Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu

A-KURUM BİNASI
Kurs Yeri
Madde 200- 625 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi gereği, özel motorlu taşıt sürücüleri kursu binası yapılacak veya özel motorlu taşıt sürücüleri kursu binası olarak kullanılacak binada; meyhane, kahvehane, kıraathane, bar, elektronik oyun merkezleri gibi umuma açık yerler ile açık alkollü içki satılan yerlerin bulunmaması zorunludur.
İnceleme Raporları
Madde 201- Özel motorlu taşıt sürücüleri kursu olarak kullanılmak istenen binalarda yapılan incelemelerde; 625 sayılı Kanun ve Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği ile bu Yönergede belirtilen diğer esaslarla birlikte;
a)Binanın sağlamlık ve dayanıklılığı ile genel görünüşü, ayrıca bulunduğu yer gibi fiziki nitelikler,
b)Herhangi bir tehlike anında kursiyerlerin binayı kolaylıkla terk edebilmeleri için sağlanan olanaklar,
c)Binada açılması istenen kurumun tür ve düzeyi,
d)Kaç kursiyerin eğitim görebileceğine ilişkin kontenjan tespiti,
gibi kursiyerlerin sağlıklı bir eğitim öğretim görmelerine yardım edici etkiler, tek tek dikkate alınarak, düzenlenecek raporlarda bu hususlara ayrı ayrı yer verilir.
Yerleşim Plânı
Madde 202- Özel motorlu taşıt sürücüleri kurslarında, Bakanlıkça veya Yönetmelik gereği illerde valiliklerce onaylanmış olan yerleşim plânına göre kurumun derslik, oda ve diğer kısımları düzenlenir.
Yerleşim plânlarında; Bakanlığın veya valiliğin izni olmadan herhangi bir değişiklik yapılamaz.
Yerleşim plânları her kat için ayrı ayrı en az 35×50 cm veya A3 boyutunda kağıtlara yapılır. Yerleşim plânlarında birimlerin ebatları ve m2’leri belirtilmelidir.
Yerleşim plânlarında belirtilen kısımlar, amaçları dışında kullanılamaz.
Dersliklerde, yerleşim plânlarında belirtilen kontenjandan fazla kursiyer bulundurulamaz.
Özel motorlu taşıt sürücüleri kursları;
a)Aynı binada,
b)Birbirlerine bağlantılı farklı binalarda,
c)Aynı bahçe içerisinde tümü özel motorlu taşıt sürücüleri kursuna tahsis edilmiş binalarda
açılabilir.
(Direksiyon eğitim alanı hariç)
Derslik ve Diğer Ders Yapılan Bölümlerin Pencere Alanı
Madde 3- Özel motorlu taşıt sürücüleri kursu derslik ve diğer ders yapılan bölümlerin pencereleri derslik ve diğer ders yapılan bölümlerin taban alanının % 12’ sinden aşağı olamaz.
Derslik Kapıları
Madde 204- Özel motorlu taşıt sürücüleri kursu derslik kapılarının genişliği en az 90 cm’dir.
Kapıların ölçümü, kapı pervazlarının orta aksları esas alınarak yapılır
Çift taraflı derslik bulunan koridorlarda kapılar karşılıklı açılmamalıdır.
Derslik kapıları koridora doğru açılmalıdır. Dışa açılmaması durumunda, duvara paralel olarak açılır şekilde sürgülü yapılabilir.
Kurum Kapıları
Madde 205- Özel motorlu taşıt sürücüleri kursu binalarında giriş ve çıkışların güven içinde süratli bir şekilde sağlanması maksadıyla yeterli sayıda çıkış kapıları bulunur.
Merdivenler
Madde 206- Özel motorlu taşıt sürücüleri kursu olarak kullanılacak binanın merdivenleri kursiyerlerin aynı anda rahatlıkla geçmelerine uygun ve gerekli güvenlik sağlanmış olmalıdır.
