İLK OKUMA YAZMA – İdris DÜZCAN – Eğitim Denetmeni
A-İLK OKUMA YAZMAYA HAZIRLIK
İlk okuma yazmaya hazırlık aşamasında genel hazırlık, okumaya ve yazmaya hazırlık olmak üzere üç tür çalışma yapılmalıdır.

1. Genel Hazırlık

Öğrencilerin sınıf ortamına, arkadaşlarına alışmaları için okulun ilk gününden itibaren onlara rahat iletişim kurabilecekleri bir ortam sunulmalıdır. Ayrıca sınıfını ve sırasını bulmaya, sınıfına, sırasına, arkadaşlarına ve öğretmenine de alışmaları için gerekli çalışmalar yapılmalıdır. Bu çalışmalarda oyunlar, dramalar, şarkılar, bilmeceler birer araç olarak kullanılabilir. Böylece öğrencilerin, ilk okuma-yazma çalışmalarına yönelik olumlu tutum geliştirmeleri sağlanmalıdır.
Ayrıca öğrenciler çeşitli yönleriyle (görme, işitme, geçirdiği hastalıklar, aile ve sosyal durumu vb.) tanınmaya çalışılmalı, sınıf ortamının düzenlenmesinde ve ilk okuma-yazma öğretiminde bunlar dikkate alınmalıdır. Yapılacak çalışmalar hakkında aileler bilgilendi-rilmeli ve onların yardımları sağlanmalıdır. Düzenli aralıklarla çocukların gelişimi ve yapılması gerekenler hakkında bilgiler verilmelidir.

2. Okumaya Hazırlık

a. Oturma: İlk okuma-yazma çalışmalarında düşünce akışını artıran, anlamayı ve çalış-maları kolaylaştıran doğru oturma şekline dikkat edilmelidir. Öğrencilerin sırada yanlış oturma-larına ve eğilerek çalışmalarına izin verilmemelidir.
b. Kitap tutma ve açma: Öğrencilere kitabı nasıl tutmaları ve sayfaları nasıl açmaları gerektiği gösterilmelidir. Göz ile kitap arasındaki en uygun uzaklık sağlanmalıdır.
c. Görsel okuma: Okuma çalışmalarından önce öğrencilerin görselleri tanıma, anlama, yorum-lama ve anlatma becerileri geliştirilmelidir. Bu amaçla şu çalışmalar yapılabilir.
? Gördüğü bir resmi tanıma, diğerlerinden ayırt etme,
? Görsellerde gördüğü ayrıntıları anlatma,
? Söylenen kelimenin görsel karşılığını bulma,
? Söylenen cümleye uygun resimleri bulma,
? Sorulan bir soruyu görsellerden yararlanarak cevaplama,
? Görsellerden yararlanarak hikâye oluşturma,
? Görsellerden yararlanarak oluşturulan bir hikâyedeki kahraman, olay, yer, zaman hakkında konuşma.
ç. Okumaya özendirme: Öğretmen, örnek okuma yaparak öğrencileri okumaya özendirmelidir. Bu amaçla şu çalışmalar yapılabilir.
? Hikâye, masal, fıkra, şiir, şarkı, tekerleme vb. okuma.
? Öğrencilerin resimli hikâyeleri okuyormuş gibi anlatmalarını sağlama.

