envanteri ( EK 1 ) uygulanarak kaygısı yüksek çıkan öğrenciler arasından seçilebileceği gibi, istekli olan tüm öğrencilerin katılımı ile de gerçekleşebilir. Grup oturumları en çok 10 öğrenciden oluşmalıdır.

OTURUM I

SÜRE : 40 Dakika
AMAÇLAR : 1- Grup rehberliğinin genel amacını ve grupta uyulması gereken kuralları kavrayabilme.
2- Stres, sınav, sınav stresi ile ilgili temel kavramları anlayabilme..
3- Stres ile öğrenme arasındaki ilişkiyi kavrayabilme.

SÜREÇ :
1- İlk oturumda, öncelikle öğrencileri aynı tip sandalyelerde ?U? biçiminde oturtun. İlk olarak grup liderinin, sonra öğrencilerin birer birer kendilerini gruba tanıtmalarını sağlayın.
Örnek Tanışma Etkinliği; Grup üyeleri birbirlerinin yüzlerini görecek şekilde oturtulur. Önce grup lideri kendi adını ve daha sonra en sevdiği nesnenin (hayvan, yemek, çizgi film kahramanı, dizi film) adını söyler. Sırayla üyeler önce kendinden öncekinin adını ve sevdiği şeyi, daha sonra kendi adını ve sevdiği şeyi söyler. En son grup üyesinin de bütün üyelerin adını ve sevdiği nesnenin adlarını söylemesiyle tanışma etkinliği sona erer.
Grubun genel amacı, ilkeleri ve grupta uyulması gereken kuralları açıklayın, oturumlara devam konusunu özellikle vurgulayın.
Ekip olarak çalışacağımız için belli kurallara gereksinimimiz var. Bu grubun kuralları ;
1. Gizlilik
2. Birbirine saygı
3. Hiç kimse konuşmak zorunda değil, ancak herkes birbirini dinlemeli,
4. Başkaları hakkında değil, yalnızca kendi hakkımızda konuşmalıyız,
5. Bir başkası sözünü bitirene kadar dinlemeliyiz.
6. Tüm toplantılara katılmalıyız.

2- Öğrenciler ilk oturumun amacının, onların kaygı, sınav, sınav kaygısı kavramları konusunda bilgilerini arttırmak ve kaygı ile başarı arasındaki ilişkiyi görmelerini sağlamak olduğunu açıklayın.
3- Gruba ?kaygı nedir?? sorusunu sorun ve öğrencilerin bu kavramı tanımlamaları ve tartışmalarını sağlayın. Kavramın tanımıyla ilgili olarak ileri sürülen fikirlerin ortak noktasından hareket ederek, kavramı bir de grup lideri olarak siz tanımlayın. Aynı şekilde ?sınav? ve ?sınav kaygısı? kavramları üzerinde de grupça tartışın ve sınav kaygısının evreleri üzerinde durun.