Derslik İçi Ölçüler
Madde 207- Özel motorlu taşıt sürücü kursları dersliklerinde ön sıra ile yazı tahtası arasındaki mesafe 1.70 m’den az olamaz.
Dersliklerde Kursiyer Başına Düşen Kullanım Alanı
Madde 208- Özel motorlu taşıt sürücüleri kursu dersliklerinde kursiyer başına düşen kullanım alanı 1.2 m² den az olamaz.
Derslik Tavan Yüksekliği
Madde 209- Özel motorlu taşıt sürücüleri kursu olarak kullanılacak binaların derslik ve benzeri eğitim-öğretim birimlerinde tavan yükseklikleri kiriş altına kadar bitmiş net 2.50 m, tavana kadar net 3.00 m’den az olmamalıdır.
Derslik tavan yüksekliği yukarıda belirtilen ölçülerden az olması hâlinde kursiyer başına 3,5 m³ hacim düşecek şekilde kontenjan tespit edilir.
Özel motorlu taşıt sürücüleri kursu olarak kullanılacak binaların tavan yüksekliği o ilin imar mevzuatında konutlar için tespit edilen tavan yüksekliğinden az olamaz.
Koridorlar
Madde 210- Özel motorlu taşıt sürücüleri kursu binalarının koridorları; bir veya birden çok sınıf kapısı açılan koridorlar ile iki taraflı sınıf kapısı açılan koridorların genişliği kursiyerlerin rahatlıkla girip çıkmalarına olanak vermelidir.
Aydınlık Düzeyleri
Madde 211- Özel motorlu taşıt sürücüleri kurslarında aydınlık düzeyleri en az aşağıdaki gibi olmalıdır;
1-Dersliklerde 250 lüx,
2-Teneffüshane, koridor ve benzeri yerlerde 150 lüx
düzeyinde aydınlanma sağlanmalıdır.

B-ÖZEL MOTORLU TAŞIT SÜRÜCÜLERİ KURSLARINDA BULUNMASI GEREKEN BÖLÜMLER
Yönetim ve Diğer Bölümler
Madde 212- Özel motorlu taşıt sürücüleri kurslarında bulunması gereken bölümler:
1-Kurucu veya kurucu temsilcisi odası:
Kurucunun veya kurucu temsilcisinin müdür olması durumunda istenmez.
O ilçede veya ilde aynı kurucuya ait özel öğretim kurumunda kurucu odası var ise kurucunun diğer kurumlarında kurucu odası bulunmayabilir.
2-Müdür odası: En az 10 m2
3-Öğretmenler odası: 5 öğretmene kadar en az 8 m2 olmalıdır. 5’den fazla her öğretmen için 1,5m2 yer ilâve edilir.
4-Büro hizmetleri, arşiv ve dosya odası: En az 10 m² olmalıdır. Büro hizmetleriyle arşiv ve dosya odasının ayrı ayrı olması halinde toplamı 10 m2 olmalıdır.
5-Derslik: En az 20 m² olmalıdır. En çok 30 kursiyere bir derslik olacak şekilde plânlanır.
Bir özel motorlu taşıt sürücüleri kursu; Trafik ve Çevre Bilgisi – İlkyardım – Motor ve Araç Tekniği dersliklerinden meydana gelir.
6-Tuvalet: Kurs binalarında;
a)Her 30 öğrenci için bir tuvalet ve bir lavabo,
b)30 öğretmene kadar bir tuvalet ve bir lavabo,
c)Erkek öğrenci ve öğretmenler için isteğe bağlı olarak pisuvar
ayrılır.
30’dan fazla öğretmeni olan kurslarda, her 30 öğretmen için bir tuvalet ve bir lavabo ayrılır. Ayrıca erkek öğretmenler için isteğe bağlı olarak pisuvar ayrılabilir.
