NASA tarafından Mars’a 3 aylığına gönderilen, ancak 3 yılı aşkın süredir görev başında bulunan robotlardan Spirit,
Kızıl Gezegen’in geçmişinde düşünülenden çok daha fazla su olduğunu gösteren en güçlü kanıtları ortaya çıkardı.
Mars keşif programının başındaki Cornell Üniversitesi’nden Steve Squyres yayımladığı açıklamada,
robotun Gusev Krateri’nde bir arazi parçasını incelediğini ve toprağın olağan dışı biçimde silis açısından
zengin olduğunu tespit ettiğini belirterek, bu kadar çok miktarda silis birikmesi için suyun varlığının gerekli
bir unsur olduğuna işaret etti. “Bu çok önemli bir keşif” diyen Squyres, bulguların orada hala neler olduğunu bilmek için
merak uyandırdığını söyledi. Spirit, daha önce kraterde, sülfür açısından zengin toprağın varlığı, suyun değişikliğe
uğrattığı mineraller ve volkanik patlamalar aracılığıyla eskiden su bulunduğu yolunda kanıtlar elde etmişti.
Ancak, son keşfin yüksek silis içeriği yüzünden zorlayıcı olduğunu belirten araştırmacılar, bunun ilkel yaşamın ortaya
çıkmasını sağlayacak koşulların oluşabilmesi olasılığını artırdığına işaret ettiler.
Silis birikintisi veya tortulunun nasıl oluştuğunun hala açık olmadığını belirten bilim adamları, birikintinin,
sudaki asit buharlarıyla toprağın karışması sonucu ya da çevredeki sıcak su kaynaklarından gelen suyun oluşturmuş
olabileceğini düşünüyorlar.
3,5 YILA YAKIN ZAMANDIR GÖREV BAŞINDALAR
NASA tarafından Mars’a 3 aylığına gönderilen robotlar, 3,5 yıla yakın süredir görev başında bulunuyor.
Mars’a 3 Ocak 2004’te inen Spirit ve 24 Ocak 2004’te inen Opportunity, sert inişlere, korkunç toz fırtınalarına,
sıfırın altındaki sıcaklıklara ve kayalık arazide kilometrelerce yol kat etmelerine rağmen hala mükemmel durumda bulunuyor.
Bir golf aracı büyüklüğündeki bu robotlar, bazı yıpranma belirtileri gösterse de bilim adamları bir süre önce ömürlerini
tamamladıklarını söyledikleri Opportunity ve Spirit’teki küçük sorunların önemli tehlike oluşturmayacağını ve bunların
“Mars’a burunlarını sokmaya” bir süre daha devam edeceklerini düşünüyorlar.
Bilim adamları, yine de bir jeolog gibi Kızıl Gezegen’i keşfe yardım eden bu robotların birer makina olduğunu ve bir
noktada duracaklarını kabul etmek gerektiğinin altını çiziyorlar.
YENİ YAZILIMLA DAHA AKILLI
Kızıl Gezegen’de 3,5 yıla yakın süredir görev yapan Spirit ve Opportunity, bilgisayarlarına son olarak yüklenen yeni
yazılımlarla daha akıllı ve bağımsız hale gelmişlerdi.
Mühendisler, bu yılın başında gönderdikleri yeni yazılımlarla Kızıl Gezegen’deki robotları, daha az insan müdahalesine
gereksinim duyacak şekilde daha bağımsız ve akıllı kılmışlardı.
Spirit ve Opportunity, yeni yazılımlarla ayrıca önlerindeki bir engele kısa bir mesafe kala kritik manevra kararı verebilme
ve böylece bir engele takılıp kalmama olanağı sağlayan yeni bir yön bulma sistemine sahip olmuşlardı.
Bilim adamları, daha önce her biri golf aracı büyüklüğündeki robotları Yer’den kumanda etmek ve zaman zaman takıldıkları
engellerden kurtarmak için uzun süre çaba harcamışlardı.
Yeni yazılımların bilim adamlarına Kızıl Gezegen’in keşfinde önemli zaman kazandırması bekleniyor.
Mars’ı keşiflerinde dördüncü yılına giren ve uzun ömürleriyle büyük şaşkınlık uyandıran robotlar, Kızıl Gezegen’de bir
zamanlar su bulunduğu yolunda jeolojik kanıtlar bularak, önemli bir görevi yerine getirmeyi sürdürüyorlar.
Opportunity, dev Victoria Krateri’nin kenarında aşağıya inmek üzere dolaşırken, Spirit de güney yarı kürede kaya ve toprak
örneklerini incelemeyi sürdürüyor.