Konuyla ilgili genel bilgi ; Kaygı, sorunun ne olduğunu bilmeksizin duyduğumuz, belli belirsiz bir korkudur. Kaynağı belirsiz korkuya kaygı denir. Kaygının iki nedeni vardır. İlki, korkutucu bir uyarıcıyla ilgili bilinçaltı anı?dır. İlk çocukluk yıllarında karşılaşılan korkutucu durum bilinçsiz olarak bastırılır ve bilinçaltına inilmedikçe onu hatırlamamız mümkün olmaz. Bu durum, gelişimi unutulmuş, öğrenilmiş bir korkudur. Korkunun koşullandığı durumla her karşılaşmamızda nedenini bilmediğimiz huzursuzluk verici bir kaygı duyarız. İkincisi ise uyarıcı genellemesidir. Belli bir durumda bir davranımda bulunmayı öğrendiğimizde, ilk duruma benzeyen bütün durumlara genelleriz. Uyarıcı genellemesi biz farkında olamadan meydana gelir.
Kaygının, bireyin karşılaştığı değişik durumlarda ortaya çıktığını ve bireyin yaşamını, başarısını, kararlarını olumsuz yönde etkilediğini söylemek mümkündür. Bu durumlardan biri de sınavlarla ilgili ortaya çıkan kaygıdır ve bu türdeki kaygı literatürde genellikle ?sınav kaygısı? olarak adlandırılmaktadır.
Okul öncesi yıllarından başlayarak, her düzeydeki öğrencide okulla ilgili çekingenlik, endişe ve kuruntu gibi olumsuz duyguların olduğu bilinir. Eğer okul döneminde yaşanan gerçek, öğrenme heyecanı yerine korku, yaratmak yerine anlamsız şeyleri tekrarlamak, yaptıklarından zevk almak ve bireyin kendisinden hoşnut olması yerine bıkkınlık, bezginlik ve kuruntu ise sınav kaygısı oluşumu ile karşı karşıya gelinmiş olur.
Sınav kaygısının nedenleriyle ilgili olarak yapılan çalışmaların sonuçları bir araya getirildiğinde, araştırmacıların sınav kaygısı konusunda iki temel görüş üzerinde birleştikleri anlaşılmaktadır. Bunlarda ilki, yetersiz öğrenme ve çalışma becerilerine sahip olan, sınava hazırlanma aşamasında yetersizlik hisseden öğrencilerin yüksek sınav kaygısı gösterdikleri görüşüdür. Bu görüşe göre bazı öğrenciler, bilgiyi geri getirmek için gerekli olan örgütlenme sürecine sahip değildirler.ve sınav durumlarında yüksek kaygı gösterirler. Bu tip öğrencilerde sorun sınav değil, sınava hazırlanma durumudur.
Sınav kaygısının ikinci büyük nedeni, bazı öğrencilerin sınav esnasındaki ve sınav boyunca alışılmış, gereksiz ve olumsuz düşünceleridir. Öğrencilerin, geçmişte kendi imajları olumsuz olarak gelişmişse ve sınav sırasında sınavla ilgili olmayan örüntüleri varsa öğrencilerde öğrenilmiş çaresizlik oluşmaktadır.
Öte yandan Acar Baltaş öğrenme ile sınav kaygısı arasındaki ilişkiye değinmiş ve ?öğrenme? nin ne olduğunu bilmeden, sınavın neden kaygı doğurduğunu anlamanın pek mümkün olmadığını belirtmiştir. Öğrenme, tekrarlayarak veya bir yaşantı sonucu, davranışta ve bilgi düzeyinde meydana gelen oldukça devamlı bir değişikliktir. Öğrenme beyindeki sinir hücreleri arasında kurulan protein zincirleriyle meydana gelir. Sinir hücresi, sahip olduğu özellikler gereği kas hücresinden bütünüyle farklıdır. Dolayısıyla koşan bir atletin veya ağır yük taşıyan birinin kaslarına meydana gelen yorulmaya benzeyen bir yorgunluğun ?çok çalışmak? sonucu beyinde meydana gelmesi söz konusu değildir. Öğrenme yoluyla beynin ?dolması? ve yorulması imkansızdır. Öğrenme sırasında da yorgunluk meydana gelir ancak bu yorgunluk, ya bedeni belirli bir biçimde tutmaktan kaynaklanan kas yorgunluğudur ya da başka bir şey yapmak isteğinden kaynaklanan duygusal yorgunluktur. Öğrenme sırasında meydana gelen yorgunluğu atmak için bir derin nefes almak yeterlidir. Öğrenme için belirli bir düzeyi aşmayan stres vericilere ihtiyaç vardır.Ancak bu düzey kişiden kişiye değişiklik gösterir.
Kaygı, temelde kişiye rahatsızlık veren olayın kendisinden değil, olayın kişi için taşıdığı anlamdan kaynaklanmaktadır. Bir çok öğrenci sınavla birlikte, kendi kişiliğinin ve varlığının değerlendirildiğini düşünür. Böyle bir değerlendirmenin doğurduğu kaygı sırasında, beden kimyasında meydana gelen değişiklikler, beyinde öğrenme için gerekli olan protein zincirlerinin oluşumunu engeller Daha açık bir ifadeyle kaygı, akıl yürütme ve soyut düşünme yönündeki zihinsel faaliyetleri bozar. Bu nedenle yüksek sınav kaygısı, öğrenci başarısızlığına yol açan en önemli faktörlerden biridir.
Sınav kaygısı yüksek olan bireyler herhangi bir sınav/değerlendirme durumunda ?özvarlığının? tehdit edildiği korkusuna kapılır. Yalnızca sınavda değil, grup içinde konuşma, soru sorma, sorulara cevap verme, tartışmalara katılma, yüksek sesle okuma vb. etkinliklerde de korkulu, sinirli, gergin ve heyecanlı olurlar. Bu bireylerin kendilerine dönük olumsuz düşünceleri ve kuruntuları dikkatlerinin kolayca dağılmasına neden olur. Sınav sorularını okluma ve doğru cevaplama, konuşurken düşüncelerini organize etme, doğru sözcükleri seçme ve düzgün ifade etme gibi davranışlarında başarısız olurlar. Genelde yüksek kaygılı bireyler, diğerlerinin eleştiri ve yargılamalarına aşırı duyarlılık gösterirler.Sürekli olarak özeleştiride bulunurlar. Öz kavramları olumsuz, özgüvenleri düşüktür ve davranışlarında savunucudurlar.
Sınavlara hazırlana bir öğrenci, öğrenme ve başarı için gerekli olan düzeyde kaygıya sahiptir. Ancak, çevrenin ister teşvik ister tehdit amacıyla olsun,öğrencideki kaygıyı çok daha yükseltici yaklaşım ve tavırları benimsemesi, öğrenciyi yüksek kaygı sebebiyle adeta ?kıpırdayamaz? duruma getirmektedir.

