Meslek Seçiminde Yönlendirme * Mehmet Hekim

Eğitim öğretim hayatımızın ilk yıllarında hepimize sormuşlardır; büyünce ne olacaksın diye… Öğretmen, doktor, mühendis kimimiz subay, pilot vs. cevaplamışızdır. Çocuk yakınında, etkilendiği kim varsa meslek seçme anlamında da en çok ondan etkilenir. Baba, anne, yakın akraba mesleği modeldir çocuk için. Güzel ve anlamlı isabetli bir karar olabilir çocuklarımız için ama medya etkilenmesi hoş olmayan isabetsiz bir karar verme sürecidir. Geçmiş dönemlerden günümüze çocuklarımız ve gençlerimiz ” Memoli, Kurtlar Vadisi ” , “Alacakaranlık ” Pop Star “Top Star, Survivor, Arka Sokaklar ” gibi dizlerden etkilenip çoğu komiser, kabadayı ve ünlü birer yıldız olma hayalindeydi. Bazılarının suçluları yakalamak, toplumu mutlu kılmak gibi istekleri vardı. Güzel, masum ve haklı bir istekti. Haber niteliği bile taşımayan magazin yıldızlarının davranışlarının sür manşet olduğu medyada, bilime, kitaba, bilgiye hemen hemen hiç sayfa ve haber ayrılmaması meslek seçiminde de etkili olmaktadır. Çocuklara kızmamak gerekir, bütün bunları model olarak karşımıza çıkaranlara eleştirmek gerekir. Çocukluk dönemi insanın en kolay ve hayalci olarak etkilendiği bir dönemdir. Bu dönemde çocuklar meslek seçme konusunda çok sık karar değiştirirler.
Geçtiğimiz pazar gününden itibaren başlayan üniversite sınavlarında milyonlarca gencimiz ter döküyor. Gençlik dönemi insanın en kolay ve çabuk etkilendiği bir dönemdir. Bu nedenle meslek seçimi yaparken çok dikkatli ve kapsamlı düşünmede yarar vardır. Gençlerimiz üniversiteye sınavlarına girerken hedeflenen bir meslekten öte “düşük puanlı da olsa bir yükseköğretim programına kapağı atmak ” anlayışına da sık sık rastlanmaktadır. Gençler öncelikle kendi özelliklerini, yeteneklerini, sınırlılıklarını tanımalı ve ona göre bir amaç oluşturmalıdır. Zira meslek seçimi kararı kolay kolay geri dönüşü olmayan bir karardır. Böylesine bir kararı vermek ne üniversite puanlarına bırakılmalı ne de başkalarının kararına… Bu konuda uzman kişilere danışmak en akıllıca bir karardır.
Gençlerimiz meslek seçiminde doğru karar verebilmeleri için şu konularda iyice kafa yormaları gerekir:
• Sanata karşı ilgim var mı? Sanat konusunda beklentim nedir?
• Nasıl bir mizaca sahibim, iletişim ve ikna kabiliyetim nasıl?
• Hızlı düşünüp karar verebiliyor muyum?
• Yöneticilik ve liderlik özelliğim ne düzeydedir?
• Politika, sosyal ve ekonomi konularına ne derece ilgiliyim?
• Yaratıcılık yönüm, hayal gücümü kullanma kapasitem nasıldır?
• Okumayı, yazmayı ve konuşmayı seviyor muyum? Toplum önünde konuşma yapabilir miyim?
• Hiperaktif yanım var mı? Hareketli bir iş mi yoksa masa başı bir iş benim için uygundur?
• Garantili bir iş mi yoksa risk alabilir miyim? Özel sektöre iş konusunda bakış açım nasıldır?
• Otuz, kırk ve ellili yaşlarda nasıl bir iş yaşamı içersinde hayal ediyorum?
• Başkalarının kurallarıyla mı yoksa kendi kurallarımla mı çalışabilirim?
• Teknoloji bilme ve kullanma ve yabancı dil ve dilleri öğrenmenin seçeceğim mesleğe katkısı nedir?

Özetle; Meslek seçerken, yanlış tercih ” 1 ” yıl, Yanlış üniversite ” 4 ” yıl, Yanlış meslek ” 40 ” yıl demektir. Yanlış yapmamak için ilgilerini, yeteneklerini, değerlerini ve öncelikle kendini tanı!