3. Yazmaya Hazırlık
a. El hareketleri: Yazmaya başlamadan önce öğrencilerin çeşitli oyunlarla el kol kasları geliştirilmelidir. Bu çalışmalarla öğrencilerin kas esnekliği sağlanmalıdır. Bu amaçla aşağıdaki etkinlikler yapılabilir.
? Parmakları kullanarak şarkılar söyleme. Örneğin, ?sağ elimde beş parmak, sol elimde beş parmak…? şarkısının söylenmesi.
? Parmak uçları ile sıra üzerine vurarak yağmur yağma sesinin çıkartılması (hafif yağmur, şiddetli yağmur, gök gürültüsü taklitleri).
? Direksiyon çevirme hareketiyle sağa ve sola doğru dönüşler yapma.
? Elma, armut toplama veya parmaklarını açıp kapatarak far yakıp söndürme taklidi yapma.
b. Boyama: Çeşitli boya kalemleriyle resim yapma etkinlikleri yapılabilir.
c. Kalem tutma: İlk okuma yazma öğretimi açısından kalem tutmanın ayrı bir önemi bulunmaktadır. Öğrencilerin bu aşamada edinecekleri alışkanlıklar ömür boyu sürmektedir. Öğrencinin kalemi yanlış tutması, ellerinin çabuk yorulmasına neden olmakta ve güzel yazı yazmasını engellemektedir. Bunu önlemek için öğretmen her öğrencinin kalem tutuşunu gözlemelidir. Kalemi doğru tutma alışkanlığı kazanmalarını sağlamalıdır.
ç. Serbest çizgi çalışmaları: Serbest çizgi çalışmaları bitişik eğik yazıya hazırlayıcı nitelikte olmalıdır. Öğrencilere çeşitli resimler yaptırılır. Yapılan bu çalışmalar çevrede görülen ve bilinen varlık ve nesnelerden örneklendirilerek öğrencinin çevresiyle bütünleşmesi ve yaptıklarını anlamlandırması bakımından önemlidir. Bu aşamada şu çalışmalar yapılabilir.
? Karalama (kuş yuvası, çember, bulut yapma).
? Sürekli ve eğik çizgiler çizme (dalga, yılan, halat vb.).
d. Düzenli çizgi çalışmaları: Bu aşamada yapılacak çizgi çalışmaları harfleri yazmaya hazırlık niteliğindedir. Bu amaçla şu çalışmalar yapılabilir.
? İki çizgi tek aralıktan oluşan satır aralığına çizme. İki satır çizgisinin arası 2 cm olmalıdır.

? Dört çizgi üç aralıktan oluşan satır aralığına çizme. Dış iki çizgi arası 2 cm olmalıdır.

? Dört çizgi üç aralıktan oluşan standart yazı aralığında çalışma. Dış iki çizgi arası 1.3 cm olacak şekilde düzenlenmelidir.

İLK OKUMA-YAZMAYA BAŞLAMA VE İLERLEME

Bu aşamada sesi hissetme ve tanıma, sesi okuma ve yazma, sesten anlamlı heceler, kelimeler ve cümleler oluşturma ile metin oluşturma çalışmaları yapılmaktadır.

1. Sesi Hissetme ve Tanıma
Sesi hissetme ve tanıma aşaması tanıtılacak sesin öğrenciler tarafından fark edilmesini sağlamaya yöneliktir. Bu aşamada aşağıdaki çalışma ve etkinlikler yapılmalıdır.
a. Kısa öyküler anlatma, drama yapma, tekerleme ya da şarkı söyleme gibi etkin-liklerle ses hissettirilir.
b. Sesin geçtiği kelimelere örnekler buldurulur. Örneğin tanıtılan sesin hangi öğrencilerin adında bulunduğu, hangi bitki, hayvan veya eşya adında olduğu sorulabilir.(Bu kelimeler söylenirken ilgili ses vurgulanır. Öğrenciler örnekler vermeye özendirilir.)
c. Görsellerden yararlanılarak sesi ayırt etme çalışmaları yapılır. (Sesin bulun-duğu ve bulunmadığı kelimelerin resimleri gösterilerek bu kelimelerde ilgili sesin geçip geçmediğini belirlemeleri istenir).

2. Sesi Okuma ve Yazma
Sesin yazıdaki sembolü olan harf aşağıdaki sıraya göre yazılmalı ve okunmalıdır.
a. Öğretmen tahtada bu harfin nasıl yazıldığını göstermeli ve öğrencilerle birlikte okumalıdır.
b. Alıştırma kitabındaki büyükçe çizilmiş harfin üzerinden öğrenciler ok yönünde defalarca giderek harfin yazılışına hazırlanmalıdır.
c. Öğrencilerin, satır aralıklarına (dört çizgi üç aralık) yazılmış harf örneklerinin üstünden kalemleriyle gitmeleri sağlanmalıdır.
d. Dört çizgi üç aralıktan oluşan satır aralarına (4mm, 5mm, 4mm aralıklı) öğrenciler harfleri yazmalı; ne yazdıkları sorularak harfin doğru yazımı ve seslendirilmesine özen gösterilmelidir.
e. Yazılması zor olan (a, A, k, y, g, G, f, ) harflerinden önce, bu harflerin yazımına yönelik hazırlayıcı çizgi çalışmaları yapılabilir
Sesler alfabedeki sıralarına göre değil aşağıda verilen sıraya göre ele alınacaktır. Grup-lardaki seslerin yerleri değiştirilerek farklı gruplamalar da yapılabilir. Ses gruplarının düzenlen-mesinde, harflerin yazım kolaylığı ve anlamlı hece (kelime) üretmedeki işlekliği dikkate alınmalıdır.
ÖNERİ SES GRUPLARI
1. Grup : e, l, a, t E, L, A, T
2. Grup : i, n, o, r, m İ, N, O, R, M
3. Grup : u, k, ı, y, s, d U, K, I, Y, S, D
4. Grup : ö, b, ü, ş, z, ç Ö, B, Ü, Ş, Z, Ç
5. Grup : g, c, p, h G, C, P, H
6. Grup : ğ, v, f, j Ğ, V, F, J

