12.11.2012 / 00:00
Adala, Manisa il sınırları içinde, yeşille mavinin buluştuğu ve kanyonuyla adını duyuran bir belde. Manisa?ya 89 km, Salihli İlçesi?nden 15 km uzaklıktadır.
Gizemli kanyonu ile tarih öncesi zamanlardan antik döneme ve bugünlere uzandı. Volkanik patlamaların olduğu dönemlerde, insanlar bu topraklarda yaşadı.
Adala, volkanik taşlar üzerinde, lav akıntılarının son bulduğu yerde, Üşümen Tepesi ile Dibek Dağı arasından geçen Gediz Nehri?nin aktığı düz ovada, Lidyalılar tarafından kurulmuş, Satala adıyla bilinen 70.000 nüfuslu bir yerleşim yeriydi.
Bizans ve Osmanlı dönemini yaşadı. 1872 yılına kadar ilçe merkezi olarak kaldı. Salihli?nin kuruluşuyla Nahiye oldu. 44 köyü bulunmaktadır.
Doğal ortam, Adala?da balıkçılığı teşvik etti. Sabahın ilk ışıklarıyla çekilen ağlar, ağlara takılan balıklar ve balıkçıların yaşam öyküsü, bu şirin yerleşim yerini daha gizemli hale getirdi. Eski dönemlerde balıkçılar, Hermos?un burgaçlı kollarında avlanırlardı.
Bereketli Gediz ovasında tarım yapan Onbinlerce çiftçi ailesinin göz bebeğidir Demir Köprü Barajı. Muhteşem görüntüsüyle keşfedilmeyi bekliyor.
Barajdan bırakılan su, Adala su dağıtım regülâtörüne gelinceye kadar 6,5 km uzunluğundaki Hermos Kanyonu?nu izler. Kanyonun batısı, 8 metre yüksekliğinde volkanik duvarla çevrilidir. Doğusunda Filiz Tepe ve Kocabük Ovası uzanır. Kanyonun kenarları çınar, kavak ve söğüt ağaçlarıyla kaplıdır. Ağaçlar kuş yuvalarıyla dolu. Sazan balığı üretmek için çevrede ve nehir boyunca düzenlemeler yapılmış.
Kanyonun derinliklerine doğru yolculuk yaptık, tepelere tırmandık. Muhteşem manzaralarla karşılaştık. Boz Dağ bir anıt gibi karşımızda yükseliyor, uzaklardan bize göz kırpıyordu. Göç eden kuşların rotalarını, Adala Kanyonu?ndan Boz dağ?ın karlı tepelerini izledik.
Adala?ya 8 km uzaklıktaki, 45 metre yükseklikten çağlayarak dökülen, etrafında yüzlerce güvercinin uçtuğu Su Uçtu Şelalesi, Tatar Alabalık çiftliği, Attalos at çiftliği, Egayid Tatil Köyü görülmesi gereken yerler arasında. Adala?ya geldiğimizde Kutlu Doğum Haftası kutlanıyordu. Karılan helvalardan tattık, Hızır Camisi?ni ziyaret ettik. Hızır Camisi taş ve tuğla ile yapılmış, minaresi kare binanın bitişiğindedir.
Yeni yapılan modern cami ise, görünümüyle dikkat çekiyordu…
Su Uçtu Şelalesi?ne 500 metre uzaklıkta, Eski Gediz Nehri üzerinde, mimari yapısı taş yapıt olan, ortasında bir kemer ve iki tarafına doğru alçalan üçer küçük kemerli 7 gözlü Kız Köprüsü?nün Lidya Kralı Krazüs tarafından kızı için yaptırıldığı söylenmektedir.
Yirmi bin yıl önce, Adala?ya bağlı Sindel Köyü çıvarında yaşayan insanlar, volkan patlamasından kaçarken, ayak izlerini Çarıklar Köyü?nün kuzeyine yakın bir yerde bırakmışlardır. Ayak izlerinin koruma altına alınması, ulusal kültür değerlerimize sahip çıkma bilincinin oluşması açısından önemlidir.
Adala çıvarında volkanik yığılmalar görülmektedir. Bunların genişliği 15 km, uzunluğu 50 km. Volkanik alanda 68 adetten daha fazla genç volkan konileri vardır.
Adala?nın kuzeyinde Dibek Dağı yükselir. Poyraz rüzgârlarına kapalıdır. Güneyi ve batısı açıktır. Akdeniz iklimi etkisi altındadır. Arazileri tarıma elverişlidir, tatlı ve sulu şeftalisi ile ünlüdür. Yer altı ve yer üstü suları boldur.
Adala?nın, 2011 yılındaki nüfusu 2200 kişidir. 1 Adet İlköğretim Okulu, 1 adette lise vardır. Beldeye bağlı köylerden taşımalı sistemle ilköğretim okuluna öğrenci gelmektedir.
Adala?da okuma yazma oranı % 90.
Adala Belediye Başkanı Ferayi Aslan 1955 doğumlu, evli ve iki çocuk babası. 2009 Yerel seçimlerinde tekrar başkan seçildi.
Çevrede bulunan mezar taşlarında ve kitabelerde kentin adı değişik şekillerde yazılmış. Sattolan-Sattaeon-Sattelion-Atollon-Atgolan gibi?
L. Robert; ?Hermos Nehri?nin dar bir sol vadisinde, Sardes?in büyük ovasına girmek için çıktığı yerdeki kasabayı (Satala) olarak isimlendirdim? diyor.
Antik çağda, Adala yakınlarındaki mermer taş ocaklarında, mimari eserler üretilmiş. Tarihin derinliklerinde bölgede birçok kent, kasaba ve köyler kurulmuş, doğal afetler ve savaşlar yüzünden bunların çoğu yok olmuş.
Saruhanoğulları, İ.S. 1410 yılına kadar bölgeye hâkim oldu, bu tarihten sonra, bu topraklar Osmanlıların hâkimiyetine geçti. Adala bölgesi Yunan işgalini gördü. Kurtuluş Savaşından sonra, Cumhuriyet döneminde ekonomik gelişmesini devam ettiriyor.