Tuvalet ve lavabolar kurumda öğrenim gören kız ve erkek öğrenciler ile bayan ve bay öğretmenler için ayrı ayrı düzenlenir.
Kurum kontenjanı tespit edilirken, pisuvarlar dikkate alınmaz.
7-Teneffüshane: Derslikler dışında kursiyerlerin rahatça hareket edebilecekleri şekilde teneffüshane bulunmalıdır. Teneffüshane alanının hesabında; kursiyer X 0,3 m2 değeri esas alınır.
Teneffüshane bina içinde bağımsız bir bölüm olabileceği gibi ayrı ayrı bölümlerden de meydana gelebilir.
8-Kitaplık
9-Kantin
bulunur.
10-Direksiyon eğitim alanı: Ek:1’deki projeye uygun olmalıdır.
Öğrenci Kontenjanı 250 veya daha fazla olan Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kurslarında ayrıca:
11-Müdür yardımcısı odası: En az 10 m2 olmalıdır.
12-Arşiv ve dosya odası: En az 10 m2 olmalıdır.
(büro hizmetleri odasından ayrı)
13-Depo
14-Yardımcı hizmetliler odası
İhtiyaç duyulması hâlinde genel müdür ve genel müdür yardımcısı odaları düzenlenebilir.
Ölçümlerde küsuratlı rakamlar bir üst tam sayıya yükseltilir.

C-ÖZEL MOTORLU TAŞIT SÜRÜCÜLERİ KURSLARINDA BULUNMASI GEREKEN ARAÇ-GEREÇLER
1- Yönetim ve Diğer Bölümler
Kurucu, Müdür ve Müdür Yardımcısı Odası
Madde 213- Kurucu, müdür ve müdür yardımcısı odalarında en az;
1-Çerçeveli Atatürk resmi,
2-Çalışma masası,
3-Koltuk,
4-Konuklar için koltuklar,
Bunlara ek olarak müdür odasında,
1-Dosya dolabı,
2-Kitaplık,
Müdür yardımcısı odasında,
1-Program çerçevesi
2-Anahtar dolabı
bulunur.
Büro Hizmetleri Odası
Madde 214- Büro hizmetleri odasında en az;
1-Çerçeveli Atatürk resmi,
2-Masa,
3-Koltuk,
4-Bilgisayar ve yazıcı,
5-Dosya dolabı
bulunur.
Arşiv ve Dosya Odası
Madde 215- Arşiv ve dosya odasında en az;
1-Çalışma masası,
2-Sandalyeler,
3-Portatif raflar,
4-Dosya dolabı
bulunur.
Öğretmenler Odası
Madde 216- Öğretmenler odasında en az;
1-Çerçeveli Atatürk resmi,
2-Toplantı masası veya toplantı sırasında U şeklinde düzenlenebilecek tipte yazı masaları,
3-Sandalyeler,
4-Gözlü öğretmen dolabı,
5-Telefon,
6-Program çerçevesi,
7-İlân tahtası
bulunur.
Yardımcı Hizmetliler Odası
Madde 217- Yardımcı hizmetliler odasında en az;
1-Çerçeveli Atatürk resmi,
2-Masa,
3-Sandalyeler,
bulunur.
Derslik
Madde 218- Özel motorlu taşıt sürücüleri kursları dersliklerinde en az;
1-Türk Bayrağı,
2-Çerçeveli Atatürk resmi,
3-Çerçeveli İstiklâl Marşı,
4-Çerçeveli Atatürk’ün Gençliğe Hitabı,
5-Yazı tahtası,
6-Öğretmen masası,
7-Öğretmen sandalyesi,
8-Kursiyer masa ve sıraları veya yazı yazma yeri olan koltuk/sandalye,
9-Dolap (gerekli görülürse)
10- Bütün dersliklerde ortaklaşa kullanılmak üzere aşağıdaki görsel eğitim araçları;
-Televizyon (En az 50 ekran)
-Video veya CD Player
-Tepegöz
-Slayt Makinesi
-En az 140×140 boyutlarında seyyar perde
bulunur.
