Çello

Şekli kadın vücudunu andıran bir enstrüman olan çellonun diğer adı viyolenseldir. Çello ilk olarak 16. yüzyılda Fransa?da ortaya çıkmasına rağmen tek başına bir enstrüman olarak parlaması 18. yüzyıla dayanır. Arada kalan iki yüzyıl boyunca şekli itibariyle sıra dışı olan bu enstrüman orkestralarda daha çok bas…

Rebap

Rebap, çoğunlukla Orta Asya'da kullanılan, çeşitli biçimleri olan telli bir çalgı türüdür. Bir saz türüdür, gövdesi Hindistan cevizi kabuğundan yapılır. Türkiye, İran, Arabistan, Kuzey Afrika, Afganistan, Pakistan, Hindistan gibi ülkelerde bazı mızraplı ya da yaylı çalgılara verilen ortak bir isimdir. Tel sayısı bir ile beş…

Santur

Organolojinin ?vurmalı kitharalar? arasında incelediği çalgılardandır. Latince bir kelime olan ?kithara?, her biri skalanın belli bir sesini veren ve çok sayıda teli, ses tablasına (göğüs) paralel bir düzlem oluşturan telli çalgıların (kordofonların), ortak adıdır. ?Kithara?ların ses kutusu genellikle, göğsü ve sırtı paralel olan bir kasa…

Ud

Ud, telli bir müzik aleti. Sözcüğün aslı Arapça sarısabır veya ödağacı anlamındaki el-oud dan gelir. Baştaki el- sözcüğünün, bazı dillerde olup bazılarında olmayan harf-i tarif (belirgin tanım edatı) olduğunu bilen Türkler bu edatı atmış, geriye kalan oud ('eyn, waw, dal) kelimesini de – gırtlak yapıları…

Kudüm

Kudüm, Mevleviler tarafından zamanla bugünkü haline getirilmiştir. Mevlevî Ayinlerinde sıkça gördüğümüz kudüm, ritim sazıdır. Genellikle deve derisinden yapılır ve doğal olarak çok kalındır. İki ayrı çanaktan oluşur, birinden düm sesi çıkarken diğerinden tek sesi çıkar. Gayet tok bir sesi vardır ve tecrübelerimden bildiğim kadarıyla bendir…

Kaşık

Vurmalı bir Türk Halk çalgısıdır. Özellikle şimşir ağacından yapılanı makbuldür. Sap kısımları parmaklar arasına alınır, oval kısımları ise sırta gelecek şekilde avuç içine alınarak çalınmaktadır. Bunun dışında farklı tutuş biçimleri de vardır Kaynak : T.C. Kültür Bakanlığı

Tef

Vurmalı bir Türk Halk çalgısıdır. Metal veya ağaçtan yapılmış kasnak üzerine deri gerilerek yapılır. Zilli Tef ve Zilsiz Tef olmak üzere iki çeşittir.

Nağara (koltuk Davulu)

Vurmalı bir Türk Halk çalgısıdır. Koltuk altına alınarak ve ellerle vurularak çalınmaktadır. Normal davula göre daha uzundur. Çapı ise normal davuldan daha küçüktür.

Davul

Bilinen en eski vurma çalgıdır. Değişik ebatlarda olabilmektedir ve genellikle açık alanlarda; düğün, halk oyunlarında ve değişik törenlerde kullanılmaktadır. Daire biçimine getirilmiş ağaç kasnak üzerine iki adet çıtadan yapılmış ve deri gerilmiş çember kalın ip veya kayış yardımıyla geçirilir.Deri veya ipten örme bir kayış yardımıyla…

Karadeniz Kemençesi

Yaylı bir Türk Halk çalgısıdır. Adından da anlaşılacağı üzere Karadeniz Bölgesi'nde yaygın olarak kullanılan bir çalgıdır. Kemençenin tekne kısmı dut,erik,ardıç ağaçlarından yapılmaktadır. Yayın çubuğu ise genellikle gül ve şimşir ağaçlarından yapılmaktadır. Yayın uç kısımlarına at kuyruğu kılları bağlanmaktadır.Kemençe üç telli bir çalgıdır. Kemençeye eskiden bağırsaktan…

Kabak Kemane

Yaylı bir Türk Halk çalgısıdır. Yörelere ve biçimlerine göre farklılık göstermektedir. Kabak, Kemane, Iklığ, Kabak, Rabab, Hatay ilinde Hegit, Güneydoğu'da Rubaba, Azerbeycan'da Kemança ve Orta Asya Türklerinde Gıcak, Gıccek veya Gıjek adıyla bilinen bu çalgıların aynı kökten oldukları bilinmektedir.Tekne kısmı genellikle su kabağından yapılmaktadır. Ayrıca…

