Bizanslılar ile Araplar arasında 300 yıl süren kanlı savaşlar birçok efsane ve destanların ortaya çıkmasına vesile olmuştur. Bunlardan en önemlisi Baddal-Name (Seyit Battal Gazi Destanı)?dır. Bu destanının Bizanslılar tarafından değiştirilmiş biçimi ?Digenis Akritas?destanıdır.Bu destanın kahramanı Türkler arasında Battal Gâzi adıyla bilinmiş ve benimsenmiş bir Arap…

Yakut?lardan (Saka) derlenen yaradılış efsaneleri de Altay yardılış destanının yakın varyantı olarak algılanmaktadırYer ve gökyüzü, hiç bir şey yokken dünya uçsuz bucaksız sulardan ibaretti. Tanrı Ülgen bu uçsuz bucaksız dünyada hiç durmadan uçuyordu.Göklerden gelen bir ses Tanrı Ülgen?e denizden çıkan taşı tutmasını söyledi. Göğün emri…

Bu destanda Saka hakanı Alp Er Tunga?nın İranlılarla yaptığı savaşlar anlatılır. Bu konudaki bilgiler, Firdevsi?nin Şehnamesine dayanmaktadır. Yusuf Has Hacip?in Kutadgu Bilig adlı yapıtında bu kahramanla ilgili beyitler bulunmaktadır. Kaşgarlı Mahmut?un Divan-ı Lügatit Türk adlı yapıtında da kahramanla ilgili sagu vardır. Alp Er Tunga Destanı?nın…

Orta Asya?da yaşayan Türk bodunları arasında XIII. yüzyılda meydana gelişmiştir. Cengiz Han Destanı?nda Moğol hükümdarı Cengiz Han?ın yaşamı, kişiliği ve fetihleri ile ilgili olarak Cengiz?in oğulları tarafından idare edilen Türkler tarafından meydana getirilmiştir. Orta Asya?da yaşayan Türkler özellikle de Başkurd, Kazak ve Kırgız Türkleri, Cengiz…

Danişmend Gazi Destanı, Anadolu destan geleneğinde Battal Gazi Destanı?yla Satuk Gazi Destanı arasındadır. Anadolu?da 8. yüzyıldan itibaren İslamlaşma ve Türkleşme serüvenini anlatan Battal-name?den sonra Danişmend Gazi Destanı?nda da aynı mücadelenin, 11-15. yüzyıllar arasındaki bölümü anlatılır. Bu dönem Anadolusunda yaşanan olaylar Danişmend Gazi?nin efsanevi kişiliğiyle birleştirilir.Anadolu?nun…

Hz. Muhammed?in kanatlı atı Burak?ın sırtında gökyüzüne yükseldiği ?Mirâc Gecesinde? gök katlarında kendinden önce gelen peygamberleri görür. Bunlar arasında birini tanıyamaz ve Cebrail?e bunun kim olduğunu sorar. Cebrail : ? Bu peygamber değildir. Bu sizin ölümünüzden üç yüzyıl sonra dünyaya inecek olan bir ruhtur. Türkistan?da…

Bu destanda Şu adlı Saka hükümdarının Make­donya hükümdarı iskenderle yaptığı savaşlar anla­tılır. Destanla ilgili bilgileri Divan-ı Lügatit Türk?ten alıyoruz. Şu Destanın aslı elimizde değildir. Hükümdar Şu?nun M.Ö. 4.yüzyılda yaşadığı sanılmaktadır.Şu destanı M.Ö. 330-327 yıllarındaki olaylarla alakalıdır. Bu tarihte Makedonyalı İskender, İran?ı ve Türkistan?a saldırmıştı. Bu…

Uygur hakanı kızlarını insanlarla evlendirmeye kıyamaz. Tanrı?ya kızlarıyla evlenmesi için yalvarır. Tanrı da kurt suretinde görünerek hakanın kızlarıyla evlenir. Bu evlilikten ?Dokuz Oğuz? ve ?On Uygur? boyları oluşmuştur.Hun beylerinden birinin çok güzel iki kızı vardı. Bu bey kızları ile ancak Tanrıların evlenebileceğini sanıyordu. Bu sebeple…

Bu destandaki söylenceye göre Türkler bir sa­vaşta yenilirler. Tek, yaralı bir Türk kalır. Bu genç bir Bozkurt tarafından kurtarılır. Beslenip büyütülür. Daha sonra da Göktürkler bu dişi kurttan yeniden türerler. Bu destanla ilgili bilgiler Çin kaynaklarından bize ulaşmıştır.Bozkurt Destanı?nda da belirttildiği gibi, Türkler Tengri?nin göndermiş…

Uygur harfleriyle yazılı olan Özgün nüshası Paris kütüphanesîndedir. Bu destanlarda Hun Hükümdarı Me­te?nin doğuşu, kağan oluşu, Türk birliğini kuruşu; ölümünden önce de ülkesini oğulları arasında paylaştırışı anlatılır. Ebul Gazi Bahadır Han?ın Secere-i Terakime?sinde Hun-Oğuz destanıyla (Mete Destanı) ilgili bölümler bulunmakta­dır. Uygur harfleriyle yazılı olan özgün…

Türkler kutsal taşı Çinlilere verince Tanrı tara­fından cezalandırılırlar. Ülkelerinde açlık, kuraklık başlar. Böylece Türkler anavatanların terk etmek zorunda kalırlar. Göç Destanı Uygurlar?a ait bir destandır. Aşağıda Göç Destanı özeti bulunmaktadır.Uygurların vatanında ?Hulin? isimli bir dağ vardı. Hulin dağından Tuğla ve Selenge isimli iki ırmak akardı….

Savaşta yenilen Türkler Ergenekon adlı bir böl­geye yerleşip burada dört yüz yıl yaşadılar. Za­manla buraya sığmaz olunca, çevrelerindeki demir­den dağı eriterek kendilerine yol aramışlardır.Moğol ilinde Oğuz Kağan soyundan il Han?ın hükümranlığı sırasında Tatar Türklerinin hükümdarı Sevinç Han Moğol ülkesine savaş ilan etti. ilhan?ın idaresindeki orduyu…

Kırgızlar arasında oluşan Manas destanı bugün de bütün canlılığı ile devam etmektedir. Manas destanının 11 ile 12. asırlar arasında meydana geldiği düşünülmektedir. Bu destanın ana kahramanı Manas da, tıpkı Oğuz Kağan destanının İslâmî rivayetindeki ve Satuk Buğra Han gibi İslamiyeti yaymak için mücadele eden bir…

Bu destanın kahramanı olan Ruşen Ali?nin ve babası Koca Yusuf?un Bolu Beyi ile olan mücadelelerini anlatır. Köroğlu Destanı?nın kahramanı ise 16yy. da yaşamış halk ozanı Ruşen Ali (Köroğlu)?dur. Bolu beyi, güvendiği ve sevdiği seyislerinden biri olan Yusuf?a : ? Çok hünerli ve değerli bir at…