Değerli satranç severler!
Yazı başlığımızda belirttiğimiz gibi bugün ki yazımızın ana konusu satranç ve insan kişiliği arasındaki ilişki ve etkileşimdir.Değindiğimiz güncel konulardan sonra ana konumuza yoğunlaşalım.Sevgili satranç severler; elbette ki her spor dalında olduğu gibi satranç sporuna da insanlar aile,sporcu ,antrenör bütünü ile katılıyorlar.Onun için satranç sporu ile insan kişiliği arasında bir etkileşim olmaması olanaksızdır.Ben bu etkileşimin bilinen değil öznel yönlerini aktarmak istiyorum.Bu konuda yaşadığım deneyimlerimi sizlerle paylaşmak ve buradan yola çıkarak bir analize varmak istiyorum…
• Bir gün bir arkadaş ile dostluk maçı yapıyorum.Antrenman mahiyetinde bir maç…O gün ona karşı birkaç maç kazanmıştım.Son maç ise kritik idi.Oynamak için kaldırdığım taş daha havada iken biraz tereddüt ile havada elimi bekletince arkadaş heyecan ve hırsla bağırdı:”Bırak!Bırak!”Taşı kendisinin kazançlı çıkacağı yere bırakmamı istiyordu.Oysa henüz hamle tamamlanmamıştı taş elimde idi ve istediğim yere oynayabilirdim..Centilmenliğinin altındaki aşırı hırs ortaya çıkmıştı.Satranç onun gerçek kişiliğine ayna tutmuştu!Durumu fark edince kendi de utandı ve özür diledi .Satranç onun KİŞİLİĞİNİ EĞİTMİŞTİ…O artık kendini kontrol ve analiz edebilen bir kişi idi…
• Hakem olarak yönettiğim bir maçta Vezir,ini farkında olmadan rakibinin alabileceği yere bırakan bir çocuk ;tekrar taşa yapışmış bende gördüğüm halde ısrarla bırakmadığını söylüyordu.Beni yanıltmaya çalışıyordu.Kazanmak için yalan dahil her şeyi göze alan bir kişilik ortaya çıkmıştı.Gerekli uyarımla tavrını düzelten çocuk artık hayata daha dürüst bakacaktı!Satranç onun KİŞİLİĞİNİ EĞİTMİŞTİ…
• Kurallar kesin olduğu halde;turnuvada cep telefonu çaldığı için maçını kayıp verdiğim çocuk,babası ile birlikte hakem heyetine itiraz ediyordu.Tabii sonuç değişmedi.Tolerans istiyorlardı.oysa tolerans ilkeleri yok ederdi.Sporun olması gerektiği gibi hak edeni kazandıracağını ,gerekli ciddiyeti göstermeleri gerektiğini anlamışlardı.Satranç onların KİŞİLİĞİNİ EĞİTMİŞTİ…
• Çoban matı yaptığını sanan bir sporcu Vezir,inin fil tarafından korunduğunu sanarak ;rakip Şah,ın dibine gelmişti .Oysa Vezir ve Fil aynı çaprazda değildi ve Vezir korunmuyordu.Rakip şah isterse veziri alabilirdi.Ben görevim gereği hakem olarak sonucu etkilememek için rakip oyuncuya “Mat mı?” diye sordum.O da durumu fark etmemişti ve matı tam kabul edecekti ki;yan masada oynayan oyuncu heyecanla bağırdı:”Mat değil ,vezir korunmuyor!”Heyecana kapılıp yetkisi olmadığı halde başka oyuna karışmış ve yan masadaki maçın sonucunu etkilemişti…Tabii benden uyarı cezası aldı.Ama bu arada oyuncunun veziri de güme gitti.Bu oyuncuların bir kısmı işine dikkat etmeyi,dalgın olmamayı,uyarı alanda kendini kontrol etmeyi ve başkalarının işine karışmamayı öğrenmiş oldu.Satranç onların KİŞİLİĞİNİ EĞİTMİŞTİ…
• Çocuğu maç yapan bir veli ;çocuğu maçı kaybedince hakem heyetinin yanında çocuğunu azarladı.Hemen veliyi uyardık ve dışarı çıkardık.Oysa sporcu psikolojisi açısından bu velinin çocuğa yaptığı negatif etki ; maç kaybının yarattığı üzüntüden çok daha yıkıcı idi.Satranç sporunun amacını kavramaktan habersiz olan bu veli uyarılarımızdan sonra tavrını düzelterek çocuğunun gönlünü almaya çalıştı…satranç o velinin KİŞİLİĞİNİ EĞİTMİŞTİ…
Sevgili satranç severler!
Bu örnekleri daha da uzatabiliriz.Ancak sanırım bu kadarı satrancın amacını anlatmaya yeterli…Özetlersek ;satranç kişiliğimizi eğitir.Satranç hayatı çocuklarımıza öğretir.Satranç hayatın kendisidir!Gerçek hayatta ne var ise ;satrançta da o var!ANCAK SPORCULUĞUNUZ VE SATRANCINIZ GELİŞTİKÇE BAMBAŞKA BİRİ OLDUĞUNUZU GÖRECEKSİNİZ…Yepyeni ve pırıl pırıl!
Centilmen,sabırlı,kontrollü,hesaplı,analizci,katlanabilen,alçak gönüllü,özgüvenli,pozitif ,azimli,kalender ve yepyeni bir insan.Hayat bakışınız değişecek!…
Sözlerimi büyük önder Mustafa Kemal Atatürk,ün bir deyişi ile bitiriyorum:”BEN SPORCUNUN ZEKİ,ÇEVİK AYNI ZAMANDA AHLAKLISINI SEVERİM. “
Esen kalın!Sevgi ve saygılarımla kalın…
2.Kademe Satranç Antrenörü
Satranç İl Hakemi