4- Endişeli ve gergin bir kişide ortaya çıkan bazı bedensel belirtilerin üzerinde durun ve guruba ?sizler hangi durumlarda endişe ve gerginlik yaşıyorsunuz ve bu endişe ve gerginlik durumunda bedeninizde ne gibi belirtiler ortaya çıkıyor?? şeklinde bir soru yöneltin ve öğrencilerin tek tek düşüncelerini alın,sonra endişeli ve gergin kişideki bedensel tepkilerin neler olabileceğini sıralayın.
5- Daha sonra öğrencilerin, endişe ve gerginlik yaşamalarına yol açan en önemli etkenin ?sınav ortamı? olduğu üzerinde durun. Her konuda olduğu gibi sınavlarda başarı için de belirli bir düzeyde kaygıya gerek olduğunu; ancak öğrencinin kendine güvensizliği sonucunda ortaya çıkan yüksek kaygı düzeyinin öğrenmeyi ve sınav başarısını olumsuz yönde etkilediğini vurgulayın.
6- Son olarak gruba ?-sizler için hazırlanan programın amacı, sınavlarda yaşadığınız endişe ve gerginliği; başarıyı sağlayacak, başarısızlığı önleyebilecek düzeyde tutabilmek için neler yapmanız gerektiği üzerinde çalışmalar yaparak, daha rahat bir sınav ortamı geçirmenizi sağlamaktır. Bunu başarabilmek için bedensel, zihinsel ve davranışsal teknikler üzerinde duracağız? şeklinde bir açıklama yapın.Bu amaç ve oturumda ele alınan kavramlar hakkında öğrencilerin görüşlerini ve yaşantılarını paylaşarak oturumu sonlandırın.

OTURUM 2

SÜRE : 40 dakika
AMAÇLAR : 1- Sınav anında ve sınava hazırlanırken bedeninde meydana gelen değişiklikleri fark edebilme.
2-Sınav kaygısıyla başa çıkabilmek için gevşeme tekniklerinin özelliklerini kavrayabilme.
3- Sınav kaygısıyla başa çıkabilmek için ?Gevşeme? tekniğini uygulayabilme.

