17.yüzyılda Fransa?da doğmuş bir edebi akı­mdır. 17.yüzyıl Fransası?nın toplumsal ve siyasal ya­pısı,düşünsel alanda rasyonalizm (akılcılık) felsefe­si, klasisizmin doğuşunda etkili olmuştur. Bu yüzyılda Fransa?da güçlü bir krallık rejimi vardır. Siyasal ve toplumsal alanda her şey kuralla­ra bağlanmış, yasa ve düzen egemen olmuştur. İnsan hak ve özgürlükleri…

19.Yüzyılın ikinci yarısında ( 1870?li yıllarda ) ortaya çıkmış bir edebi akımdır. Realizme tepki olarak doğmamış; tersine, realizmi daha da ileri götürmüştür. Realizm ve Naturalizmin ortak yönleri (benzerlikleri) vardır. Realizmin anket ve gözlem yöntemine naturalizm deneyi de eklemiş, toplumu ve doğayı laboratuvardaki gibi algılamıştır. Naturalizmin…

Romantik şiire tepki olarak 19.yüzyılın ikinci ya­rısında Fransa?da doğmuştur. Realizmi ve naturalizmi doğuran toplumsal ve siyasal koşullar, parnasizm İçin de geçerlidir, realizm ilkelerinin şiire yansımasıdır. Kısacası ?şiirdeki gerçekçilik? olarak adlandırılabilir.Realizmin şiire yansımış biçimine Parnasizm denir. Fransa?da 1860?ta ?Çağdaş Parnas? adlı şiir dergisinin çevresinde toplanan sanatçılara…

I9.yüzyılın sonlarında Fransa?da doğmuştur. önce resimde, sonra da edebiyatla etkisini göstermiştir. Dış dünyanın sanatçıda bıraktığı izlenimleri anlamayı amaçlamıştır. Onlara göre sanatçı, dünyayı olduğu gibi anlatamaz. Ancak hayallerle süslenmiş izlenimler yardımıyla anlatıiabilir. Sembolizmin uzantısı sayabileceğimiz empreyonizm, ?sanat için sanat? anlayışını benim­semiştir. Sanatçılar, ölçü ve uyağa önem…

20. yüzyılın başında Empresyonizme tepki olarak doğan Ekspresyonizm, insanın iç dünyasındaki duyguları anlatmaya (dışa vurmaya) önem veren bir akımdır.Ekspresyonizm (dışavurumculuk) önce resim alanında ortaya çıkmış, daha sonra edebiyata yansımıştır. Almanya?da doğan bu akım, özellikle Naturalizmin doğayı olduğu gibi kopya eden tutumuna ve İzlenimcilik?in dış dünyaya…

Avrupa?da Ortaçağ, ?skolastik? sözcüğüyle anla­tılmaktadır. Kilise?nin toplumsal yaşamın her alanı­na egemen olduğu bu karanlık dönem boyunca kültür ve sanata korkunç bir baskı uygulamıştır. Hristiyanlık düşüncenin gelişmesini Önlemiş, insan­lık ve toplumsal kurumlar, Tanrı?nın, kilisenin ve kralın egemenliğini sağlamanın aracısı sayılmıştır.Bu yapılanma, İnsanı ve aklı temel alan…

Şiirdeki gerçekçiliğe (parnasizm) tepki olarak 1880?li yıllarda Fransa?da doğmuştur. 1885 ve 1902 yılları arasında da en verimli dönemini yaşamıştır.Deneysel bilimlerin gelişmesi, doğayı ve insanı maddesel, somut gerçekçiliğiyle kavrama düşüncesi sanatta ?gerçekçiliği? doğurmuştu. Gelinen bu aşa­manın toplumsal ve sanatsal boyutu, insanı mutlu etmeye yetmedi. Tersine, bunalıma…

Öncüsü, Romen asıllı ozan Tristan Tzara?dır. Tzara, genç sanatçıların bir toplantısında ?Larousse? sözlüğünden rastgele bir sayfa açmış ve karşısına çıkan ilk sözcük ?Dada? bu edebi akımın adı olarak benimsemiştir. Sözünü ettiğimiz bu olayın da kanıtladığı gibi Dadaizm bir bunalım edebiyatıdır. Birinci Dünya Savaşı?nın sonucu oluşan…

