KÜÇÜKKUYU'DA 19 MAYIS VE BÜYÜK BULUŞMA * Kemal Kocabaş

Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneğinin (YKKED) ilk şubesi Balıkesir?de 2003 yılında kuruldu. Bir akşam Savaştepe Köy Enstitüsü çıkışlı Yusuf Ziya Özdemir Öğretmenimin coşkuyla ?Biz burada sizin şubenizi kurmak istiyoruz? derkenki heyecanını dün gibi anımsarım. Öğretmen, müfettiş, milli eğitim müdürü olarak uzun yıllar milli eğitimde çalışmış, emekli olmuş ve 75 yaşında hayatı savunmak adına YKKED-Balıkesir Şubesini arkadaşlarıyla, arkadaşlarının çocuklarıyla şubeyi kurmuştu. O bir Köy Enstitülüydü ve hayatı 24 saat yaşıyordu? YKKED-Balıkesir şubesi sonsuzluğa uğurladığımız, saygıyla andığımız Yusuf Ziya Öğretmenimin büyük emeği ile kuruldu ve çok önemli çalışmalara imza attı ve atmaya da devam ediyor.
YKKED-Balıkesir Şubesi her yıl Mayıs son haftası Körfezdeki yerel yönetimlerin de katkılarıyla Köy Enstitüleri, düşünsel akrabalarını toplayarak ?Büyük Buluşma? adıyla yan yana getiriyor. Geleneksel hale gelen her buluşmada Savaştepe Köy Enstitüsü çıkışlı öğretmenlere dönem dönem onur belgeleri sunuyor. Yaklaşık 400 kişinin katıldığı bu buluşmalar, ülkenin eğitim sorunlarının tartışıldığı panel, şiir, türkü ve halk oyunları ağırlıklı bir akşam yemeği, onur belgesi dağıtım töreni ve bir yerel gezi ile sonuçlanıyor. Yusuf Ziya Özdemir Öğretmenimin kaybı sonrası bu geleneği önce Sayın Nedret Can ve şimdi de Sevgili Mualla Orman başkanlığındaki YKKED-Balıkesir Şube yönetimi gerçekleştiriyor.
Bu yıl 18-19 Mayıs 2013 tarihlerinde bu buluşmanın onuncusu Küçükkuyu?da gerçekleşti. Küçükkuyu Çanakkale-Ayvacık ilçesine bağlı, arkasındaki Kaz dağlarının yeşiliyle, Ege Denizinin mavisinin buluştuğu, kışın 10 bin, yazın 50 bin nüfuslu şirin bir kasaba?
Eşimle birlikte 17 Mayıs sabahı erkenden çıktık. Hava çok güzeldi, doğa bahardan yaza doğru dönüşüyordu, bu dönüşüm yol kenarlarındaki meyve satıcılarının tezgahlarına da yansıyordu. Güzel bir yolculuk sonrası önce Çandarlı?ya dolaştık, Dikili?ye uğradık, öğle yemeğinde Altınoluk?ta bir arkadaşımızla beraberdik. Dikili sonrası her taraf zeytin ormanıydı. İda Dağı zeytin ağaçlarıyla bir başka güzeldi. Bedri Rahmi?nin ?Önde zeytin ağaçları arkasında yar/Sene 1946/ Mevsim Sonbahar/ Önde zeytin ağaçları neyleyim neyleyim/Dalları neyleyim./Yar yollarına dökülmedik dilleri neyleyim.? dizelerini hatırlamamak olanaksızdı. Her yolculuğumda, zeytin ağaçlarıyla doğanın uyumunu, oluşturduğu kültürel, coğrafi güzellikleri içselleştirerek yaşamaya çabalarım, bu kez de böyle oldu.
18 Nisan 2013 Cumartesi günü sabah saat 10.00?dan itibaren etkinliğin yapılacağı otele ülkenin her köşesinden dostlar, arkadaşlar, Köy Enstitülüler akın ediyordu. YKKED ailesinden de İzmir, Karşıyaka, Manisa, Bursa, Çanakkale, Fethiye şubelerinden arkadaşlarımız gelmişti. Yıldan yıla gördüğümüz konuklarla kucaklaşmak ?nasılsın?? demek, ?seni iyi gördüm? demek olağanüstü insani sıcaklıklardı. Saat 14.00?de gelen 250 kişi Küçükkuyu Atatürk Anıtındaydık. 1980 öncesi CHP?nin İçişleri Bakanlığını da yapan Arifiye Köy Enstitüsü çıkışlı Sayın Hasan Fehmi Güneş de gelmişti.