SÜREÇ :
1. Bu oturumun başında öğrencilere, ?-sınavlara hazırlanırken veya sınav anında bedeninizde ne tür değişiklikler hissediyorsunuz?? şeklinde bir soru yöneltin, her öğrenciye tek tek söz hakkı verin ve gerekli yerlerde yansıtmalar yapın.
2. Her öğrenci kendisini tek tek ifade ettikten sonra stresin fizyolojik, duygusal ve zihinsel etkileri üzerinde durun ve uzun dönemde bu etkilerin nelere yol açabileceğini açıklayın.

Konuyla İlgili Genel Bilgi;
Stresin fizyolojik etkileri; Kan basıncı yükselir, kalp vurum sayısı artar, iç salgı bezlerinin işlevi aksar. Titreme (özellikle bacaklarda), ağız kuruluğu, kısık ses, aşırı terleme ve bazen idrar tutamama gözlenir. Uzun dönemde; baş ağrısı, hiper tansiyon, kalp hastalıkları.
Duygusal etkileri; Endişe, karamsarlık, kızgınlık..vb. Uzun dönemde; kronik anxiéte, depresyon, fobiler ve ruhsal hastalıklar.
Zihinsel etkileri; Unutkanlık, dikkati toplayamama, uyku bozuklukları..vb. Uzun dönemde; düşünce ve hafıza bozuklukları, obsessif düşünceler.

3. Bu oturumda kaygı azaltma tekniklerinden olan ?gevşemenin öğrenilmesi? üzerinde durulacağını söyleyin. Gergin ve gevşemiş kişinin özellikleri üzerinde durun ve gevşemeyi öğrenmek için ilk adımın ?doğru ve derin nefes almayı öğrenmek? olduğunu belirtin. Doğru ve derin nefes almanın kendisinin doğrudan damarları genişletme, kanın (dolayısıyla oksijenin) bedenin en uç noktalarına kadar ulaşmasını sağlama özelliği ve bu durumun da kaygıyı ortadan kaldırmaya yardımcı olduğunu açıklayın.
4. Öğrencilerin dikkatini çekmek amacıyla ?basketbolcular serbest atış kullanırken iki derin nefes alarak kaygılarını azaltmak için çaba gösterirler? örneğini verin.
5. İyi nefes almanın özelliklerini açıklayın ve iyi bir nefes almanın her zaman iyi bir nefes vermekle başladığını söyleyin. Temel nefes egzersizin aşamalarını grup lideri olarak öğrencilere gösterin. Egzersizleri kavramalarına çalışın ve daha sonra her öğrencinin bunu tek tek doğru bir şekilde uygulaması için alıştırmalar yaptırın.
6. Öğrencilerin nefes egzersizini alışkanlık haline getirmeleri için, bir sonraki oturuma kadar bu egzersizler üzerinde çalışmalarını ve günde 10-15 kez uygulamalarını ev ödevi olarak verin ve oturumu sona erdirin.

OTURUM 3

SÜRE : 40 dakika
AMAÇLAR : 1- Hayatla ilgili önceliklerin belirlenebilmesi için kullanılacak kriterleri kavrayabilme.
2- Hayatla ilgili kısa, orta ve uzun dönemli amaçlar için plan cetvelleri hazırlayabilme.