2-Eğitim-Öğretimle İlgili
Madde 219- Özel motorlu taşıt sürücüleri kurslarının bölümlerinin özellikleri ile bulunması gereken araç-gereçler;
Direksiyon eğitim araçları, çift frenli, çift debriyajlı, tek direksiyon sistemi ile her türlü donanımı sağlam ve trafiğe hazır durumda olmalıdır.(A1, A2, F, G, H sınıfları hariç).
Direksiyon eğitimi sınavlarında kullanılan araçlarda, direksiyon usta öğreticisinin aracın yedek pedallarına bastığında sesli veya ışıklı uyarıcı alet bulunur. Sınav kurullarınca sınavdan önce aletin çalışıp çalışmadığı kontrol edilir.
a-Direksiyon eğitim araçları:
A1, A2, B, C, D, E, F, G ve H sınıfı sertifika veren kurumlarda, sadece A1, D, F ve H sertifika sınıfı direksiyon eğitim araçları kiralanmak üzere, özel motorlu taşıt sürücüleri kurslarında uygulanan programa göre;
1- B sertifika sınıfı için en az iki demirbaş araç,
2- A2, C ve E sertifika sınıfları için en az birer demirbaş araç,
3- A1, D, F ve H sertifika sınıfları için de en az birer demirbaş veya kiralık araç
bulunur.
G sınıfı sertifikada; motor ve araç tekniği dersi ile direksiyon eğitimi dersi, sürücü kurslarında alınmadığından, G sınıfı için direksiyon eğitim aracı bulundurulması zorunlu değildir.
b-Direksiyon eğitim alanının özellikleri:
Direksiyon eğitim alanı Ek:1’deki projeye uygun şekilde yapılmalıdır.
1-Zemin; asfalt, çimento betonu veya parke taş kaplama veyahut stabilize (belli büyüklükteki elekten geçirilmiş kum, çakıl karışımı malzeme) olmalıdır.
2-A1, A2, B, F sınıfı sertifika verecek kurumların direksiyon eğitim alanı en az 5.000 m², yol genişlikleri de 7 m. olmalıdır.
3-C, D, E sınıfı sürücü sertifikası için 10.000 m², yol genişliği ise 7 m. olmalıdır. Alanın 10.000 m² den fazla olması hâlinde yol genişliği 9 m. olmalıdır.
Sertifika sınıflarına göre 5.000 veya 10.000 m² lik alanlar en çok dört kurum tarafından kullanılabilir.
Dörtten fazla kurum tarafından kullanılacak direksiyon eğitim alanlarının da sertifika sınıflarına göre en az 15.000 veya 20.000 m² olması gerekir. Bu durumdaki alanların toplam m²’si dikkate alınarak yukarıda belirtilen esaslara göre, kaç kurumun eğitim yapabileceğine karar verilir.
4-Yolların bölünmüş yol (refüjlü) olarak düzenlenmesi hâlinde de gidiş ve gelişe ayrılan taşıt yollarının genişliği en az 7 m. olacaktır. Ayrıca ; 10.000 m² veya daha geniş direksiyon eğitim alanlarında adalar yarılarak dörtlü veya üçlü kavşaklar tanzim edilebilir.
5-Kavşak, dönel kavşak bulunmalı, trafik işaretleri yerleştirilmelidir.
6-Yol aplikasyonu sonunda adaların boyutları belirlenmelidir.
7-Yollardan bir kesimde % 5-7 iniş eğim, % 5-7 çıkış eğim olmalıdır.
8-Alanı su taşkınlarından koruyacak drenaj kanalları yapılmalı ve gerekli tedbirler alınmalıdır.
9-Uygun yerlere demiryolu geçidi, yaya geçidi, park yeri yapılmalıdır.