Harfler
Büyük harfler verilirken oluşturulan kelime ve cümlelerden yararlanılabilir. Bunun için özel adların yazım kuralından, cümleye büyük harfle başlama kuralından hareket edilebilir. Örneğin ?ela? kelimesi üretildiğinde bu kelimenin farklı anlamları üzerinde durularak insan adı olan ?Ela? kelimesinin yazım şekli gösterilmelidir. Elde edilen büyük harfin yazım şekli üzerinde durulmalıdır.
a, b, c, ç, d, e, f, g, ğ, h, ı, i, j, k, l, m, n, o, ö, p, r, s,
ş, t, u, ü, v, y, z

A, B, C, Ç, D, E, F, G, Ğ, H, I, İ, J, K, L, M, N, O,
Ö, P, R, S, Ş, T, U, Ü, V, Y, Z
? Bitişik yazıda C,Ç,I,İ,J,O,Ö,P,S,Ş,U,Ü,V,Z harflerinin büyük ve küçükleri benzerdir.
? Bitişik eğik yazıda, harfler üstten bağlanır, harflerin noktaları ve noktalama işaretleri kelime yazımı bittikten sonra konur.
? Bitişik yazıda ?F, N, P, V, T ? harfleri yazılış özelliği bakımından kendinden sonra gelen küçük harfle bağlanmaz. Büyük harf yazıldıktan sonra kalem kaldırılır.
Örnek : Fatma, Nevin, Papatya, Vatan, Temel
? Bitişik yazı büyük harfleri ile kelime yazılırken harfler birleştirilmez.
Örnek : A N K A R A
Rakamlar
Rakamlar Matematik Dersi programının gerektirdiği zamanda verilmelidir. Ancak rakam-ların yazılışları ses öğretimi tamamlandıktan sonra gösterilmelidir.
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 0
3. Heceler Kelimeler ve Cümleler Oluşturma
İlk okuma-yazma öğretiminin en önemli aşaması heceler üretme; hecelerden keli-meler,kelimelerden de cümleler oluşturmadır. Bu aşamada aşağıdaki çalışmalar yapılmalıdır.
a. Verilen ilk iki sesin ardından bu seslerden hecelere ulaşılmalıdır.
b. Elde edilen hecelerle okuma ve yazma çalışmaları yapılmalıdır.
c. Verilen her yeni ses, önceki öğrenilenlerle ilişkilendirilmeli yeni heceler ve keli-meler oluşturulmalıdır.
d. Her ses grubu tamamlandıktan sonra yapılan çalışmalar gözden geçirilmeli ve değerlendirilmelidir. Bir sonraki ses grubuna geçişte öğrencilerin daha önce verilenleri öğrenmiş olmalarına dikkat edilmelidir.
e. Sesler verildikçe üretilen heceler artacak bunlara bağlı olarak kelime ve cümle oluşturma süreci de kolaylaşacaktır. Bu süreçte elde edilen kelimelerden özel ad olanlar ile cümle başlarının yazımında büyük harf yazımı ve kullanımı eş zamanlı olarak verilmelidir.
f. Elde edilen kelime ve cümlelerin anlamları üzerinde durulmalıdır.
g. Öğrenciler, kelime ve cümle oluşturmaya özendirilmelidir. Oluşturulan kelime ve cümleler okunmalı, yazılmalıdır.
4. Metin Oluşturma
Öğrenilen kelimelerden, yeni cümleler, cümlelerden yararlanılarak metin oluşturulma-lıdır.Metin yazdırılırken doğru yazma ve yazı estetiğine özen gösterilmelidir. Öğrenciler yazıla-rını dört çizgi üç aralıktan oluşan satır çizgilerine yazmalıdırlar. Ayrıca kendi oluşturdukları farklı metinleri okumaları teşvik edilmelidir.
C. OKURYAZARLIĞA ULAŞMA
Bu aşama ilk okuma-yazma öğretim sürecinin son aşamasıdır. Serbest okuma-yazma aşaması da denilmektedir. Bu aşamada öğrencilerin şiirleri, tekerlemeleri, hikâyeleri ve okuma kaynaklarından seçtikleri metinleri sınıftaki arkadaşlarına okumaları sağlanmalıdır. Ayrıca kendilerini yazılı olarak ifade etmeleri ve yazılanları okuyarak paylaşmaları sağlanmalıdır. Yazılarını tek çizgili defter satırı üzerinde yazmalıdırlar.
Ç. UYGULAMALAR
? e ? ?E? Sesi
a. Sesi Hissetme ve Tanıma:

