T.C.
D A N I Ş T A Y
İkinci Daire
Esas No : 2005/2684
Karar No : 2007/3695
Özeti : Soruşturma raporu, tek başına hukuki sonuçlar doğuran ve davacının hukuki durumunda değişiklikler yapan kesin ve yürütülebilir bir işlem olmadığından, davanın incelenmeksizin reddi gerekirken, esası incelenerek hüküm kurulmasında hukuka uygunluk bulunmadığı hakkında.
Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı) : … Valiliği
Karşı Taraf : … – …
İsteğin Özeti :Trabzon İdare Mahkemesinin 31.5.2005 günlü, E:2005/64, K:2005/512 sayılı kararının dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
Savunmanın Özeti : Temyizi istenen kararın usul ve kanuna uygun olduğu, bu nedenle istemin reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : Ahmet Çobanoğlu
Düşüncesi : İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmüştür.
Danıştay Savcısı : Celalettin Yüksel
Düşüncesi : … İli, … İlçesi Milli Eğitim Müdürlüğünde, şube müdürü olarak görev yapan davacı hakkında, ilköğretim müfettişince yapılan soruşturmanın iptali yolundaki idare mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.
5442 sayılı İl İdaresi Kanun'unun 9/D maddesinde, ''Vali'nin… adli ve askeri teşkilat dışında kalan bütün Devlet Daire, müessese ve işletmelerini, özel işyerlerini, özel idare, belediye köy idareleri ile bunlara bağlı tekmil müesseseleri denetleyeceği, teftiş edeceği, bu denetleme ve teftişi Bakanlık veya Genel Müdürlük müfettişleriyle veya bu dairelerin amir ve memurlarıylada yaptırabileceği," 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun'un 5. maddesinin 2. bendinde;'' ön inceleme, izin vermeye yetkili merci tarafından bizzat yapılabileceği gibi görevlendireceği bir veya bir kaç denetim elemanı veya hakkında inceleme yapılanın üstü konumundaki memur ve yetkili veya kamu görevlilerinden biri veya bir kaçı eliyle de yaptırılabileceği" hükmü yer almıştır.
Milli Eğitim Bakanlığı, İlköğretim Müfettişlikleri Başkanlıkları Yönetmeliğinin 42. maddesinin (A) fıkrasında, "valilikçe denetimi uygun görülen diğer okul ve kurumların, görev alanını oluşturduğu'', müfettişlerin görev ve yetkilerini belirten 43. maddenin (d) fıkrasında ise, ''İl idaresi kanunu hükümlerine göre, Valilikçe verilecek soruşturma emirleri gereğince, resmi ve özel okul ile kurumlarında görevli öğretmen, yönetici ve diğer personel hakkında soruşturma yapmak'', olarak görevlerinin belirlendiği görülmüştür.
Bu düzenleme ile, ilköğretim müfettişlerinin valilikçe denetimi uygun görülen tüm okullarda, liselerde, (branş yeterliği tesbiti dışında) ve kurumlarda soruşturma yapmak üzere görevlendirilebilecekleri, Milli Eğitim Bakanlığı, Taşra Örgütü Teşkilat Şemasında incelenmesinden de, ilçe şube müdürünün ilçe Milli Eğitim Müdürüne bağlı olduğu, ilköğretim müfettişlikleri Başkanlıklarının ise, kendileride müfettiş olup, İl Milli Eğitim Müdürüne bağlı olduğu, ilköğretim müfettişlerinin eğitimi, yetiştirilmesi, bulunduğu kadro ve görevi ile ünvan ve derece itibariyle, ilçe şube müdür müdürlerinden daha üst düzeyde bulunduğu açıktır.
Bu durumda, valilikçe, ilköğretim müfettişinin, sonuçta bir denetim elemanı olarak, ilçe milli eğitim şube müdürü hakkında yapılan bir soruşturmada, soruşturmacı olarak görevlendirilmesine ilişkin işlemde ve yapılan soruşturmada hukuka aykırılık dava konusu işlemin iptali yolundaki idare mahkemesi kararınında ise hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan sebeplerle, davalı idare temyiz isteminin kabulü ile idare mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmüştür.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay İkinci Dairesince işin gereği düşünüldü:
Dava; …-… İlçe Milli Eğitim Şube Müdürü olan davacının, hakkında soruşturma yapılması için İlköğretim Müfettişi görevlendirilmesi ve bu görevlendirme üzerine yapılan soruşturmanın iptali istemiyle açılmıştır.
Trabzon İdare Mahkemesinin 31.5.2005 günlü, E:2005/64, K:2005/512 sayılı kararıyla, İlköğretim Müfettişlerinin mesleki bilgi ve uzmanlıkları Şube Müdürleri hakkında soruşturma yapabilecek düzeyde olmadığından gerek görevlendirmede gerekse soruşturmada yetki yönünden hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemler iptal edilmiştir.
Davalı idare, Mahkeme kararının hukuka uygun olmadığını öne sürmekte ve temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesiyle tanımlanan iptal davasına, İdarenin tek taraflı beyanıyla kişilerin hukuksal durumlarında değişiklik meydana getiren nitelikte ve yürütülmesi zorunlu işlemin konu edilebileceği tartışmasızdır.
İptali istenen soruşturmacı görevlendirilmesi ve soruşturma raporu düzenlenmesi tek başına hukuki sebepler doğuran, davacının hukuki durumunda değişiklikler yapan idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülebilir işlemler niteliğini taşımadıkları gibi soruşturma raporu bir bütün olup sonucuyla etki doğurduğundan, raporda yer alan bölümleri ayrıca dava konusu yapma olanağı da bulunmadığından, istemin incelenmeksizin reddi gerekli iken uyuşmazlığın esası incelenerek hüküm kurulması yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Öte yandan, iptali istenen soruşturma raporunun, davacının herhangi bir şekilde menfaatini ihlal eden bir idari işleme dayanak alınması durumunda, bu işlemin idari davaya konu edilebileceği de kuşkusuzdur.
Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin kabulüyle Trabzon İdare Mahkemesince verilen 31.5.2005 günlü, E:2005/64, K:2005/512 sayılı kararın 2577 sayılı İYUK'nun 49. maddesinin 1/c fıkrası uyarınca bozulmasına, aynı maddenin 3622 sayılı Kanunla değişik 3. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlarda gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adıgeçen Mahkemeye gönderilmesine, 5.10.2007 tarihinde oybirliği ile karar verildi.