Çocuğun Yaşamında Oyunun Yeri ve Önemi

Oyun, her çağda insanın yaşamında önemli yeri olan bir faaliyettir. Oyun insanın bulunduğu yaş ve gelişme düzeyine göre, bir boş zaman faaliyeti, eğlence için yapılan bir etkinlik şeklinde nitelenir. Çoğunlukla, boşa zaman harcama, yaramazlık yapma, ya da kendi kendini eğlendirme gibi anlamlarıda içeren oyun, çocuğun faaliyetlerine uygulandığında, başta söylenen ilk iki özelliğini değil ama eğlendirme özelliğini taşır.
Eğitimciler ve psikologlar, oyunun değeri üzerinde durmuşlardır. Gerçekten de oyun çocuğun gelişme, öğrenme, kendini ve çevresindeki eşya ve insanları tanıma ve duygularını ifade etme aracıdır.
Çocuk oyun yardımıyla büyür ve gelişir.
Çocuk oyun yoluyla deneyimlerini geliştirir. Öğrendiklerini pekiştirir.Yaşıtları ile birlikte olmanın zevkini tadarken, bir yandan da öbür çocukların da kendisi gibi isteklerinin bulunduğunu ve başka çocuklarla oyun oynamak istiyorsa, onlarla geçinmenin yollarını keşfetmesinin gerektiğini öğrenir.
Kısaca oyun, çocuğu yetişkin yaşamına hazırlama işinde, son derece önemli bir araçtır. Bu açıdan oyun, yalnızca eğlence için yapılan bir faaliyet olmaktan çok tıpkı yetişkinin görev yapması gibi ciddi bir faaliyettir. Bu nedenle çocuk oyunlarına bakıldığında onların büyüklerin eğlencelerini, oyunlarını değil, onların çalışmalarını taklit ettikleri görülür.Örneğin; evcilik oyununda anne rolünü oynayan çocuğun temizlik yapması gibi.
Oyun , çocuğun duygu, düşünce ve gelişim düzeyini anlamanın en iyi yoludur.Yaşamın belirli bir döneminde çocuğun başlıca öğrenme aracı olan oyunun rahat bir alan içinde yeterli araçlarla oynanmasıda onun gelişimini olumlu yönde etkiler.
Bu açıdan bakıldığında oyuncağın da özellikle okul öncesi çocuğun yaşamında yeri büyüktür.Anne baba tarafından çocuk için seçilecek oyuncağın pahalı malzemeden, ya da çok gelişmiş bir teknikle yapılmış olması hiç de önemli değildir. Önemli olan, oyuncağın çocuğun gelişim düzeyine uygun olması, güvenle kullanılabilmesi, birden fazla oyunda kullanma olanağının bulunmasıdır.
Oyun materyelleri beş ana grubta toplanabilir. Oyuncaklar:
1. Çocuğun dış çevreyi keşfetmesine yardımcı olmalı,
2. Yaratıcı faaliyetleri teşvik edici nitelikte olmalı,
3. Hayal gücünü uyarabilmeli,
4. Çocuğun yetişkinin yaptığı işlerde beceri kazanmasına yardımcı olmalı,
5. Doğrudan doğruya fiziksel ve zihinsel yeteneklerin gelişimine yardımcı olmalıdır.
Çocuğa oyuncak seçerken, yaşı, gelişme özellikleri, çocuğun ilgileri, el becerisi göz önünde bulundurulmalı, mümkünse onun oyuncağını kendisinin seçebilmesine izin verebilmelidir.
Ancak burada her zaman çocuğun en az uygun olan oyuncağı seçmesi olasılığı vardır. Bu durumda, annenin öteki oyuncakların özellikleri hakkında aydınlatıcı bilgiler vermesinin son derece yararı vardır. Çocuğun bu önerileri dinlemesi, annenin veya babanın zaman zaman çocukla birlikte oynaması durumunda daha da etkili olacaktır.Çocuk oyun arkadaşı olan annenin önerisini kabul etmekte çok güçlük göstermeyecektir.
Okul öncesi dönemde çocuğu ana dilini konuşması için teşvik etmek için anne çocuk arasında oynanacak sözlü oyunlardan yararlanılabilir. Bu arada büyük resimli kitaplar, kendisine anne tarafından okunan bir masal da içerdiklerinde, kolaylıkla çocuğun tercih edeceği oyun gereçleri arasında yer alabilir.