Bu aşamada tanıtılacak sesin öğrenciler tarafından fark edilmesi sağlanmalıdır. Bunun için tanıtılacak ses ile ilgili aşağıdaki etkinlikler yaptırılmalıdır:

? Canlandırma, tekerleme,şarkı,öykü vb. etkinliklerle ?e? sesi hissettirilmelidir.
Örneğin: Bebeğini uyutmaya çalışan bir anne canlandırılabilir. Annenin bu sırada söylediği ?eee? eee ?? sesi çıkarılır.

? Öğretmenin söylediği kelimelerden, öğrencilerin ?e? sesinin olduğu kelimeleri belirlemeleri ve başka örnekler vermeleri istenmelidir.
Örneğin; ?öğretmen, erik, etek, fare, kale, Emel, Ece, Elif vb.?

? ?e? sesinin olduğu ve olmadığı kelimelerin görsellerini kullanarak öğrenci-lerin sesi ayırt etmeleri sağlanmalıdır.

Adlarında ?e? sesi geçen görsellerin altlarındaki kutuyu boyayınız.

Değerlendirme: İçinde ? e ? sesinin geçtiği ve geçmediği resimlerden oluşan bir çalışma kâğıdı düzenlenmelidir. Öğrencilerden ? e ? sesinin geçtiği resimleri belirlemeleri istenir.

b. Sesi Okuma ve Yazma:

Bu aşamada tanıtılacak sesin sembolü olan harfin yazımı için aşağıdaki işlemler yapılmalıdır:
Öğrencilerin harfin yazılış yönüne dikkat ederek üzerinden defalarca gitmelerini sağlayınız. Bunu yaparken keçeli kalem, boya kalemi vb. kalın uçlu kalemler kullanılabilir.
e
Tanıtılan sesin sembolünü (harf) satır aralığına yazdırınız ve okutturunuz.
eeeeeeeeeeeeeeeeeee

eeeeeeee

eeeeeee

Değerlendirme: Tanıtılan ? e ? sesini bir dizi sembol içinden seçmelerini sağlayınız.
e * + e + *
* + * + *

? l ? ?L ?Sesi
a. Sesi Hissetme ve Tanıma:
Bu aşamada tanıtılacak sesin öğrenciler tarafından fark edilmesi sağlanmalıdır. Bunun için tanıtılacak ses ile ilgili aşağıdaki etkinlikler yaptırılmalıdır:
? Canlandırma, tekerleme, şarkı, öykü vb. etkinliklerle ? l ? sesi hissettirilmelidir.
Örneğin: Öğrencilerin bildiği bir şarkının melodisini ?lal la lal la lal …? şeklinde söyleyebilirsiniz.
? Öğretmenin söylediği kelimelerden, öğrencilerin ? l ? sesinin geçtiği kelimeleri belirlemeleri ve başka örnekler vermeleri istenmelidir. Sessiz harflerin tanıtılma-sında kelimelerde harfin aşamalı olarak sonda, ortada ve başta olduğu örnekler seçilmelidir.