10-Kursiyerlerin ihtiyacına cevap verebilecek tarzda ve direksiyon eğitim alanı civarında (Alana 200 metreden daha uzak olmamak koşuluyla) sosyal dinlenme tesisi bulunmalıdır.
Direksiyon eğitim alanı kurs binasına en fazla 200 metre uzaklıkta ise sosyal dinlenme tesisi bulunmayabilir.
Yüz bin metrekare ve daha fazla alanı olan direksiyon eğitim alanlarında, alanın metre karesi esas alınarak %10 oranında daha çok araç yararlanabilir.
(Örnek: B sınıfı sertifika için gerekli olan 5.000 m2’lik alan yerine 4.500 m2’lik alan yeterli görülerek hesaplama yapılır.)
Tesisin zemininde beton, parke, marley ve benzeri malzeme kullanılmalı, duvarlar sıvalı ve badanalı olmalıdır. Dinlenme tesisi ilkel bir görüntüde olmamalıdır.
11-İş makineleri kullanma sertifikası (Operatörlük Belgesi ) veren kurslarda ilgili Esaslar doğrultusunda, eğitimi verilen iş makinesinin özelliğine göre uygulama eğitimi için en az 2.000 m²’lik alan bulunur.

c)Direksiyon eğitim alanındaki sosyal dinlenme tesisinde bulunması gereken birimler ve araç-gereçler;
1-Yönetici ve öğreticilerin dinlenme yeri, en az 6 m² olmalıdır.
2-Kursiyer dinlenme yeri, en az 15 m² olmalıdır.
3-Kantin İhtiyaç duyulan ölçüde olmalıdır.
4-Şehir kanalizasyonuna bağlı veya foseptik çukuru bulunan en az iki WC (bay – bayan),
5-Şehrin su şebekesine bağlı su tesisatının döşenmesi veya tesiste, kapalı ve musluklu kaplarda su bulundurulması için gerekli tedbirler alınmalıdır.
6-Sosyal dinlenme tesisleri; biriket tuğla ve benzeri malzemeden yapılmalı, çatılı olmalı veya mevsim koşullarına uygun tedbirler alınmalıdır.
7-Yönetici odasında; direksiyon eğitimi ile ilgili olarak yapılacak iş ve işlemlerin sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesi için gerekli büro malzemeleri bulundurulmalıdır.
Ayrıca buna ilâveten yönetici ve kursiyer dinlenme odalarında;
a)Yeteri kadar sandalye ve masa,
b)Çerçeveli Atatürk resmi,
c)Sehpalar,
d)İlân tahtası
olmalıdır.
8-Kurum binası ile direksiyon eğitim alanı arasında haberleşmeyi sağlayacak telefon, GSM veya telsiz sistemi kurulmuş olmalıdır.
9-Direksiyon eğitim alanı aşağıda belirtilen esaslar dahilinde ışıklandırılmalıdır.
a)Ortalama parıltı Lo (cd/m²)01,2 dir.
b)Parıltının bileşke düzgünlük faktörü Uo00,4 dür.
c)Parıltının boyuna düzgünlük faktörü UL00,5 dir.
d)Aydınlatma galvanizli boru direk, beton direk, empreyeli ağaç direk veya tercihen demir direk kullanılmalıdır.
e)Havai çıplak iletken hat veya tercihen yer altı hattı çekilmelidir.
f)Armatürler en az 125 civa buharında olmalıdır.
g) T.S.E. 4019’a göre düzenlenmiş ilkyardım çantası bulunmalıdır.

d)Trafik mevzuatı ve kuralları dersliğinde bulunacak eğitim araç ve gereçleri;
1-Trafikle ilgili çeşitli konulardaki en az 45 dakikalık eğitici video kasetleri veya VCD ve CD’leri,
2-İşlenen ders konularına uygun, çeşitli trafik konularını kapsayan slayt ve folyo seti (Asetat sayfaları),
3-Mevcut trafik işaret levhaları (madeni, plastik, mukavva olabilir. Manyetik özellik taşıyabilir.