Anıttaki tören sonrası eski bir zeytinyağı fabrikasının restorasyonuyla kültür merkezine dönüşen kapalı mekandaydık. Salon tıklım tıklım doluydu. Panelde üç konuşmacı vardı.
YKKED-Genel Başkanı Kemal Kocabaş, yazar-şair Sayın Gülsüm Cengiz ve Sayın Hasan Fehmi Güneş? Köy Enstitülerin buluştuğu bir ortamda ?Türkiye? konuşulurdu? ?Ne olacak bu memleketin hali?? sorusunun yanıtları aranırdı ve ?ülkenin eğitim-kültür sorunları? konuşulurdu. Öyle de oldu?
Cumhuriyetin 90. yılını kutlamaya çalıştığımız bir dönemde gelinen nokta ve ne yapılması gerektiği üzerinde yararlı bir panel sonrası salonda bulunanlar söz aldı. Yaklaşık iki yıldır tüm panellerde gördüğüm;
Cumhuriyet Eğitim Devriminin temel ilkeleriyle yetişmiş izleyici dostlarımızın, arkadaşlarımızın ülkenin içinde bulunduğu sürece yönelik değerlendirmelerini yaparken büyük bir öfke patlaması içerisinde oldukları gerçeğidir. Panel sırasında tüm bu tepkileri değerlendiremeyen, helva yapamayan, ?emek hareketi, sosyal demokrasi ve Cumhuriyet? kazanımlarını harmanlayarak herkesi buluşturamayan muhalefeti düşündüm.
Panel sırasında Hasan Fehmi Güneş, ilk milletvekili adaylığında onu Sakarya?da kimsenin tanımadığını, ama eski TÖS?lülerin, TÖB-DER?lilerin, Köy Enstitülülerin onu milletvekili yaptığı gerçeğini kıvançla anlattı. 1970?li yıllar demokratik kitle örgütleriyle iç içe ve oradan beslenen bir muhalefet, 2013 yılında ise demokratik kitle örgütleriyle ilişkisi olmayan bir sol siyasal hareket? Paneli yönetirken bunu düşündüm.
18 Nisan cumartesi akşamı yemek salonunda 400 kişi vardı. Küçükkuyu?nun ilerici, çalışkan, sevilen Belediye Başkanı Sayın Cengiz Balkan ile beraberdik. Halk oyunları, türküler, şiirlerle dolu bir gece sonrası ertesi sabah saat 10.00?da ödül töreni vardı.
Bu yıl, Savaştepe Köy Enstitüsü döneminde öğrenci olmuş 1956 yılında Öğretmen Okulu mezunu olmuş öğretmenlere onur belgeleri veriliyordu. Tüm öğretmenler aileleriyle, torunlarıyla gelmişti. Olağanüstü güzel, sıcacık, vefa, değerbilirlik, emeğe saygı duygularının zaman zaman göz yaşlarına dönüştüğü bir törendi. Onur belgesi alan her öğretmen, Cumhuriyetin örselenmesinden duydukları rahatsızlıkları dile getirerek, öğretmenlikte emekliliğin söz konusu olmadığını, hayatı savunmaya devam etme mesajlarını veriyordu.
Saat 11.30?da 19 Mayıs törenleri için Küçükkuyu Atatürk anıtındaydık. 19 Mayıs bir başkaldırının kilometre taşıydı. Emperyalizme hayır demenin ve Cumhuriyete merhaba demenin adıydı? Yaşadığım tüm eğitim süreçlerinde de 19 Mayıs törenlerinde hep var oldum. Eğitsel ve psikolojik olarak kendimi tekrar yaratmada, gelimimde önemli anlardı ulusal bayramlar? Irkçı-faşist de hiç olmadım?
Ben 19 Mayıs?ı böyle algılıyorum?
Alanda yaklaşık elleri bayraklı 500 kişi vardı. Küçük alan gelincik tarlası gibiydi adeta. Belediye, CHP ve ADD anıta çelenk koydu. Kaymakam yoktu? Devlet ulusal bayramlardan adeta çekilmişti? Büyük bir coşkuyla söylenen İstiklal Marşı ve orada olmaktan dolayı mutluluğu yüzlerine yansıyan güzel insanlar 19 Mayıslarını kutlamışlardı. Tören sonrası bir grup arkadaş Behramkale gezisindeydi, biz ise İzmir?e çoğalarak dönüyorduk.Teşekkürler Balıkesir Şubesi?