SÜREÇ:
1- Oturumun başında öğrencilere ?-içinizde, ders çalışmak isteyip te çalışamayanlar var mı?? Veya ?-çalışmaya başlayacakları sırada başka şeyler yapma isteği duyanlar var mı?? şeklinde sorular yöneltin ve bugün bu konular üzerinde konuşulacağını söyleyin.
2- Bu konuda öğrencilerin fikirlerini tek tek aldıktan sonra ?zamanı boşa geçirmek hayatı boşa geçirmektir, buna karşılık zamanı kontrol etmek hayatı kontrol etmektir? ifadesi üzerinde öğrencilerle birlikte konuşun. Zamanı ve hayatı kontrol edebilmenin iyi bir planlama ile mümkün olabileceğini açıklayın ve planlamanın gerekliliği üzerinde durun. Planlamanın ise hayat amaçlarının ve önceliklerinin belirlenmesiyle gerçekleşeceğini vurgulayın.
3- Daha sonra öğrencilere, ?-şimdi sizinle üç tane küçük liste düzenleyeceğiz ve şu sıralarda zamanı kullanış biçiminizi önemli amaçlarınız açısından değerlendireceğiz.İlk olarak birinci liste yani ?Hayat Amaçları Listesini? nasıl hazırlayacağınız üzerinde duralım.? Deyin.
4- Hayat amaçları Listesinin? yapılmasını kolaylaştırmak için öğrencilere ?-şimdi gözlerinizi kapatın, arkanıza yaslanın?Sessizlik içinde bir dakika, on yıl sonrasını düşünün?On yıl sonra hayatınızda neyi başarmış olmak, hangi noktaya varmak isterdiniz? Sizi en çok gururlandıracak olan nedir? Hayal gücünüzü toplayın ve aklınıza gelen her şeyi bir araya getirin? Tartışmaya ve yorumlamaya girmeyin, sadece aklınıza gelenleri yazın.
5- Onlara yazmaları için süre tanıyın ve aralarında dolaşarak yardımcı olun. Özellikle genel ifadelerin somutlaştırılması gerektiği konusunda yardıma ihtiyaçları olacağından ifadelerin somutlaştırılması konusunda gerekli yardımı yapın.
6- İkinci liste olan ?Bir Yıllık Amaçlar Listesi? nin yapılması için öğrencilere tekrar ?-gözlerinizi kapatın ve arkanıza yaslanın? Bu sefer başarılma şansı olan yıllık amaçlarınızı düşünün?Bir yıl sonra neleri başarmak isterdiniz? Neleri başarmış olmak sizde geçmiş olan bir yılın verimli bir yıl olduğu duygusunu uyandırır? Bunları sıralayın? deyin. Öğrencilerin yazmaları için süre tanıyın ve aralarında dolaşarak yardımcı olun.
7- Son olarak?-gelecek ay yapmanız gerekenleri, ders önceliklerini, dinlenme, eğlence ve katılmak istediğiniz sosyal etkinlikleri yazın? deyin.
8- Bu üç liste hazırlandıktan sonra öğrencilerden, her liste de yazılanları önem sırasına göre numaralandırmalarını isteyin. Daha sonra?-listenizde yer alan maddeleri önem sırasına dizdiğinizde, üzerinde çalışmaya başlamaktan hoşlanacağınız her listedeki en üst iki maddeyi birleştirin? deyin. Bunun için yeterli süreyi tanıdıktan sonra öğrencilere ?-böylece içinde bulunduğunuz şu günlerdeki uzun, orta ve kısa dönemdeki amaçlarınızı yansıtan en büyük önem derecesine sahip altı maddeden oluşan yeni bir liste elde etmiş olursunuz. Bunlar üzerinde çalışmaya başlayacağınız amaçlarınızdır. Sonuç olarak,?Amaç Plan Cetvelinizi? oluşturmuş oldunuz? açıklamasını yapın.
9- Daha sonra öğrencilere, ?eve gittiğiniz zaman bu listeyi çalışma masanızın üzerine, uygun bir yere veya oturduğunuz yerden görecek şekilde duvara asın. En başta yer alan amacınızı ayrıca bir kartona yazarak tam karşınıza yerleştirin. Öyle ki, ders çalışırken kafanızı her kaldırışınızda amacınızla karşılaşın. Göreceksiniz hem dikkatiniz daha az dağılacak, hem de dersten kopmalarınız azalacaktır? denilir.

OTURUM 4
SÜRE : 40 Dakika
AMAÇ : 1- Mantıklı olmayan düşünce biçiminin düzenlenmesi için kullanılan ?Zihinsel Düzenleme Tekniği? ni kavrayabilme.

