Roscelinus ( 1050 – 1125 )

1050-1125 yılları arasında Fransa?da yaşamış bir filozoftur. Başlatmış olduğu tümeller tartışması, ortaçağın geri kalan bölümünün ana tartışma konusu olmuş ve ortaçağın çözülmesinin belki de en önemli nedeni olmuştur.
Roscelinus tümeller tartışmasında, adcı (nominalist) bir tutum sergilemiştir. Adcılığa göre; tümel kavramların gerçeklikleri, başlı başına varoluşları yoktur. Tümel kavramlar, insanların benzer nesneler için düşünmüş olduğu kavramlardır. Eş deyişle nesnelerin ortak, benzer yönlerine insanların takmış olduğu adlardır.
Gerçek olan ancak tek tek nesnelerdir, tümel kavramlar değildir. Eğer yalnız nesneler gerçek ise kilise kavramdan başka bir şey değildir ve yalnız onun içinde bulunan bireyler gerçektir veya ilk günah bir addan ibarettir ve gerçek olan yalnız bireysel günahlardır. Tanrı?da gerçek olan Baba, Oğul, Kutsal Ruh?tur ve kilisenin söylediği bunların üçünün birleşmesiyle oluşan Tanrı düşüncesi gerçek değildir, sadece bir addır.
Roscelinus?un bunları söylediği sıralar, kilisenin en güçlü olduğu dönemdi. Soissons Meclisi O?nu çağırdı, sözünü geri almasını istedi. 1092?de Roscelinus sözünü geri aldı. Adcılık lanetledi. Fakat insanın düşüncelerine zincir vurulabilir miydi?