Örneğin; ?kol, gül, bal, zil, elma, kelebek, gelin, kale, limon, lale vb.?

? ? l ? sesinin olduğu ve olmadığı kelimelerin görsellerini kullanarak öğrencilerin sesi ayırt etmeleri sağlanmalıdır.

Adlarında ?l ? sesi geçen görsellerin altlarındaki kutuyu boyayınız.

Değerlendirme: İçinde ?l ? sesinin geçtiği ve geçmediği resimlerden oluşan bir çalışma kâğıdı düzenlenmelidir. Öğrencilerden ?l ? sesinin geçtiği resimleri belirlemeleri istenir.

b. Sesi Okuma ve Yazma:
Bu aşamada harfin yazımı için aşağıdaki işlemler yapılmalıdır:
l

Harfin yazılış yönüne dikkat ederek üzerinden defalarca gitmelerini sağlayınız. Bunu yaparken keçeli kalem, boya kalemi vb. kalın uçlu kalemler kullanılabilir.

lllllllllllllllllllllll

llllllllll

lllllllll

c. Sesten Hece ve Kelime Oluşturma:

e
el
l
Önce ?e ? ve ardından ? l ? sesleri yan yana getirilerek birlikte okunur. Bu süreçte şu işlemler yapılmalıdır.
1. ? e ? sesi tahtaya yazılarak öğrencilerden okumaları istenir. Harfi defterlerine yazmaları istenir.
2. ? l ? sesi tahtada yazılarak birkaç defa öğrencilere okutulur. Öğretmen, doğru seslendirme yapılabilmesi için örnek seslendirme yapmalıdır.
3. ? e ? ve ? l ? sesi yan yana getirilerek her ikisinin birlikte nasıl okunabileceği sorulur.
4. Öğrencilerin cevapları dikkate alınarak ?el ? okunur ve yazılır. Öğretmen okumanın doğruluğunu kontrol etmeli, kendisi örnek okumalar yapmalıdır.

el el el el el el

el el el

el el el el

Değerlendirme: Oluşturulan kelimeyi öğrencilere yazdırınız ve okutunuz.
1. Kelime Üretme
Öğrenilenlerin kalıcılığını sağlamaya yönelik etkinliklerin ardından aşağıdaki uygulama sırası izlenerek açık heceye ulaşılmalıdır.
el
ele
e

Bu süreçte şu işlemler yapılmalıdır:
1. ? el ? kelimesi gösterilerek öğrencilerden okumaları istenir.
2. ? e ? sesi gösterilerek okumaları istenir.
3. Önce ? el ? sonra ? e ? sesi aralarında boşluk bırakılmaksızın yazılarak oluşan yeni kelimenin nasıl okunabileceği sorulur.

4. Öğrencilerin okuma denemelerinin ardından doğru okumayı yaparak tekrarla-maları istenir. ? el ? kelimesine ? e ? sesi eklenerek oluşturulan yeni kelime hecelemeden okunmalıdır.
5. ? ele ? kelimesi birkaç defa okunarak yazılır.

Elde edilen kelimelerden yararlanarak cümle oluşturulabilir ve okutturulabilir. Cüm-leler oluşturulurken görsellerden yararlanılmalıdır.
Örneğin:
el ele.
Öğrencilerinizden bu farklı isimler vermelerini isteyiniz.
Cümlenin anlamlı hale getirilmesinde şarkı, tekerleme ve görseller kullanılmalıdır.
El ele tutuşan çocukların resmi yapılabilir.
?El ele, el ele verin çocuklar? şarkısı söylenebilir.
Değerlendirme: Öğrencilere ?ele? kelimesini yazdırınız ve okutunuz. !
2. Açık Heceye Ulaşma
? ele ? kelimesinden yararlanarak ?le? hecesine ulaşmak için aşağıdaki sıra takip edilmelidir.
1. ? ele ? kelimesini tahtaya yazınız. Öğrencilerinizin de defterlerine yazmalarını isteyiniz.
2. ? ele ? kelimesini okumalarını isteyiniz.
3. ? ele ? kelimesinde heceler vurgulu okunarak öğrencilerin bu heceleri hissetme-lerini sağlayınız.
4. ? ele ? kelimesinde ? e ? açıkta kalacak şekilde ? le ? hecesinin üstü kapatılarak okumalarını isteyiniz.
5. ? ele ? kelimesinde ? e ? nin üstünü kapatarak ? le ? hecesinin nasıl okunabi-leceğini sorunuz. Okuma denemelerinin ardından sizden sonra tekrar etmelerini isteyerek ? le ? hecesini birlikte okuyunuz.
6. Farklı metinlerde bu hecenin geçtiği yerleri belirlemelerini, göstermelerini ve okumalarını isteyiniz.
7. ? el ? ve ? le ? hecelerini karıştırmamaları için aşağıdaki çalışmaları yaptırınız.
? Karışık olarak verilen heceleri okumaları,
? Söylenilen heceyi göstermeleri,
? Söylenen heceleri yazmaları
? Farklı metinlerde bu heceleri bulup okumaları sağlanabilir.
3. Metin oluşturma:
Elde edilen kelimelerden yararlanarak cümle, cümlelerden metin oluşturunuz. Üretilen-leri okumalarını ve yazmalarını sağlayınız.

