Şemsi Denizer * 1951 – 1999

Şemsi Denizer (d. 1951, Zonguldak – ö. 6 Ağustos 1999, Zonguldak), Türk sendikacı. Türk-İş Genel Sekreterliği ve Genel Maden-İş Genel Başkanlığı yapmıştır.

1951 Zonguldak doğumlu Denizer, Gelik İlkokulu'nu bitirdikten sonra, orta öğrenimini Kilimli Lisesi'nde tamamladı. 1970 yılında Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Karadon Müessesesi Müdürlüğü'ne bağlı Gelik Kömür Üretim Ocağı'nda kazmacı yedeği olarak işbaşı yaptı. 1974'te askerlik görevini tamamladıktan sonra Türk-İş'e bağlı Genel Maden-İş Sendikası'na büro işçisi olarak girdi. Dönemin sendika yöneticileriyle ters düştü ve 1976 yılında yeniden Gelik Kömür Üretim Bölgesi'nde yevmiyeli hesap memuru/puantör olarak çalışmaya başladı. Asıl adı Şemsettin Sarıbaş olan Denizer, 1982'de mahkemeye başvurarak “Şemsettin” olan adını “Şemsi”, “Sarıbaş” olan soyadını “Denizer” olarak değiştirdi.

1983 yılında aktif sendikacılığa başlayan Denizer, 1986 yılındaki genel kurulda Genel Maden-İş Genel Başkan Yardımcılığı görevine seçildi. Genel Başkan Mehmet Tezer'in 1989'daki istifası üzerine yönetim kurulu kararıyla Genel Maden-İş Genel Başkanlığı görevini yürütmeye başladı, Genel Maden-İş'in aynı yıl yapılan kongresinde de Genel Başkan seçildi. 1991'de SHP'den Zonguldak adayı oldu fakat seçimi Zonguldak DSP milletvekili adayı Bülent Ecevit kazandı. 1992 yılında da Türk-İş Genel Sekreterliği'ne seçilen Denizer, bu görevini ve Genel Maden-İş Genel Başkanlığı'nı ölümüne kadar yürüttü.

Polonyalı işçi lideri ve Cumhurbaşkanı Lech Wa??sa'ya atıfla, “Yerli Walesa” olarak tanınan Denizer'e takılan bir başka isim ise Genel Maden-–İş'e aldırdığı Jaguar marka makam otomobili nedeniyle “Jaguarcı Şemsi”ydi.[3] Şemsi Denizer uğradığı silahlı bir saldırı sonucu 6 Ağustos 1999'da hayatını kaybettiğinde evli, 1 çocuk ve 1 torun sahibiydi.

Şemsi Denizer, maden işçilerinin güvendiği bir sendikacı ve işçi önderi olarak Genel Maden-İş Genel Başkanı sıfatıyla, 30 Kasım 1990 günü Gelik'te ilk grev gömleğini giymek suretiyle Büyük Madenci Grevi'ni fiilen başlatmıştır. Onbinlerce Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) işçisinin katıldığı grev sonuç vermeyince, maden işçileri, grevin 35. gününde aileleriyle birlikte Zonguldak'tan Ankara'ya doğru yola çıkmıştır. 4-8 Ocak 1991 tarihleri arasında yaşanan bu eylem Büyük Madenci Yürüyüşü şeklinde anılır. Başlangıçta Ankara'ya otobüslerle gidilmesi planlanmış, otobüslerin Zonguldak'a girmesinin engellenmesi üzerine yürüyerek gidilmesinde karar kılınmıştı. Erzaklarını yanına alan, soğuk hava ve zorlu kış şartları altında gün boyu yürüyen işçiler ve aileleri, ilk gece Zonguldak merkeze 22 kilometre uzaklıktaki Devrek, Karamanlar'da konaklamış, yöre halkının misafirperverliği ve desteğiyle karşılanmıştı. İkinci gün (5 Ocak 1991) 1 kilometre uzunluğundaki Dorukhan Tüneli'nden de geçilerek Bolu il sınırına ulaşılmıştı. Denizer, o gün Başbakan ve İçişleri Bakanı ile Bolu'da bir görüşme yaptı. İşçiler, ikinci geceyi Bolu, Mengen'de geçirdiler. Burada da esnafın ve halkın desteğiyle karşılaşıldı. Üçüncü gün (6 Ocak 1991) yeniden yürüyüşe geçen işçiler, asker, çevik kuvvet ve polis tarafından kurulan barikatla karşılaştı. Denizer'in dönemin Başbakanı Yıldırım Akbulut ile yaptığı görüşmeler sonucunda, işçiler yürüyüşe son vermek zorunda kaldılar.