Eğitim öğretim hayatımızın ilk yıllarında hepimize sormuşlardır; büyünce ne olacaksın bakalım diye? Kimimiz öğretmen, kimimiz doktor, mühendis subay, pilot vs cevaplamışızdır. Çocuk yakınında, etkilendiği kim varsa meslek seçme anlamında da en çok ondan etkilenir. Baba, anne, yakın akraba mesleği modeldir çocuk için. Güzel ve anlamlı isabetli bir karar olabilir çocuklarımız için ama medya etkilenmesi hoş olmayan isabetsiz bir karar verme sürecidir. Çocukluk dönemi insanın en kolay ve hayalci olarak etkilendiği bir dönemdir. Bu dönemde çocuklar meslek seçme konusunda çok sık karar değiştirirler.
Geçenlerde bir bilimsel yazıda okuduğum, bundan yaklaşık beş yıl kadar önce Amerika?da MIT Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmaya göre 2030 ? 35 yıllarında icra edilecek mesleklerin %60?ı henüz icat edilememiş. Yani 2005-2010 yılları arası doğan çocukların mesleği henüz belli değil.
Eğitim bilim otoriteleri gelecek 20 yılın en gözde meslekleri olarak;
? Duygu Tasarımcılığı
? Hot-Line İşletmeciliği
? Duyu reklam tasarımcılığı
? Elektronik gazetecilik
? Genetik ekonomi
? Bilgi madenciliği
? Siber teknoloji, mühendisliği
? Nano yapı mühendisliği
? Yönetici menajerliği
? Akıllı tedarik yöneticiliği
? Robotik sorunlar avukatlığı
? Alternatif esin mühendisliği
? Senaryo tasarımcılığını belirlemişler.
Adını bile yeni duyduğumuz bu mesleklerin seçiminde artık gençlerimiz kariyer mi? para mı? İkileminin zorluğunu yaşayacaklardır. Başarılar onlarla olsun. Meslek belirlerken kendi kariyerlerini ve ülkenin menfaatlerini hiçbir zaman unutmasınlar.
Gençlerimiz üniversiteye sınavlarına girerken hedeflenen bir meslekten öte ?düşük puanlı da olsa bir yükseköğretim programına kapağı atmak ? anlayışına da sık sık rastlanmaktadır. Gençler öncelikle kendi özelliklerini, yeteneklerini, sınırlılıklarını tanımalı ve ona göre bir amaç oluşturmalıdır. Zira meslek seçimi kararı kolay kolay geri dönüşü olmayan bir karardır. Böylesine bir kararı vermek ne üniversite puanlarına bırakılmalı ne de başkalarının kararına? Bu konuda uzman kişilere danışmak en akıllıca bir karardır.
Gençlerimiz meslek seçiminde doğru karar verebilmeleri için şu konularda iyice kafa yormaları gerekir:
? Sanata karşı ilgim var mı? Sanat konusunda beklentim nedir?
? Nasıl bir mizaca sahibim, iletişim ve ikna kabiliyetim nasıl?
? Hızlı düşünüp karar verebiliyor muyum?
? Yöneticilik ve liderlik özelliğim ne düzeydedir?
? Politika, sosyal ve ekonomi konularına ne derece ilgiliyim?
? Yaratıcılık yönüm, hayal gücümü kullanma kapasitem nasıldır?
? Okumayı, yazmayı ve konuşmayı seviyor muyum? Toplum önünde konuşma yapabilir miyim?
? Hiperaktif yanım var mı?
? Özel sektöre iş konusunda bakış açım nasıldır?
? Otuz, kırk ve ellili yaşlarda nasıl bir iş yaşamı içerisinde hayal ediyorum?
? Başkalarının kurallarıyla mı yoksa kendi kurallarımla mı çalışabilirim?
? Teknoloji bilme ve kullanma ve yabancı dil ve dilleri öğrenmenin seçeceğim mesleğe katkısı nedir?
Meslek seçerken, yanlış tercih ? 1 ? yıl, Yanlış üniversite ? 4 ? yıl, Yanlış meslek ? 40 ? yıl demektir. Yanlış yapmamak için ilgilerini, yeteneklerini, değerlerini ve öncelikle kendini tanı!