el ele. Ela al. Ela al. Ali ile Ela el ele.
Ali et al. Ali at al. Anne et al. Ela elli tane al. Ali al.

4. Hece, Kelime ve Cümle Oluşturma

Ses Hece
Oluşturma Hece ve ses kaynaştırma Kelime Oluşturma Cümle Oluşturma Metin Oluşturma

?e ?

?l ?

?a ?

?t ? e
el
l
a
al
l
a
at
t
e
et
t
el e = ele el
ele e, le le

al a = ala al
ala a, la la

at a = ata at
ata a, ta ta

et e = ete et
ete e, te te

ele
Not: Büyük harfler özel adlarla birlikte verilmelidir.
ela , Ela, E, e
at
ata, Ata A, a
atla Not: Cümleler oluştururken öğren-cilerinizin adlarından yararlanabi-lirsiniz.

el ele.
Not: Görsellerden yararlanabilir-siniz.

Ela al.

Ela at.

Not: Tahmin yaptırabilirsiniz.
Ela ???atla.

?i ?

?n ?

i
il
l
e
en
n
a
an
n
i
in
n
il i = ili il
ili i li li

en e = ene en
ene e ne ne

an a = ana an
ana a na na

in i = ini in
ini i ni ni eli,,
ile,
ali, Ali A, a
eti

ana
anne
anla
enli
neli
tane, taneli,
etli
teni,
elli,
Ali ile Ela
Ali ile Ela el ele.
Ali et al.
Ali at al.

Anne et al.

Ela elli tane al.

D. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Ölçme ve değerlendirme, yapılan bütün çalışmaların bir parçası olarak düşünülmelidir. Hazırlık aşamasından başlayarak okuryazarlığa ulaşıncaya kadar bütün aşamalar değerlendiril-melidir. Öğretmen ilk okuma-yazma değerlendirme formunda yer alan değerlendirme baş-lıklarını temel alarak her öğrencinin gelişim düzeyini gösteren ayrıntılı değerlendirme formları hazırlamalıdır. Ölçme ve değerlendirme için aşağıda verilen okuma yazma değerlen-dirme formlarından yararlanabilirsiniz.

YAZMA BECERİSİNİ DEĞERLENDİRME FORMU

Adı Soyadı:

Numarası:
Eylül Ekim Kasım Aralık Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran
1. Yazı Düzeni
a. Dik
b. Eğik
c. Sola Yatık
ç. Düzensiz
2. Yazı Büyüklüğü
a. Büyük
b. Orta
c. Küçük
ç. Düzensiz
3. Satır Çizgilerine Yazma
a. Düzgün
b. Alta Kaymış
c. Üste Çıkmış
ç. Düzensiz
4. Kelimeler Arasındaki Açıklık
a. Bitişik
b. Normal
c. Çok Açık
ç. Düzensiz
5. Harflerin Yazılış Biçimi
a. Tam Yazılmış
b. Eksik Yazılmış
c. Kuralsız Yazılmış
ç. Düzensiz
6. Yazının Temizliği
a. Temiz
b. Normal
c. Çok Silinmiş
d. Düzensiz