4-Çeşitli Trafik kurallarıyla ilgili resimler, panolar ve eğitim levhaları,
5-Taşıt ve yayaları sembolize eden minyatür modeller, maketler veya şekiller,
6-Türkiye karayollarını gösteren harita,
7-Kursun bulunduğu il veya ilçenin yollarını gösteren harita,
8-Kursun bulunduğu semte ait yol ve kavşakların bulunduğu yol şeması,

e- İlkyardım dersliğinde bulunacak eğitim araç ve gereçleri;
1-Normal insan boyutunda ilkyardım eğitim mankeni (Genel anatomik hareketlere müsait, suni solunum ve kalp masajı uygulanabilir, elastik maddeden yapılmış, yüz yapısı ve ağzı açılabilen özellikte, kalp masajı ve suni solunum uygulaması dışarıdan gösterge ile izlenebilir nitelikte),
2-Seyyar taşıma sedyesi ve mankenin yatırılacağı hasta muayene masası,
3-İşlenen ders konularına uygun slayt veya asetat eğitim seti,
4-T.S.E. 4019’a göre düzenlenmiş malzemelerin bulunduğu ilkyardım çantası,
5-En az bir saatlik ilkyardım konularını kapsayan video kaset veya VDC ve CD’ler,
6-İlkyardım konularını kapsayan duvar afişleri,
7-Atel uygulama takımı:
10 x 50 cm boyutlarında 4 adet
10 x 100 cm boyutlarında 4 adet
6 x 25 cm boyutlarında 4 adet
Atel yerine geçebilecek (Karton, mukavva, elastik atel ve benzeri,)
8-Üçgen sargı bezi: 100x100x150 cm boyutlarında 10 adet,
9-Rulo sargı bezi:
5 cm x 3-5 m 10 adet,
10 cm x 3-5 m 10 adet,
10-Steril sargı bezi; her pakette en az on adet bulunan paketlerden 10 paket,

f- Motor ve Araç Tekniği Dersliğinde bulunacak eğitim araç ve gereçleri;
1-Çalışabilir durumda şasisi ile birlikte takoz üzerine oturtulmuş kaportası alınmış araç veya maketi,
(Maket üzerinde karbüratör, hava filtresi, debriyaj, baskı, balata, piston, piston kolları, benzin veya mazot pompası, subap ve distribütör bulunur)
2-Elektronik ateşleme ünitesi (pano hâlinde),
3-Kompresör motoru ile birlikte havalı fren sehpası (C,D,E sınıfları için),
4-Havalı fren tablası treyler ve römork freni (D,E sınıfı için),
5-Motor sistemleriyle ilgili eğitim panoları,
6-Tepegöz veya slayt ve eğitim saydamları veya filmleri,
7-Simülatör cihazı (İsteğe bağlı).

g- Ayrıca motor ve araç tekniğinde A1, A2 sertifika sınıfları için;
1-İki zamanlı çalışır durumda motor.
2-Debriyaj teli,
3-Fren teli,
4-Gaz teli,
5-Tahrik zinciri,
6-Motosiklet tekeri (jantı ile birlikte),
7-Bel kemeri,
8-Kask,
9-Gözlük,
10-Dizlik,

DOKUZUNCU BÖLÜM
SON HÜKÜMLER
Kaldırılan Mevzuat
Madde 220- Bu Yönergenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 19.08.2002 tarih ve 56877 sayılı Makam Oluru ile yürürlüğe giren “Özel Öğretim Kurumlarına Ait Standartlar Yönergesi” ile bu hususlarda yazılmış yazılar yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük
Madde 221- Bu Yönerge onay tarihinden itibaren yürürlüğe girer.

Yürütme
Madde 222- Bu Yönerge hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.