Bu akım (varoluşçuluk) önce 1927?de Alman düşünür Martin Heideger tarafından ortaya konmuştur. Daha sonra ikinci Dünya Savaşı yıllarında Fransız düşünür ve sanatçı Jean Paul Sartre tarafından geliştirilmiş ve edebiyata uygulanmıştır.Egzistansiyalizm akımının geçmişi, gerçekte, eski Yunan felsefesine kadar uzanır. Descartes?in ?Düşünüyorum öyleyse varım? düşüncesine dayanır. Dadaizm…

Kişiselcilik, soyut düşüncülükle özdekçiliğin karşısına tinsel gerçekliği, sözü geçen iki bakış açısının da parçalara böldüğü birliği yeniden yaratacak sürekli çabayı koyar. Kişiselcilik, Descartes?in ?Düşünüyorum öyleyse varım? (Cogito ergo sum) geleneği içinde yer alır. Kişiselciliğin ana yapısı şöyle özetlenebilir: Kişilik, bilinç, kendi yargısını özgürce belirleme, amaçlara…

2O.yüzyıiın başlarında İtalya?da doğmuştur. Ku­rucusu İtalyan şairi Marinetti, 1909?da fütürizmin bildirisini Figaro gazetesinde yayımlamıştır.Fütürizm, yaşamdaki sürekli değişimin sanata da yansıması gerektiğini vurgular. O yüzden geçmi­şi bütün sanat kuralları ve anlayışları bir yana bıra­kılmalıdır. Yaşamın sürekli değişimine, dinamizmine uygun yeni anlatım yolları ve biçimleri bulunmalıdır. Onlara…

18.yüzyılda klasisizme tepki olarak Fransa?da doğmuş bir edebi akımdır. 19.yüzyılda tüm Av­rupa?ya yayılmış ve orada benimsenmiştir. Ortaya çıkişında 1789 Fransız İhtilali sonrasında ki toplumsal, siyasa! ve düşünsel yapının etkileri vardır. Fransız İhtilali?yle krallık yıkılmış, gelinen süreçte, toplumsal ve ekonomik evrimini tamamlayan yeni sınıf burjuvazi, halkın…

19.yüzyılın ikinci yarısında romantizme tepki ola­rak doğmuş bir sanat ve edebi akımdır realizm. Bu döneme kadar geiinen süreçte, fen bilimle­rinde ve toplumsal bilimlerde önemli gelişmeler olmuştur. Özellikle deneysel bilimlerde gelinen aşama, olguların duygu, hayal ve metafizikle değil, maddi gerçeklerle açıklanması sonucunu doğur­muştur.Realizmin doğuşundaki ikinci önemli…

Kübizm, 20. yüzyılın başında Empresyonizme tepki olarak doğan, önceleri resim ve heykel sanatlarında etkili olan, daha sonra edebiyata yansıyan bir akımdır.Kübizm, dış dünyadaki nesnelerin yalnız görünen değil, görünmeyen taraflarını da göstermeye, anlatmaya çalışan bir akımdır. Sözgelimi ?Ressam, balkonda bulunan bir adamın resmini yapmak istediği zaman,…

Kurucusu, Fransız edebiyatı şairlerinden ve ruh doktoru Andre Broton?dur. İlkeleri 1924?te ortaya konmuştur. Sürrealizmin amacı bilinçaltının sanata yansıtılmasıdır.Felsefi alanda, Fransız filozofu Henry Bergson ?sezgicilik? adını verdiği düşünce akımı, sürrealizmi etkilemiştir. Ruhu savunan Bergson?un ruhun akıl­dan daha üstün olduğunu ileri sürer. Gerçekleri ruhsal sezgilerle açıklar. Doktor…

Dünyayı ve varoluşu bilinç ve düşünceye öncelik vererek açıklama öğretisinin temel olduğu felsefi akımın edebiyattaki uzantısıdır. İdealist felsefenin tüm özellikleri edebi eserlerde de görülür. 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkmıştır. Bireyci dünya görüşü ve simgecilik akımına bir tepki olarak doğmuştur. Çağcıl yaşamın artık makineleşen toplumları ve…