Cinsel gelişim çocuklarda 3 yaşında başlıyor. Bir yandan kendi bedenini inceleyen çocuk, diğer yandan da karşı cinsin farklılığını anlamaya çalışıyor. İşte çocuğunuzun cinsel gelişimini sağlıklı tamamlayabilmesi için önemli bilgiler…
Çocuklar anne-babalarını taklit eder
Çocuklar kadın ve erkek olmayı anne ve babalarıyla özdeşim kurarak öğrenirler. 3 yaş civarındaki kız çocukları annelerini taklit etmeye, makyaj malzemelerini gizlice kullanmaya, onların elbise ve ayakkabılarını giymeye çalışırlar. Erkek çocuklar da baba gibi konuşma, yürüme, davranma yanında onunla tıraş olmak gibi taklit davranışları gösterirler. Bu dönemde çocukların özdeşim yapabilecekleri bir model yoksa yada model uygun değilse, yani anne veya baba çocukla ilişki kurmuyor, uzak duruyorsa çocuk karşı cinse özdeşim kurabilir.
Özdeşim modelinin anne yada baba olması şart değildir. Anne yada baba yerine geçebilecek bir kadın ve erkek modeli de çocuğun sağlıklı özdeşim yapmasını sağlayabilir. Kız ve erkek çocuklar bir yandan bu özdeşimi kurmaya çalışırken bir yandan da karşı cinsten olan ebeveyne hayranlık duyarlar. Anne-babanın arasına girmeye, dikkatleri kendi üstlerine çekmeye çalışırlar. Bu dönemde sık duyulan konuşmalardan biri kız çocukların babalarına, erkek çocukların da annelerine “Büyüyünce seninle evleneceğim” demesidir. Eğer bu konuşmalarda çocuk aşırı utandırılırsa cinsel gelişimine ilişkin ciddi sorunlar çıkar. Benzer şekilde bu duygunun aşırı desteklenmesi de sorunlar yaratır.
Bu durumda en uygun yanıt; “Biliyorum beni çok seviyorsun, ben de seni çok seviyorum ama çocuklarla anne ve babalar evlenmezler” olmalıdır. Bu soruya “Terbiyesiz, bir daha duymayayım” yada “Tabi canım evleniriz” şeklinde yanıt vermek çocuğu kargaşaya sürükler. Benzer şekilde bu yaşlarda çocukları dudaklarından öpmek, onların yanında sakınmadan bedenin gösterilmesi uygun değildir. Çocuğun kuralları yanlış öğrenmesine ve gelişiminde kargaşaya neden olur.
Cinselliğe 3 yaşında ilgi duyulur
3 yaşına kadar cinselliğin farkında olmayan çocukta bu yaşta cinselliğe ilgi başlar. Bu dönemde çocukların ilgisi, kendi bedenlerini, cinsel organlarını ve diğer çocuklarda ki durumu öğrenmeye yönelir. Bir yandan kendi bedenini inceleyen çocuk, diğer yandan da karşı cinsin farklılığını anlamaya çalışır. Bu merakı gidermek için evcilik, doktorculuk gibi oyunlar bu dönemde en ilgi çeken oyunlardır.
Erkek çocuklar, kız çocukların niçin pipileri olmadığını anlamaya çalışır. Kız çocuklarının pipilerini kaybetmiş olduğunu düşünen erkek çocukların aksine kız çocuklar büyüdüklerinde pipileri olacağını umut ederler. Pipisini kaybedeceğinden korkan erkek çocuk, bir yandan babaya benzemeye çalışmakta, bir yandan da anneye hayran olduğu için babası tarafından cezalandırılacağından korkmaktadır. Cinsel gelişimi ön plana çıktığı ve pipisi en önemli şey haline geldiği için, en büyük ceza onu yitirmesi olarak benimsenir. Bu korkuları yaşayan çocuğun 3-6 yaş arasında sünnet edilmesi, pipisini kesmekle ilgili şakalar yapılması korkusunu arttırır.
Eğer babayla iyi ilişki kurulamamışsa, baba aşırı sert ve uzaksa bu korku artar ve çocuk özdeşimini sağlıklı yapamaz. Ama babayla ilişkiler sağlıklı olursa, bu korkuyu yener ve ?baba gibi? olmaya çalışarak sağlıklı bir şekilde cinsel kimliğini tamamlar. Benzer şekilde kız çocukta anneyle sağlıklı bir ilişki kurarsa gelişimi sağlıklı olur, pipi beklentisi sona erer.
Cinsel kimliğin sağlıklı olarak gelişimi için bu temel davranışların yanı sıra çocuk için seçilen oyuncaklar, beklentiler ve kıyafet seçimleri de bu süreci etkiler.
Derleyen: Burcu Özensoy / 2004.02.02 İNTERNETTEN ALINTI