Öğretmen: Tarih: İmza

OKUMA BECERİSİNİ DEĞERLENDİRME FORMU

Adı Soyadı:

Numarası:
Eylül Ekim Kasım Aralık Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran
1. Atlayarak Okuma
a. Normal okuma
b. Harf-hece atlama
c. Kelime atlama
ç. Satır atlama
2. Ekleyerek Okuma
a. Normal okuma
b. Harf-hece ekleme
c. Kelime ekleme
ç. Satır ekleme
3. Tekrarlayarak Okuma
a. Normal okuma
b.Harf-hece tekrarlama
c. Kelime tekrarlama
ç. Satır tekrarlama
4. İzleyerek Okuma
a. Normal okuma
b. Parmakla izleme
c. İki eliyle izleme
ç. Cetvel, kalem vb. izleme
5. Oturma Biçimi
a. Dik oturarak okuma
b. Öne eğik oturarak okuma
c. Geriye dayanarak okuma
ç.Öne arkaya gidip gelerek okuma
6. Okumada Ses Tonu
a. Yüksek
b. Alçak
c. Normal
ç. Düzensiz
7. Okuma Hızı
a. Çok yavaş
b. Yavaş
c. Normal
d. Hızlı
8. Okuma Kuralları
a. Noktada durma
b. Virgülde durma
c. Vurgu yapma
ç. Tonlama yapma
9. Nefes Kontrolü
a. Mırıltı çıkarma
b. Düzensiz nefes alıp verme
c. Okuma aralığı uzun
d. Normal Okuma
Öğretmen: Tarih: İmza:

İLK OKUMA-YAZMA ÖĞRETİM SÜRECİNİ
DEĞERLENDİRME FORMU
Aşağıda yer alan formda değerlendirmelerinizi 1 (yapamıyor), ile 5 (mükemmel yapıyor) arasında bulunan değerleri dikkate alarak yapınız.

Adı Soyadı:

Numarası:
Eylül Ekim Kasım Aralık Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran
Duyduğu sesi ayırt etme
Görsellerle sesi eşleştirme
Sesi okuma
Sesi yazma
Seslerden hece oluşturma
Heceleri okuma
Heceleri yazma
Hecelerden kelimeler oluşturma
Kelimeleri okuma
Kelimeleri yazma
Kelimeleri görsellerle eşleştirme
Cümleler oluşturma
Cümleleri okuma
Cümleler yazma
Cümleleri görsellerle ifade etme
Metin oluşturma
Metin okuma
Kendini yazılı ifade etme
Öğretmen: Tarih: İmza:

E. İLK OKUMA-YAZMA ÖĞRETİMİ İLE İLGİLİ TÜRKÇE (1-5) ÖĞRETİM PROGRAMINDA YER ALAN KAZANIMLAR

Hazırlık
? Dinlemeye hazırlık yapar.
? Yazmaya hazırlık yapar.
? Okumaya hazırlık yapar.

Sesi Hissetme ve Tanıma
? Duyduğu sesleri ayırt eder.
? Dinlediğine dikkatini yoğunlaştırır.
? Seçici dinler.

Sesi Okuma ve Yazma
? Ön bilgilerini kullanarak okuduğunu anlamlandırır.
? Okuduğunu anlamlandırmada görsellerden yararlanır.
? Yankılayıcı okur.
? Rehber yardımıyla okur.
? Bitişik eğik yazı harflerini kurallarına uygun yazar.

Seslerden Heceler, Kelimeler ve Cümleler Oluşturma
? Seslerden heceler, hecelerden kelimeler, kelimelerden cümleler oluşturarak okur.
? Seslerden heceler, hecelerden kelimeler, kelimelerden cümleler oluşturarak yazar.
? Yankılayıcı okur.
? Rehber yardımıyla okur.
? Bütün yazılarını bitişik eğik yazı ile yazar.
? Dikte etme çalışmalarına katılır.

Metin Oluşturma
? Kelimeleri doğru telâffuz eder.
? Bütün yazılarını bitişik eğik yazı ile yazar.
? Dikte etme çalışmalarına katılır.

Okur Yazarlığa Ulaşma
Bu aşamada 1?inci sınıf dinleme, konuşma, okuma, yazma, görsel okuma ve sunu kazanımlarının tümü kullanılmalıdır.