Mülkiyet

Hepinize iyi haftalar sevgili okurlarımız. Bu haftaki köşemizde, taşınmaz mülkiyeti ile ilgili bilgilere yer vereceğiz.

Medeni Kanun?un 683. maddesi, bir şeye malik olan kimsenin hukuk düzeninin sınırları içinde, o şey üzerinde, dilediği gibi yaralanma ve tasarrufta bulunma yetkisine sahip olduğunu hükmeder. Mesela malik, malını haksız olarak elinde bulunduran kimseye karşı istihkak davası açabilir, el atmanın önlenmesini dava edebilir. Malikin hakları yalnızca hukuk düzeniyle sınırlanmıştır.
Mülkiyet kişi bakımından tek kişi mülkiyeti ve birden çok kimsenin malik olduğu topluluk mülkiyeti olarak iki kısma ayrılmaktadır.
Tek kişi mülkiyetinde, hak sahibi yalnızca tek bir kişidir. Bu kişinin gerçek kişi ya da tüzel kişi olmasının bir önemi yoktur.
Topluluk mülkiyetinde ise, birden çok kişi, tek bir eşya üzerinde aynı anda maliktirler. Hukukumuzda topluluk mülkiyeti kanun, sözleşme ya da mirastan doğabilir.
Topluluk mülkiyeti de kendi içerisinde paylı (müşterek) mülkiyet ve elbirliği (iştirak halinde) mülkiyet olarak ikiye ayrılmaktadır.
Paylı mülkiyet; birden çok kimsenin maddi olarak bölünmüş olmayan bir eşyanın tamamına belli paylarla malik olmasıdır.
Paylı mülkiyette, paydaşlardan her biri kendi payı bakımından malik hak ve yükümlülüklerine sahiptir. Paydaşlar, malın tamamını kapsayan tasarruf işlemlerini tek başına yapamazlar. Malın idaresi konusunda, her işin özelliğine göre pay ve paydaş yeter sayısı değişebilmektedir. Malı korumaya yönelik tedbirleri paydaşlardan her biri kendi başına da alabilir.
Paydaşların eşya üzerindeki sorumlulukları pay oranında dağıtılacaktır.
Elbirliği mülkiyeti; birden fazla kişinin aynı anda eşya üzerindeki mülkiyet hakkının tümüne sahip olmalarını ifade eder. Dışarıdan bakıldığında her ne kadar bir bütünlük gibi görünse de hukuken tüzel kişiliği yoktur. Elbirliği mülkiyetinde maliklerin hisseleri belli değildir.
Elbirliği mülkiyetinin kurulacağı halleri kanun tek tek saymıştır. Bunlar haricinde elbirliği mülkiyeti kurulamaz. Elbirliği mülkiyetinin en sık rastlanan örnekleri miras şirketleri ve adi ortaklıklardır.
Elbirliği mülkiyetinde, paydaşlar ancak ve ancak oybirliği ile eşya üzerinde tasarruf hakkına sahiplerdir. Malın idaresi de yine oybirliğiyle olacaktır. Paydaşların sorumluluğu payları oranında değil, müteselsildir.
Bu haftalık da köşemizin sonuna geldik sevgili okurlarımız. Önümüzdeki hafta yine bu köşeden yeniden görüşebilmek ümidiyle, esen kalın?