En ünlü halk efsanesidir. Leyla ile Mecnun?u bilmeyenler yoktur. Birbirlerini seven tüm insanlara takılan lakaptır leyla ile mecnun. Aşık erkeğe Mecnun, aşık kıza leyla derler. İştu bu aşkın hikayesi şöyledir;

Mecnun bir kabilede dua ve adakla doğmuş olan bir çocuktur.
Gerçek adı Kays?tır.
Leyla ise bir başka kabile reisinin kızıdır.
Tanışmaları okulda olmuştur.
Birbirlerine aşık olmuşlar.
Bu durumdan haberdar olan Leyla?nın annesi duruma karşı çıkar ve birdaha kızını okula göndermemeye karar verir.
Kays Leyla?yı bir daha okulda göremeyince üzüntüden çılgına döner. Başını alıp çöllere gider.
Mecnunun babası oğlunun bu durumuna çok üzülmektedir. Ve birgün oğlunuda bu durumdan kurtarmak için Leyla?yı istemeye gitmiş isede Leyla?nın ailesi Kays?ın Mecnun (deli, çılgın) olduğu gerekçesiyle leylayı vermezler.

Bir müddet sonra Leyla kaçarak Mecnun?u bulur.
Mecnun çölde bazı hayvanlarla arkadaşlık etmektedir.
Mecnun Leyla?yı tanımaz Mecnunun aşkı artık ilahi aşka dönüşmüştür.
Babası Mecnunu bu durumdan kurtarmak için Kabe?ye götürmüştür. Mecnun ise Kabe?de aşkının daha çoğalması için duada bulunmuştur. ?Ya Rab belâ-yı aşk ile kıl âşinâ beni Bir dem belâ-yı aşkdan etme cüdâ beni.?
Bundan sonra aşkı çoğalır ve tüm zamanını çöllerde geçirmeye başlar.

Bir müddet sonra Leyla?yı ailesi zengin bir kişiye verirler. Leyla bir oyun oynayarak zengin kişinin kendisine dokunmasına izin vermez.

Bir müddet sonra Leyla?nın evlendiği kişi ölür ve Leyla baba evine döner.
Baba evine döndükten sonra

Bir çok tereddütten sonra her şeyi göze alarak, Mecnûn? u çölde aramaya başlar ve mecnunu bulur.
Ama mecnun artık bu dünyadan kopmuştur. İlahi aşkı yüzünden Leyla?nın varlığı unutmuştur. Leyla?yı gördüğü zamanda tanımamıştır. Hatta Leyla kendini tanıttığında Leyla?ya ?Sen Leyla isen benim içimdeki Leyla kim? dediği bilinmektedir.
Leyla mecnunsuz yaşayamaz ve yataklara düşer. Kısa bir zaman sonrada ölür.
Mecnun bir müddet sonra Leyla?nın ölüm haberini alır gelip mezarını kucaklar ağlayıp inler ve şu sözü söleyerek : ?Ya Rab manâ cism ü cân gerekmez Cânânsuz cihân gerekmez.? oracıkta ölür.