Bağlama

Ülkemizde kullanımı en yaygın olan telli bir Türk Halk Çalgısıdır. Yörelere ve ebatlarına göre bu çalgıya, Bağlama, Divan sazı, Bozuk, Çöğür, Kopuz Irızva, Cura, Tambura vb. adlar verilmektedir. Bağlama ailesinin en küçük ve en ince ses veren çalgısı Curadır. Curadan biraz daha büyük ve curaya…

Tar

Tezeneli bir Türk Halk çalgısıdır. Ülkemizde Kars yöresinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Ayrıca Azerbeycan, İran, Özbekistan ve Gürcistan'da da yaygın olarak kullanıldığı bilinmektedir. Teknesi, büyükleri birbirinden farklı iki çanaktan oluşmaktadır ve genellikle dut ağacından yapılmaktadır. Göğüs kısmı üzerine manda veya sığır yüreğinin zarı gelmektedir. Sap kısmı…

Çığırtma

Üflemeli Türk Halk çalgısıdır. Çığırtma, kartalın kanat kemiğinden yapılır. Daha çok çobanlar tarafından kullanıldığı bilinen bu çalgı, günümüzde unutulmaya yüz tutmuş çalgılardandır.Altısı üstte birisi altta olmak üzere toplam yedi tane melodi perdesi vardır. Boyu yaklaşık 15-30 cm. kadardır.

Zurna

Üflemeli bir Türk Halk çalgısıdır. Sesinin gürlüğü nedeniyle daha çok açık alanlarda; köy düğünlerinde, asker uğurlamada, spor faaliyetlerinde, halk oyunlarında ve benzeri törenlerde çalınmıştır. Osmanlı döneminde mehter takımının birincil melodi çalgısı olmuştur. Orta oyununda da kullanıldığı bilinmektedir. Daha çok davul eşlikli çalınmaktadır. Entenasyonun sağlanmasındaki güçlük…

Kaval

Üflemeli bir Türk Halk çalgısıdır. Halk arasında çoban çalgısı olarak bilinir. Değişik yörelerde Guval, Kuval adlarıyla da bilinmektedir. Çobanın kaval ile koyun sürüsünü yönlendirdiği inanışının halk arasında yaygın olduğu bilinmektedir. Kaval kelimesinin içi boş anlamına gelen 'Kav' kökünden türediği sanılmaktadır.Ses mesafesi yaklaşık 2, 5-3 oktavdır…

Mey

Üflemeli bir Türk Halk çalgısıdır. Ana gövde, Kamış ve Kıskaç olmak üzere üç parçadan oluşmaktadır. Kıskaç kamışın uç kısmına takılmaktadır. Kıskaç kamış üzerinde aşağı veya yukarı doğru itilir ve yaklaşık bir perdelik ses değişimi sağlanarak akort edilebilir. Gürgen, ceviz, erik vb. ağaçlarından yapılan Mey yaklaşık…

Tulum

Üflemeli bir Türk Halk çalgısıdır. Deri kısmı, Nav ve Ağızlık olmak üzere üç kısımdan oluşmaktadır. Deri kısmına hava depolanır ve koltuk altından bastırılarak Nav kısmına hava gitmesi sağlanır. Nav kısmı ise Melodi Çalınan kısmıdır. Analık ve Dillik adı verilen iki kısımdan oluşmaktadır. Ağızlık kısmı ise…

Sipsi

Üflemeli bir Türk Çalgısı olan Sipsi kemik, ağaç veya kamıştan yapılmaktadır. Kamıştan yapılan ise daha yaygındır. Uç kısmında ses veren ve kamıştan yapılan küçük bir parça daha vardır. Bu kısım tamamen ağız içine alınarak hava üflenir. Yurdumuzda Ege Bölgesi'nde yaygın olarak kullanılmaktadır. Beş üst, bir…

Kanun

Uygurların, dizler üzerine yatırılarak çalındığı için YATUK veya YATOGAN dediği Kanun'a bu isim -Kopuz'a da El-Oud demiş olan- Araplar tarafından verilmiştir (Yunanca 'kural' anlamındaki Kanon'dan). Batıda önce Epinet, sonra Harpsikord, sonra Org, en sonra da Piyano olarak geliştirilen sabit perdeli tokmaklı sazların prototipi olan Kanunun,…