SÜREÇ :
1-Bu oturumda ?Zihinsel Düzenleme Tekniği? denilen yöntem üzerinde durulacağını belirtin. Bu yöntemle herkesin zaman zaman kendini kaptırdığı ve mantıklı olmayan düşünce biçiminden kaynaklanan endişe ve gerginliklerle etkili bir biçimde nasıl mücadele edeceğinizi tartışacağız şeklinde söze başlayın.
2- ?Zihinsel Düzenleme Tekniği? ne geçmeden önce düşünceler, duygular ve davranış arasındaki ilişkiyi gösteren A-B-C Modelini açıklayarak, örnekler üzerinde öğrencilerle birlikte çalışın. (A- Başınızdan geçen olay ve o olayla ilgili algıladığınız biçimiyle gerçeklerdir. B- Olayla ilgili düşünce ve yaklaşımlarınız. C- Olay karşısındaki duygularınızdır. Gergin, kızgın, küskün..vb.)
3- Gruba ?-annenizin, babanızın veya öğretmeninizin, bir ödevinizi(çalışmanız gereken bir dersi) zamanında tamamlamadığınız için size kızdığını düşünün. Bu olaydan sonra ne tür duygu ve davranış içinde olursunuz? Şeklinde bir soru yönelterek, grupta bulunan herkesin görüşünü alın, olay ( A ) ve öğrencilerin söylediği duygu ve davranışları ( C ) tahtaya yazın.
4- bir çok insanın, A noktasındaki olayın doğrudan C noktasındaki duygu ve düşünceye yol açtığına inandığı oysa, A ve C noktaları arasında bizim yorum ve yaklaşım biçimimizin ( B ) olduğu saptamasını yapın. Düşünce ve davranışlarımızı bu yorum ve yaklaşım biçimimizin birinci derecede etkilediğini anlatın.
5- Daha sonra, değişik yorum ve yaklaşım biçimleri üzerinde grupça tartışın.
6- Öğrencilere, ?- Herhangi bir olay çok çeşitli ve farklı davranışlara yol açabilir. Sizi gerilime sokan, sınav kaygınızı yükselten olayın kendisinin kaygı verici özelliği değil, olayı değerlendiriş biçiminizdir. Çoğunlukla stresi ve sınav kaygısını yaratan doğru ve akılcı olmayan düşünce biçimidir. Bu düşünce biçimini ?Zihinsel Düzenleme Tekniği? adı verilen bir yöntemle değiştirmek mümkündür? şeklinde bir açıklama yaparak ?Zihinsel Düzenleme Tekniği?nin aşamaları üzerinde tartışın.
7- Gruba ?-Son zamanlarda sizi çok fazla rahatsız etmiş bir olayı düşünün. Önünüzdeki kağıtlara ( A- olay şeklinde ) o olayı yazın. Altta 3-4 satır boşluk bırakın ve ( C- duygu şeklinde ) o olayın sizde yarattığı duyguyu yazın. Bundan sonraki adımda, boşluk bırakılan yere ( B- düşünce biçiminiz şeklinde ) bu olayla ilgili öğrencilerin düşünce ve yaklaşımlarını yamalarını? isteyin. Tek tek her öğrenci ile ilgilenin. Düşünceleri duygulardan ayırmanın ve düşüncelerin nasıl duygusal tepkilere yol açtığının kavranabilmesinin bol bol egzersiz gerektirdiğini açıklayın.
8- Daha sonra gruptan ?-Şimdi D bölümüne, sizi etkileyen olayı gerçekçi bir şekilde ifade edin. (objektif olay9. Arada tekrar 4-5 satırlık boşluk bırakın ve tanımlamış bulunduğunuz durumda kendinizi nasıl hissetmek istediğinizi, bu konudaki duygularınızı F bölümüne yazın? deyin ve bu konuda öğrencilere yardımcı olun.
9- Son olarak gruptan, ?E bölümüne, B bölümünde yazılan gerçek dışı düşüncelerinin yerini alacak akılcı seçeneklerini yazmalarını? isteyin.
10- Öğrencilerin bu örnekleri kavrayabilmeleri için tahtaya çeşitli örnekler yazarak tartışın.
Öğrencilerin oturumla ilgili yaşantılarını paylaşarak oturumu bitirin.

