Disiplin soruşturması, kamu hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesine engel olan, uyulması zorunlu hususlar dışına ta¬şan ve yasaklanmış bulunan fiil ve hallerinin incelenip soruşturulmasıdır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 1702 sayılı İlk ve Orta Tedrisat Muallimlerinin Terfi ve Tecziyeleri Hakkında Kanun, 4357 sayılı İlkokul Öğretmenlerinin Kadrolarına, Terfi, Taltif ve Cezalandırılmalarına Dair Kanunda sayılan fiil ve hallerin yanı sıra;
1) 3628, 5816, 4926, 1402, 3713, 2935 sayılı Kanunlar kapsamında bulunan;
2) Görevle ilgili olmayıp görev mahallinde veya dışında vatandaş olarak işle¬nen;
3) 4483 sayılı Kanun kapsamın¬da bulunan;
4) Takibi şikayet ve izne bağlı olan;
Fiil ve haller disiplin soruşturması kapsamına girer.
Bu fiil ve hallerin soruşturulması sonucu düzenlenen, idari, disiplin ve mali yönlerden teklifleri içeren rapora ?İdari Soruşturma Raporu? veya ?Disiplin Soruşturması Ra¬poru? ya da kısaca ?Soruşturma Raporu? denilir.
657 sayılı DMK.nun 124. maddesinde, ??Kamu hizmetlerinin gereği gibi yü-rütülmesini sağlamak amacıyla, kanunların, tüzüklerin ve yönetmeliklerin, Devlet memuru olarak emrettiği ödevleri yurt içinde veya yurt dışında yerine getirmemek, uyulmasını zorunlu kıldığı hususlara uymamak, yasakladığı işleri yapmak?? disiplin suçu olarak tanımlanmaktadır.
İdari emir ve yasaklara uymayan davranışlar, adlî yönden bir işlemi gerektir¬meyecek nitelikte ise ve bu davranış bir kamu görevlisi tarafından yapılmışsa, idari makamlarca soruşturma açılmak suretiyle disiplin işlemi uygulanması ve gerektiğin¬de disiplin cezası verilmesi doğaldır.
Bakanlığımız mensuplarının disiplin suçu sayılan davranışları ve bu tür dav¬ranışta bulunanlara uygulanacak cezalar, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125., 1702 sayılı İlk ve Orta Tedrisat Muallimlerinin Terfi ve Tecziyeleri Hakkında Kanunun 17-27., 4357 sayılı İlkokul Öğretmenlerinin Kadrolarına, Terfi, Taltif ve Cezalandırılmalarına Dair Kanunun 7., 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 47. maddesinde belirlenmiştir.
Mesleki yönden yasaklı davranışlarla ilgili olarak öncelikle, özel kanunlarda¬ki hükümlerin uygulanması, özel kanunlarda hüküm bulunmaması durumunda, genel kanun niteliğindeki 657 sayılı Kanunun 125. maddesi uyarınca teklif getirilmesi gerekmektedir. Eylemle ilgili olarak, hem özel hem de 657 sayılı Kanunlarda hüküm bulunması hallerinde ise konunun ağırlıklı olarak alındığı kanundaki hükümler uygu¬lanmalıdır. Fiilin her iki kanunda eşit ağırlıkla ele alınması halinde de özel kanun hü¬kümlerinin uygulanması gerekmektedir.