Merhaba Sevgili Satranç severler…
Geçen yazılarımdan birinde sizlere sporcuyu satrançta başarıya götüren unsurların bir kısmını açıklamıştım.Bu yazıma ikincisi ile devam ediyorum.Geçen yazımda başarı için;iyi sağlık durumu,kuvvetli sinirler,kendine hakim olmak ve dikkatini sürekli,düzenli kullanabilmek gibi unsurlara değinmiştim.Bugün başarı için gereken faktörlerin bir kısmına daha değinelim…
Sevgili satranç severler başarı için gereken faktörlerden biriside;ruhi ve zihni bakımdan huzurlu olmaktır.Bunun yolu da iyi ,sıcak ve temiz bir aile ortamından geçer.Aile sporcu için sığınacağı huzurlu bir ortam olmalıdır.Sporcunun kafasında ailesinin kendisini her zaman sonuna kadar desteklediği,önünü açtığı şeklinde bir yargı oluşmalıdır.Böyle bir ortamı aile yaratabilirse sporcu başarı için gereken zemini rahatça bulur ve başarının filizleri yeşerir.Öğretmen ve arkadaş çevresi de bu uygunlukta olmalıdır.Başarılı sporcu tüm bunların toplamıdır.Bu üçlü sac ayağından biri eksik olduğu zaman sporcu zihnen dingin ve huzurlu olamaz ve satranç gibi bir beyin sporunda fırtınalarla ,huzursuzluklarla dolu bir beyin başarıya motive olamaz.Satranç dingin ve sakin limanları sever ve orada rahatça yeşerir.Çocuğunuzun satrançta başarılı olmasını istiyorsanız onu huzur içinde yaşatınız ve destekleyiniz.Günde birkaç saat satranç çalışmasını sağlayınız ve maça çıkarken en yüksek moral ve
huzur,özgüven içinde çıkmasını sağlayınız …
Satrançta başarı için gereken unsurlardan biride ;yüksek derecede zihni gelişmedir.Bunun için gerekenler ise sistematik ve disiplinli bir satranç çalışmasıdır.Satranç milyonlara varan hamle olasılıklarının,seçeneklerin olduğu bir oyundur.İşte burada en doğru hamleyi bulmak,bir ileri görüş,sağlam hisler,iyi bir tecrübe ister.Bir bilgisayar satranç oynarken en iyi hamleyi bulmak için milyonlarca olasılığı birkaç saniyede tarama motoru ile hafızasından tarar ve bulur.Oysa insanın bu hızda bir tarama motoru ve bu genişlikte hazırlanmış sabit bir hafızası yoktur.O yüzden insan doğru hamleyi bulmak için şematik düşünür.Bunu biraz açalım.Bilgisayar kayıp bir anahtarı bulmak için tüm evi birkaç saniyede tarar ve anahtarı bulur.Oysa insan şematik düşünür ve “ben en son evde nerede idim” mutfakta idim.”ne yaptım” masa üstünde yemek yedim.O halde” anahtar masa üstünde kalmış olabilir “der ve gider anahtarı orda bulur.Bilgisayar gibi tüm evi taramaz.Yani şematik düşünür.İşte bir oyuncunun da tecrübe,his ve duygularına güvenerek doğru hamleyi bulması gerekir.Bunun için ona gereken yüksek düzeyde zihni gelişmeyi de,içinde bulunduğu yüksek kültürel ortam,sistematik çalışma ,deneyim sağlayabilir.Sporcunuza bu ortamı ve yetileri kazandırınız.Başarı arkasından gelecektir.
Sporcu somut düşünmelidir.Açıkça taş kazancının olduğu durumlarda sonu belli olmayan ,sonucu şüpheli olan bir karmaşık atağa kalkmaktan ise;dikkatli,temkinli ve maceracı olmayan bir oyun tarzını benimsemeli ve taş kazancını tercih etmelidir.Somut düşünmelidir.Çünkü “eldeki kuş,daldaki kuştan her zaman iyidir”.Daldaki kuşu tutacağınız kesin değildir.Eldeki kuş ise yanlış tercih yapmazsanız zaten sizindir.
Satranç sporcusu objektif düşünme yeteneğine sahip olmalıdır.Bu ne demektir.Her sporcu her zaman kazanmak ister.Sahaya bu amaçla çıkar.Ancak bu her zaman kesin değildir.Sporun üç sonucu vardır;kazanç,kayıp ve beraberlik…İşte satranç sporcusu oynadığı oyunu her zaman gözlem altında tutmalı,aldığı taşları,verdiği taşları bilmeli,takip etmeli,oluşan güç durumunun lehine mi ,aleyhine mi olduğu konusunda her zaman fikir sahibi olmalıdır.Buna göre oyun planlarını gözden geçirmeli,gerekirse oluşan güç durumuna göre yeni planlar yapabilmelidir.Oyunda devamlı yer değiştiren taşların son yerleşiminin,yani oluşan son taş konumunun kendisi için ne gibi avantaj ve dezavantajlar yarattığını gözden geçirmeli ve buna göre planlarını yenilemelidir.Tek bir plan taşların devamlı yer değiştirdiği bir oyunda ilelebet geçerli değildir.Devamlı irdelenmeli ve yenilenmelidir.Satranç dinamik ve hareketli bir oyundur.Durumu objektif değerlendirerek taş gücü olarak zayıfladığınız ,yada taş yerleşimi olarak kötü konuma düştüğünüz oyunlarda zor durumda olduğunuz gerçeğini kabullenmemek ve halen kazanç aramak oyunu kaybetmenize sebep olur.Bu durumlarda objektif ve gerçekçi değerlendirme yaparak beraberlik aramalısınız.kötü durumlarda,zayıf olduğunuz durumlarda beraberlikte sizin için bir kazançtır.Bir zihniyet değişikliği ile zayıf durumda iken beraberliği bulabilirsiniz.Bunu başaran bir çok oyuncu vardır.Ancak bunun için gerçekçi değerlendirme ve objektif bir zihniyet değişimi gerekir.Gerçeği kabullenemeyen ve halen mantıksızca kazanç aramaya çalışanların sonu kayıp ve hüsrandır.Bu gerçek hayatta da böyle değil midir sevgili satranç severler!..Böyledir ve zaten satranç bize hayatı öğretir ve hayatın bizatihi küçük bir örneğidir.
Satrançta başarı için gereken unsurlar dizimize bir dahaki yazımızda devam edeceğiz.Esen kalın ve satrançla kalın.Sözlerimi satrancın temel ilkesi olmuş Latince bir cümle ile bitiriyorum;GENS UNA SUMUS! (Türkçesi: Biz bir aileyiz!)Hoşça kalın…24.05.2009
ALİ KEMAL TURAN
SATRANÇ İL HAKEMİ
2.KADEME SATRANÇ ANTRENÖRÜ