OTURUM 5

SÜRE : 40 Dakika
AMAÇ : 1- Kişisel niteliklerle meslek gerçeklerini eşleştirebilme.

SÜREÇ :
1- Bir öğrencinin özelliklerini tanıtan aşağıdaki açıklamayı çoğaltıp öğrencilerinize dağıtın veya tahtaya yazın.

? Atilla orta son sınıf öğrencisidir. Babası muhasebeci, annesi öğretmendir. Atilla bedence sağlıklı bir çocuktur. Yalnız, miyop olduğu için devamlı gözlük kullanır.
Atilla küçük yaştan beri çevresindekilere bir şeyler satmaktan hoşlanırdı.Arkadaşlarına bilye, ciklet gibi şeyler satardı.Her yıl kullandığı kitapları kendisinden sonra gelen öğrencilere satar, kendisi de kullanılmış kitaplar alırdı. Bu şekilde biriktirdiği paralarla ve harçlıklarından arttırdıkları ile her yıl yaz aylarında arkadaşlarının ve akrabalarının bulunduğu değişik kentlere giderdi. Geçen yıl Üniversitede okuyan bir akrabası ile bir öğrenci kafilesine katılıp İtalya?ya kadar gitmişti.
Atilla genel olarak derslerinde başarılı bir çocuktur. Bazı konuları kolay öğrenmekte ve o konulara ilgi duymakta bazı konularda ise zorluk çekmektedir.
Atilla?nın;
Kolay öğrendiği ve sevdiği konular ; Zorlandığı Konular;
Türkçe Matematik
Sosyal Bilgiler Fen Bilgisi
Yabancı Dil

Atilla müzik, resim, spor vb. alanlarda etkindir, ancak belirli bir varlık gösterdiği pek söylenemez. Ara sıra okul gazetesine yazı yazar. Yazıları esprili ve eğlencelidir. Ayrıca güzel ve etkili konuşma kurslarına da devam etmektedir.?

2- Bu açıklamalarda sonra öğrencilere şu soruları yöneltin.
? Atilla lisede hangi alana yönelmelidir?
? Atilla yüksek öğrenim görebilir mi? Cevabınız ?Evet? ise hangi alanda ?
? Atilla için 3 meslek adı yazın ve bu meslekleri neden seçtiğinizi belirtin.
? 15 yıl sonra Atilla?nın nasıl bir hayatı olabilir? Gözünüzde canlandırmaya çalışın.
3- Daha sonra öğrencilere oturumların genel bir değerlendirmesini yapın. Programın amacının, öğrencilerin kendilerine alternatif çözüm yolları bulmaları, hayatları ile ilgili farklı çıkış yollarını görmeleri ve kaygılarını zihinsel ve bedensel olarak kontrol altına alabilmelerini sağlamak olduğunu tekrar vurgulayın ve bu amaca ulaşılıp ulaşılamadığını hep birlikte tartışın.
4- Öğrencilerin hepsine sırayla, ?-Bu grup etkinliğine katılmaktan memnun oldunuz mu? Neden? Bu gruba katılmakla neler kazandığınızı anlatır mısınız? Şeklinde sorular sorun ve cevaplandırmalarını isteyin. Tek tek öğrencilerin fikirlerini alarak genel bir değerlendirme yapın.

EK 1
SINAV TUTUM ENVANTERİ

(Örnek

GEVŞEME EGZERSİZLERİ

Arzu edilirse oturumların sonunda gevşeme ve rahatlama egzersizleri yaptırılarak, tekniklerin faydaları anlatılır ve alışkanlık oluşturulması sağlanır.

