Bilgisayarlar ve Duygusal Zeka

Bilgisayarlar çocukların duygusal zekasını nasıl yükseltebilir?
Diğer eğitimsel ya da psikolojik araçların aksine, bilgisayarlar hemen hemen tüm çocukların ilgisini çeker, yeni kuşak multimedya yazılımı ve Internet'in sınırsız kapasitesi ile bilgisayarlar duygusal zeka becerilerinin öğrenimi için gerekli belli başlı tüm şartları yerine getiriyor:
Beynin düşünen bölümlerini olduğu kadar duygusal bölümlerini de uyarırlar.
Yeni sinirsel yollar oluşturmak için gereken tekrarlamayı sağlarlar.
Öğrenmenin etkileşim yoluyla (interaktif olarak) gerçekleşmesini sağlar, böylece eğitim, çocuğun tercih ettiği öğrenme şekline tam olarak ayak uydurur.
Kendi içinde bir destek sağlarlar.
Birçok kişiyi şaşırtsa da, bilgisayarlar çocukları tecrit etmeye değil, onlara çok çeşitli sosyal becerileri öğretmeye yaramıştır.
Bilgisayar programları, animasyon, ses, müzik, video, imge, renk ve sayısız sürprizleri birleştirerek beynin duygusal bölümünü harekete geçirir.
Duygusal zeka becerilerini öğreten en iyi bilgisayar programlarında, çocuğunuzu tekrar tekrar oynamaya sevk eden oyunlar yer alır. Beyinde yeni bir sinir yolu oluşturmak için bir etkinliğin defalarca tekrarlanması gerekir ve bilgisayarlar tekrarlama yapmak için ideal araçlardır. Bilgisayarlar, insanların tersine, bir öykü okumaktan, bir olayı aydınlatmaktan ya da bir oyun oynamaktan asla yorulmaz. Hiçkimse bir bilgisayarın sabrına ve tahammülüne sahip olamaz ve sadece bir fare tıklamasıyla gece-gündüz eğlenceli olamaz. Hatta, elde olan verilere göre bilgisayar, televizyonun yenilmez görünen gücüne karşı ilk kayda değer rakip olabilir. Bir araştırma, evlerinde yeni bilgisayarları olan çocukların televizyon izleme süresinde, bilgisayar gelmeden öncesine oranla % 20'lik bir azalma olduğunu ortaya çıkarmıştır.

Bilgisayarların duygusal zeka becerilerinin öğrenimini geliştirme yöntemlerinden belki de en şaşırtıcı olanı, insanları bir araya getirme tarzıdır. Gelişimsel açıdan uyguna fırsatlar verildiğinde, çocuklar doğal bir şekilde sosyalleşirler. Deneyimlerini hem diğer çocuklarla hem de büyükleriyle paylaşmaktan hoşlanırlar ve eğer bilgisayar bir çalışma odasındaysa, hemen aile etkinliklerinin merkezi olur.
Çocuklara bilgsayar kullandırmanın bir başka yararı , online hizmetler ve Internet yoluyla sosyal deneyimlerini geliştirmeleridir. Birkaç video oyunundan daha ucuza mal olan mevcut bilgisayar yazılımlarının, çeşitli duygusal zeka becerilerinin öğrenimine etkisi olduğu bilim adamlarınca belirtilmektedir.

