İlk Ekmek

Ekmek, binlerce yıldır insanoğlunun temel gıdası
olma özelliğini korumaktadır. Günümüzden
9 bin yıl önce, Mezopotamya'da ilkel tahıl
ürünlerinin tarımı yapılıyordu. Hemen hemen
aynı dönemde de Amerika kıtasında, California
yöresinde yaşayan yerliler de, ekmeklik un
elde edebilmek için bazı ürünleri ekip biçiyorlardı.
Önceleri tahıl iki düz taş parçası arasında
ezilerek un haline getiriliyordu. Bu un, suyla
karıştırıldıktan sonra açık havada yakılan
ateşler üzerine yerleştirilen kızgın taşların üzerinde
pişirilerek ekmek haline dönüştürülüyordu.
Un elde etmek için buğday, arpa, çavdar,
mısır ve darıdan yararlanılıyordu. Eski Mısırlılardan
kalma duvar resimlerinde, taşların
arasında tahıl ezerek un elde etmeye çalışan
kadınları canlandıran tablolar da vardır. O
dönemin ekmekleri, oldukça sertti. Ancak,
yassı somunların askeri kamplara ya da av
bölgelerine taşınması da, oldukça kolaydı.
Günümüze kadar kalabilen ilk ekmek örnekleri,
Hindistan'da bulunan çapati ile îskoçya'nın yulaf ekmeğidir.
Yukarıda bahsettiğimiz ekmek türlerinin
hiçbirisinde, maya kullanılmadığından, hepsi
de basık ve sertti. Mayanın bulunuşu bir
rastlantı sonucu oldu. M.Ö. 2000 yılında, Mısırlı
bir fırıncı, hazırladığı ekmek hamurlarını
güneşin altında unuttu. Bu arada hamur
mayalanmıştı. Fırıncı, unuttuğu hamurlan
anımsayıp onları fırına koyunca, pişen ekmeklerin
kabardığını gördü. Aynı dönemde Mısırlılar,
kubbe şeklinde kapalı fırınları yapmayı
da başardılar. Bu tür fırınlar içinde, ısı, ekmeğin
her tarafından eşit şekilde geçiyor ve
böylece daha lezzetli ve kontrollü bir pişirim
sağlanıyordu.
M.Ö. 1. yy'da Yunanlılar, su değirmenini
buldular. M.S. 700 yılında da Araplar, yeldeğirmenini
yaptılar.
Beyaz undan yapılmış ekmek ise, Avrupa'da
un elde etmenin güçlüğü nedeniyle, geniş
halk kitlelerinin ulaşamayacağı bir lükstü.
1880 yılında İsviçre'de ilk başarılı değirmen
yapıldı. Bu değirmen, unun rengini karartan
kepekleri de eliyordu ve has undan ekmek yapımı
yaygınlaştı.
Günümüzde ise ekmekler, fırınlarda da üretilmekle birlikte, genellikle fabrikalarda pişirilmekte
ve içlerine vitamin gibi bazı katkı maddeleri de eklenmektedir.