Duyusal Duyarlılık ile Gevşeme

Koltuğunuzda rahat bir şekilde otururken, size söyleyeceklerimi dikkatle dinlemenizi istiyorum. Sizden bazı deneyler yapmanızı isteyeceğim. Her bir deney benim soracağım bir soruyla başlayacak. Sorular ?evet? veya ?hayır? şeklinde cevaplanır olacak. Bu sorulara sesli olarak ?evet? veya ?hayır? demeniz hatta, içinizden bile ?evet? veya ?hayır? demeniz gerekmeyebilir.Çünkü önemli olan her bir soruya sizin özel olarak vereceğiniz tepkidir. Denemeye başlayınca bu konular açıklığa kavuşacak. Sizden istediğim, sadece bu soruları dinleyin, bazılarının içeriğinin size değişik gelmesi halinde bunu bir rahatsızlığa vesile etmeyin. Sadece dinleyin. Kendinizi bu soruların her birine içinizden geldiği gibi tepki göstermeye bırakın: Tepkiniz ne olursa olsun?Doğru veya yanlış bir yol arayışına girmeyin. Öyle bir şey yok çünkü. Sadece, her bir soruya tepkinin sizin özel tepkiniz olması önemli.

1. Gözlerinizin kapanmasına izin vermeniz mümkün mü? (5 sn)

2. Eğer gözleriniz hala açıksa şimdi kapatabilirsiniz. (5 sn)

3. Kafanızın arka kısmının, koltukla en fazla temas halinde olduğu noktasının farkına varabilir misiniz? (5 sn)

4. Kafanızda iki gözünüz arasındaki mesafeyi veya sahayı canlandırabilir misiniz? (5 sn)

5. Kafanızda iki kulağınız arasındaki mesafeyi canlandırabilir misiniz? 85 sn)

6. Her bir nefes alışınızda, nefesinizin gözlerinizin arka kısmına ne kadar yaklaştığının farkına varabilir misiniz? (5sn)

7. Kafanızın içinde, kendinizi çok uzakta bir şeye bakıyor olarak canlandırabilir misiniz? (5 sn)

8. Kollarınızın, dayandıkları koltuk veya başka şey ile nerede temas ettiklerinin farkına varabilir misiniz? (5 sn) ve kollarınızın dayandıkları yer ile teması kaybettiği bölümlerinin farkına varabilir misiniz?(5 sn)

9. Sol veya sağ tabanlarınızdan birisi veya her ikisi de yer ile temas halinde ise, tabanınızın veya tabanlarınızın altındaki temas noktalarının farkına varabilir misiniz? (5 sn)

10. Kafanızın içinde, gözlerinizin önünde çok hoş bir çiçek buketi canlandırabilir misiniz? (5 sn)

11. Dudaklarınızın arasındaki mesafenin farkına varabilir misiniz? (5 sn) ve dilinizin ağzınızın içindeki durumunun farkına varabilir misiniz? (5 sn)

12. Yanaklarınızda azıcık da olsa hafif bir esintiyi hissedebilir misiniz? (5 sn)
13. Kollarınızın birinin diğerine kıyasla daha gevşek olduğunun farkına varabilir misiniz? (5 sn)

14. Vücudunuzun ısı değişiminin farkına varabilir misiniz? (5 sn)

15. Kendinizi yumuşacık, bezden bir bebek gibi hissedebilir misiniz? (5 sn)

16. Kendinizi, sanki bulutların üzerindeymiş gibi hissedebilir misiniz? (5 sn) Yoksa, buna imkan vermeyecek ölçüde ağırlaşmış mı hissediyorsunuz? (5 sn)

17. Şimdi gene kafanızın içinde, kendinizi çok uzakta bir şeye bakıyor olarak canlandırabilir misiniz? (5 sn)

18. Yüzünüzün yumuşaklaştığını hissedebilir misiniz? (5 sn)

(Diğer sorular tekrarlanabilir.)

Gözlerinizin açılmasına izin verebilir misiniz? (5sn)
Eğer açılmadılarsa, şimdi açabilirsiniz ve kendinizi gayet rahat ve gevşemiş hissedebilirsiniz.