Kırkpınar güreşlerinin en temel öğelerinden biri ağalık müessesesidir. Önceleri pehlivanları güreşe çağıran, yarışmaları düzenleyen, gelen konukları ağırlayan, yemek ve yatacak yerlerini temin eden, örf ve adetlere uygun olarak güreşlerin yapılmasını sağlayan, ödüller veren Kırkpınar Ağaları idi. Ancak şimdi ?Kırkpınar Ağası?, saydığımız bu faaliyetlerin hepsini karşılayamadığından ve bir etkinlik çerçevesine toplandığından, masrafların büyük bir çoğunluğu Belediyelerce karşılanmaktadır.

Ağalık kurumsal bir kimlik gibi görülür. Ağalar da pehlivanlar gibi topluma örnek olması gereken geleneklere saygılı karakterlerdir. Ağa, kolayca ayırt edilebilmesi için geleneksel giysi giyer ve elinde büyükçe bir tespih taşır. 'Kırkpınar Ağası' resmi olarak devlet tarafından tanınır. Festivalin başlamasıyla bir sonraki yılın ağalık duyurusu yapılır. Festival giderleri için en çok para yardımı yapacağını taahhüt eden ve ortaya konan koça en yüksek bedeli ödeyen kişi bir sonraki yılın Kırkpınar Ağası olur. Bu gelenek festivalin sürdürülebilir olmasının en önemli unsurlarındandır.
3 yıl üst üste Ağa seçilen kişi, üçüncü yılının sonunda başpehlivan gibi Altın kemer'in sahibi olur.