İran-ırak Savaşı ve Kayıplar

Yakın tarihin en uzun süren savaşlarından biride komşularımız olan İran ve Irak arasında olmuştur. Yakın geçmişte olduğu için 35 ve üzeri yaşındaki herkes bu savaşı hatırlayacaktır. O tarihlerde TRT haberlerinde hiç eksik olmayan bir haber konusuydu. Aşağı yukarı hergün yada haftada bir kesin bu savaşla ilgili haber çıkardı. İran Irak Savaşı ile ilgili bazı bilgiler ve özellikler şöyledir;

Savaş 1980 yılında başlayıp 1988 yılında bitmiştir.
İran devlet başkanı Ayetullah Humeyni Irak Devlet Başkanı ise Saddam Hüseyin?di.
Savaş tam 8 yıl sürmüş ve tarihin uzun savaşları arasında yerini en üst sıralara yerleştirmiştir.
Savaşın başlamasının nedeni genelde iki ülke arasındaki sınır meselesidir.
Zaten komşu ülkelerinin geneli bir nedenden dolayı birbirleri ile iyi olmazlar.
İran Irak arasındaki sınır 1937 yılında yapılan bir anlaşma ile sabitlenmiştir.
1937 yılından sonra fazla iyi olmayan ilişkiler 1960 yılından itibaren iyice gerilmeye başlamıştır.
1937 yılı antlaşması ile Irak?a bırakılan bazı yerleri İran?ın geri almak istemesi nedeniyle gerilen ilişkiler 1970 li yıllarda İran?ın Basra körfezine savaş gemilerini göndermiştir. Çıkan silahlı çatışmalar sonucunda İran bu körfezdeki bazı adacıkları ele geçirmiştir.
1980 li yılların ortalarına doğru İranda Üst rütbeli subayların istifa etmeleri, İranın rehineler olayıyla ABD?nin düşmanlığını çekmesi dolayısıyla bu durumu fırsat bilen Irak ordusu İrana Savaş açmıştır.
1980 yılı Eylül ayında Irak Ordusu sınırı geçerek İran?a saldırmıştır. İlk zamanlar epey bir başarı kazanmışlarsada İran?da savunma savaşı ile buna iyi bir karşılık vermiştir. Ve bu durum dam 8 yıl bu şekilde devam etmiştir.
1988 yılında yapılan bir ateşkesle savaş sonlanmıştır.
Ateşkesten sonra Birleşmiş milletlerin barış görüşmeleride bir sonuç vermedi.
Irak İran askerinin topraklarından çıkmasını istiyor. Irakta Şatül Arap su yolu üzerinde ortak denetim istiyordu.
Taki Irak?ın kuveyti işgali olan 1990 yılına kadar, Irak Amerika ile savaş girme olasılığı üzerine İran topraklarındaki askerlerini çekerek aldığı toprakları geri vermek suretiyle barış yapılmıştır.

İran Irak savaşının sonuçları şöyledir;
İran?ın toplam 750 Bin ile 1 Milyon arasında sivil ve asker kaybı olmuştur.
Irak?ın toplam 350 bin ile 400 bin arasında sivil ve asker kaybı olmuştur.
Toplam 150 Milyor dolarlık bir maddi kayba yol açılmıştır.
Bunun dışında her iki ülkedede ağır yıkımlara sebebiyet olmuştur.