Hepinize iyi haftalar sevgili okurlarımız. Bu haftaki köşemizde ortaklığın giderilmesi davaları ile ilgili bilgilere yer vereceğiz.
Ortaklığın giderilmesi davasının açılabilmesi için elbirliği ya da paylı mülkiyette bir eşyanın bulunması gerekmektedir.
Taşınmaz Mallar Açısından:
Bu davalarda Sulh Hukuk Mahkemeleri görevlidir (HUMK m.8).
Dava konusu terekeyle ilgiliyse, yetkili mahkeme, ölenin ikametgahı mahkemesi olacaktır. Terekeyle ilgili değilse taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi yetkili olacaktır(HUMK m.13). Birden fazla taşınmaza ilişkin ortaklığın giderilmesi davalarında yetkili mahkeme taşınmazlardan birinin bulunduğu yer mahkemesi olacaktır.
Davacı paydaştır. Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanuna göre vergi, harç ve sair alacakların tahsili için devlet, vilayet, özel idare veya belediyeler de ortaklığın giderilmesi davası açabileceklerdir.
Davacı dışındaki diğer tüm paydaşlar bu davanın davalısı olacaklardır. Davanın seyri esnasında davalı paydaşlardan birinin ölümü halinde, bu paydaşın mirasçılarının da davaya katılmaları sağlanacaktır.
Davanın seyri esnasında davacılar ve davalılar her zaman sulh olabilirler.
Dava konusu taşınmaz üzerinde ağaç ya da bina gibi değerler varsa, bunlar keşif sırasında tespit edilecek ve bedel tespiti yapılacaktır. Ancak bu değerler paydaşlara değil de üçüncü kişilere aitse, bu durumda bu kişilerin ortaklığın giderilmesi davalarına katılabilmeleri mümkün değildir. Üçüncü kişiler ancak şartları oluştuysa sebepsiz zenginleşme hükümlerine başvurabilirler.
Dava sonucunda, ortaklığın giderilmesi istenen malın aynen taksimi mümkün değilse, mahkemece açık artırma yoluyla satışına karar verilir.
Bu davalarda tüm harç ve giderler yönünden paydaşlar eşit haklara sahiptir. Masrafların tamamı paylar oranında bölünür.
Bu davalar zamanaşımına tabi değildir, her zaman açılabilir.
Taşınır Mallar Açısından:
Taşınmaz mallarda geçerli olan ilkeler taşınır mallar için de geçerlidir.
Taşınır mallarda en önemli husus malikin kim olduğudur. Karine olarak taşınır mal kimin elindeyse malik odur. Ancak ihtilaf söz konusu olursa öncelikle genel hükümler çerçevesinde görevli mahkemede dava açılacak ve ihtilafın çözümü sağlanacaktır. İhtilaf çözüldükten sonra ortaklığın giderilmesi davasına devam edilecektir.
Elbirliği Mülkiyetinde Pay Haczettirmiş Alacaklı Açısından:
Elbirliği mülkiyetinde pay haczettirmiş alacaklı satış aşamasına geçmeden önce ortaklığın giderilmesini talep etmek zorundadır.
Bu davada davacı paydaş değil, paydaşın payını haczettirmiş alacaklısıdır. Tüm paydaşlar davalı olacaktır. Payı haczettirilen paydaşı temsil etmek üzere kayyum atanabilir.
Pay haczettirmiş alacaklı bu davayı açmadan önce yetkili icra hukuk mahkemesinden dava açma konusunda yetki almalıdır.
Bu davalarda borçlunun tüm malvarlığı değil, sadece borca yetecek miktardaki malının satılmasına karar verilecektir.
Sevgili okurlarımız; bu haftaki köşemizin de sonuna geldik. Her zaman tekrarladığımız gibi, bu haftaki konumuzla ilgili bir durum ile karşılaştığınızda da hukuki yardım almanızı tavsiye ederiz. Önümüzdeki hafta aynı köşeden görüşebilmek ümidiyle, esen kalın?