DUYGUSAL ZEKAYI YÜKSELTEBİLEN YAZILIMLAR
Duygusal zeka dostu yazılımların büyük çoğunluğu, çocukların kendilerini yaratıcı bir şekilde ifade etmelerine yardımcı olur. Bu programlar dört yaş üstüyle ergenlik çağındaki çocuklara, kendi kitaplarını ve çizgi romanlarını yaratıp basma, oyunlar ve çizgi filmler üretme, düşünce ve hislerini kısıtlama olmaksızın iletme olanğını tanır.
Öykü anlatan yazılımlar
Öykü anlatma, yazı yazma ve resim, çocukların bu kitapta anlatılan gerçekçi düşünme, sorun çözme ve duygularını ifade etme gibi birçok duygusal zeka becerisini öğrenmelerini sağlamak için ruh sağlığı uzmanları tarafından uzunca bir süredir kullanılan araçlardır. Seanslar sırasında, çocuklar sorunlarını ya da endişelerini yansıtan resimler çizip öyküler yazar, kendilerini ifade ederken düşünmek ve sorunlarla başa çıkmak için yeni yöntemler bulabileceklerini keşfederler. Multimedya bilgisayar programları sayesinde, bu etkinlikler çocuklara öyle çekici gelir ki, çoğunlukla bunları eski tarz oyunlara tercih ederler. Ebeveynler çocuklarının öğretmenleri ( ve ruh sağlığı uzmanları) eşliğinde bu etkinlikleri dugusal yönden anlamlı kılmak için kolayca destekleyici yönlendirme yapabilirler.
Olumlu örnek öyküleri çocukların gerçekçi düşünme ve mücadele becerilerini geliştirmeleri için etkili bir yoldur ve bu daha sonra, boşanma ya da bir ebevynin ölümünden, bir kabadayı ile mücadele etmeye, kendi hastalıklarının çaresine bakmaya kadar çok çeşitli sorunlarla başa çıkmalarına yardımcı olacaktır. Olumlu örnek öykülerinin ardındaki ilke, çocuklarınıza bir sorunu ele almaları, sonra da sorumlu oldukları bir hareket planı seçmeleri için yaşlarına uygun ve gerçekçi yöntemleri göstermektir.
Çocukların yeni düşünce tarzlarını öğrenmelerine yardımcı olan yazılımlar
Son birkaç yıldır multimedya programlarındaki gelişmeler, öykü anlatmayı yeni ve heyecanlı bir düzeye taşıyıp daha büyük çocukların, karakterlerin hareket ettiği, konuştuğu ve etkileşim halinde olduğu çizgi filmler ve oyunlar yaratmalarını sağlamıştır. Bu programlar, duygusal zeka becerilerini , özellikle de serebral korteksin bilgisayar dışı tekniklerin sağlayabileceğinden daha fazla tekrarlama gerektiren bilişsel becerilerini öğretmek için yepyeni ve etkileyici yöntemler sunmaktadır.
Çocuklar yeni düşünce tarzı, sorun çözme, başa çıkma becerilerini yansıtan diyalogları yazarak çizgi filmler yaratırken, ayrıca bir karakterin (yüz ifadesini değiştiren) ruh halini, tavrını, hareketlerini ve sesini de seçebiliyorlar. Çocukların bu sözsüz işaretleri öğrenmesi, duygusal zeka'sını yükseltmek açısından önemlidir.
Değerleri öğreten yazılımlar
Bilgisayarların çocuklara duygusal zeka becerilerini öğretme potansiyelinin bilincindeysek, aynı zamanda zarar verme gücünün de farkında olmalıyız. Artık birçok bilgisayar programının üzerinde hangi yaş seviyesine hitap ettiği belirtiliyor. Şiddet içerikli oyun paketlerinin üzerinde uyarılar bulunuyor. Çocuklarınızın oynadıkları oyunlardan haberdar olmak ve aşırı şiddet içerikli oyunlar oynamalarını engellemek akıl gereğidir.
Ayrıca, küçük çocuklara değerleri öğreten çizgi film şekindeki öykü kitaplarının sayısı da gitgide artıyor. Bu kitaplar, henüz okumayı bilmeyen çocuklara kendi kendilerini okuyor ve çocukların, bildiğimiz kitapların asla yapamadığı şekilde öyküyle etkileşim halinde olmalarını sağlıyor. Anne-babalara, öğretilen değerleri pekiştirmek için oyunları çoçuklarıyla birlikte oynamaları tavsiye ediliyor.
Sanal gerçeklik programları
Duygusal zekayı öğretme vaadini taşıyan bir başka yazılım, duygusal zeka becerilerini edinmeleri ve uygulamaları için çocuklara sanal bir dünya yaratıyor. Birkaç yıldır ABD'deki psikologlar, gerçeğe çok yakın, "neredeyse orada" bulunduğunuz hissini veren üç boyutlu bir dünya yaratmak için bilgisayarları kullanıyorlar. Bir köprünün üzerinden geçmekten veya uçağa binmekten korkan kişiler, bu programların başlıca kullanıcılarıdır. Terapistler, hastalarına bilgisayarına bağlı özel bir gözlük takarak, yüksek bir köprüden geçtikleri ya da bir uçağa bindikleri hissini veriyorlar, böylece hastalar zamanla kaygı ve korkularına karşı duyarsızlaşıyor.
O kadar gerçekçi olmamalarına rağmen, yeni kuşak bilgisayar programları çocuklara ve ergenlere "orada olma" hissini de veriyor. Bu programlar, psikolojik tekniklerden çok eğlenceye yönelik olsalar da, duygusal zeka becerilerini öğretmek açısından taşıdıkları değer açıktır. Kısacası bilgisayar, kullanıcıya, salt fareyi tıklatarak gözlemleme becerilerini tekrar tekrar uygulama olanağını tanıyor.

DUYGUSAL ZEKA HAKKINDA HATIRLANMASI GEREKENLER
Bilgisayar programları, beynin duygusal ve düşünen bölümlerini kendiliğinden harekete geçirerek çeşitli duygusal zeka becerilerini öğretebilirler.
Bilgisayar programları duygusal becerilerin birçok türünü öğretmek için gerekli tekrarları sağlayarak çocukların ilgisini canlı tuttukları için, duygusal zeka becerilerinin öğretilmesinde özellikle etkilidirler.
Duygusal zeka becerilerini öğretmek için tasarlanmış sadece birkaç bilgisayar programı olsa da, yaratıcılığı ve gerçekçi düşünmeyi harekete geçiren programların sayısı giderek artmaktadır. Ayrıca ahlaki değerleri öğreten ve hatta çocuklara sorunlarıyla başa çıkmalarında yardımcı olmak için "sanal bir deneyim" sağlayabilen birçok program vardır.

Kaynak:Lawrance E. Shapiro, Yüksek EQ'lu Bir Çocuk Yetiştirmek