Bitlis?e hakim konumdaki Bitlis Kalesi?nin ne zaman ve kimler tarafından yapıldığı kesinlik kazanamamıştır. Büyük İskender?in Anadolu seferi sırasında M.Ö.334?de komutanlarınca yapıldığı rivayet edilmektedir. Bununla beraber J.Shiel, bir yazıta göre M.S.322?de yapıldığını söylemektedir. J.Shiel?in bulduğu bu yazıtın onarım yazıtı olduğu kalenin daha eski döneme ait olması çok daha olasıdır.
Evliya Çelebi Seyahatnamesi?nde bu kaleden söz etmiş; çevresinin 3 km.ye yakın olduğunu, duvarlarının 586 m. yükseklikte, kalınlığının da 7 m.yi bulduğunu ileri sürmüştür. Kale Bitlis suyunun kollarından iki derenin birleştiği yerde yalçın kayalıklar üzerindedir. Ermeni ve Bizans kaynaklarında bu kalenin ismi geçmektedir.
Dikdörtgen planlı kalenin doğu yönünde oldukça yüksek bir burcu bulunmaktadır. Bu burçta idama mahkum edilenler aşağıya atıldıklarından ötürü Kanlı Kule ismi buraya yakıştırılmıştır. Bu kulenin bir benzeri de batıda kale kumandanının sarayının olduğu yerdedir.
kale
Çepeçevre duvarlarla çevrili kalede 670 mazgal olduğu kaynaklardan öğrenilmektedir. Sur duvarları, 20-30 m. yüksekliğinde, 4-6 m kalınlığında olup dirsekler oluşturarak daha korunaklı bir duruma getirilmiştir. Kalenin güneyinde, aşağıdaki kente yönelik üç katlı demir bir kapısı bulunmaktadır.
Kale içerisinde üç yüzden fazla ev ve bir saray bulunmaktadır. Ayrıca erzak, cephane depoları ile mağaralar da kale içerisindedir.